Dùn Sgoir | |
Suidheachadh | |
Dùthaich | Alba |
Ceàrn | Dùn Phris is Gall-Ghaidhealaibh |
Co-chomharran | 55° 08' 27″ Tuath 03° 47′ 31″ Iar |
Feartan fiosaigeach | |
Àireamh-shluaigh | 775 (2011) |
Àireamh fòn | 01387 |
Duilleag oifigeil | Duilleag a' Bhaile |
‘S e baile beag dùthchasail air iomall Dhùn Phrìs, air an àirde an iar-dheas na h-Alba, a th’ ann an Dùn Sgoir. Tha e suidhichte aig 136m os cionn ìre na mara,[1] ann an cridhe na roinne Dhùn Phris is Gall-Ghaidhealaibh (Siorrachd Dhùn Phrìs ro 1975), eadar Bàrr na Dris agus Clachan Eòin, ri taobh na h-aibhne Uisge Càrn. Tha e 16km air falbh bho Dhùn Phrìs, 83km bho Ghlaschu, 84km bhon An t-Sròn Reamhar agus 98km bho Dhùn Èideann, prìomh-bhaile na dùthcha.[2]
Chan eil ach 775 duine a’ fuireach anns a’ bhaile agus 's e Beurla a th' anns a' chiad chànan aig a’ mhòr-chuid dhe na daoine ann an Dùn Sgoir.[3] Tha eaconomaidh a' bhaile gu math crochte air àiteachas, gu h-àraidh coilltearachd, gnothaich a' chruidhe agus a' chaorach.
Tha e coltach gur ann à Din Ysgor (Gàidhlig: Dùn na Lannsa) ann an Seann-Chuimris a tha an t-ainm, ged a tha cuid dhen bheachd gu bheil an t-ainm a' ciallachadh Dùn Daingneach, air sàilleabh atharraidhean fuaimneachail sa chànan.[4][5] 'S ann gu math pailt a tha ainmean-àite ann an Cuimris ann an ceann a deas na h-Alba.
Sgrìobh Raibeart Burns Tam o' Shanter an seo ann an 1790, nuair a bha e na chroitear aig Elliesland.[6] Chaidh an Drochaid Dalgonar a thogail an an 1818.[7] Stèidheachadh loidhne-rèile eadar Dùn Phrìs agus Am Mòine Naomh tro Dùn Sgoir ann an 1905 ach dhùineadh an seirbheis ann an 1947.[8] A rèir carragh-chuimhne a' bhaile, fhuair 39 duine à Dùn Sgoir bàs sa Chogadh Mòr agus naoinear eile san Dàrna Cogadh.[9]
Achadh na h-Eaglaise • Ae • Amisfield • Applegarthtown • Auldgirth • Bankend • Bàrr na Dris • Beattock • Bentpath • Canonbaidh • Cathair • Cathair Ruairidh • Chapelknowe • Cille Chonaill • Cille Bhrìghde • Cill Osbairn • Cille Phàdraig nam Fleamach • An Clachan • Clarencefield • Collin • Comar na Drise • Cuingealach • Dalswinton • Daltan • Doire Chonaill • Dòrnach • Drochaid Charrainn • Drochaid a' Mhuilinn • Drochaid Mhic Iain • Dubhras na Doire • Dùn Choll • Dùn Phris • Dùn Sgoir • Eaglais Fheichin • Eastriggs • Eskdalemuir • Gleann Chapall • Greatna • Hightae • Hoddom • Inbhir Anainn • Kettleholm • Kirtlebridge • Langaim • Loch Mhabain • Logarbaidh • Am Magh Fada • Middlebie • Mouswald • Parkgate • Penpont • Powfoot • Ruadhail • Templand • Torthorwald • Tynron • Wamphray • Waterbeck