Itagüí
| |||||
Mapa a' bhaile | |||||
Sealladh air a' bhaile | |||||
Suidheachadh | |||||
Dùthaich | Coloimbia | ||||
Roinn | Antioquia | ||||
Sgìre | Valle de Aburrá (A' Ghleann Aburrá) | ||||
Àirde | 1569m | ||||
Co-chomharran | 6° 09' Tuath 75° 38' Iar | ||||
Feartan fiosaigeach | |||||
Àireamh-shluaigh | 235,016 (2005) | ||||
Duilleag oifigeil | Comhairle a' Bhaile |
'S e baile-mòr anns A' Ghleann Aburrá, ann an Antioquia,[1] Coloimbia, a th' ann an Itagüí (IPA:itaˈɡwi). Tha e dìreach ri taobh Medellín, prìomh-bhaile na roinne. 'S e fear dhe na deich bailtean ann an Ceàrn Cathaireil a' Mhedellín agus 's e baile uabhasach gnìomhasachail a th' ann. Tha am baile suidhichte aig 1,569m os cionn ìre na mara.[2] 'S e Itagüí an 26mh baile as motha na dùthcha.[3] Chaidh am baile a steidheachadh ann an 1774.[4]
Chan eil e cho cinnteach cò às a thàinig ainm a' bhaile, ach 's e ainm gu math Tùsanach a th' ann. Tha feadhainn ag ràdh gur e às na faclan ita (clach) agus gui/guei (fo) ann an Cànan nan Nutabe,[5] an tuath a bha nam tàmh an seo ro àm nan Spàinnteach. Saoil feadhainn eile gur e dìreach an t-ainm pearsanta Bitagüí', a bha air ceann-feadhna nan Nutabe, neo fiù 's ainm an tuatha a th' ann.
Ged a tha 235,016 nan tàmh anns a' bhaile, chan eil ach 21,779 dhuibh a' fuireach anns na sgìrean dùthchasail am broinn crìochan a' bhaile.[6] Tha fearann na dùthcha sin ga roinn eadar na bailtean (Spàinntis: municipios) agus le sin tha gach clachan agus croit fo stiùireadh baile air choireigin.[7] Air adhbharan trioblaidean poilitigeach air an dùthaich, tha a' mhòr-chuid dhe na daoine anns gach uile baile a-nis a' fuireach anns na bailtean fhèin, is na daoine a' fàgail na sgìrean dùthchasail. 'S e am baile leis an dlùths taobh àireimh-sluaigh as motha anns an dùthaich.
Taobh chinnidh, ' s e daoine geala a th' ann a' mhòr-chuid dhe na daoine ann an Itagüí (is mòran dhuibh mestizos), chan eil Tùsanaich ann agus 6.1% dhe daoine le freumhan ann an Afraga. ' S urrainn dhan 95,1% dhe na daoine ann an Itagüí leughadh agus sgrìobhadh. A tuilleadh air sin, tha fòn aig an taigh aig 94,7% dhe na dachannan.[8]
Thathar a’ cumail am iomadach seòrsa dhe fhèis ann an Itagüí. Chithear fèilltean caitligeach, leis gur e dùthaich le mòr-chuid Chaitligeach a th' ann fhathast,[9] fèisean na stàite agus tachartasan ionadail a sheallas cho làidir ‘s a tha beairteas cultarail na dùthcha.
Eladio Vélez (1897 - 1967). Dealbhadair.