Seac MacConaill

Seac MacConaill
Ball de Chomhairle Dhìomhair na Rìoghachd Aonaichte Ball 1mh Phàrlamaid na h-Alba 6 dhen Chèitean 1999 - 31 dhen Mhàrt 2003 Sgìre: Tobar na Màthar is Wishaw Taghadh: Taghadh Albannach 1999 Rùnaire a' Chaibineit airson Ionmhais, Fastaidh is Fàs So-sheasmhaich 17 dhen Chèitean 1999 - 26 dhen Dàmhair 2000 ← no value - Angus MacKay ^(en) → Ministear an Ionmhais 17 dhen Chèitean 1999 - 26 dhen Dàmhair 2000 - Angus MacKay ^(en) → Ministear an Fhoghlaim, na Roinn-Eòrpa is Cùisean Cèin 26 dhen Dàmhair 2000 - 22 dhen t-Samhain 2001 ← Sam Galbraith ^(mul) - Cathy Jamieson ^(mul) → Runaire a' Chaibineit airson Foghlaim agus Ionnsachaidh Fad-beatha 26 dhen Dàmhair 2000 - 22 dhen t-Samhain 2001 ← Sam Galbraith ^(mul) - Cathy Jamieson ^(mul) → 3. Prìomh-mhinistear na h-Alba 22 dhen t-Samhain 2001 - 16 dhen Chèitean 2007 ← Seumas Uallas - Ailig Salmond → Ceannard Pàrtaidh Làbarach na h-Alba 22 dhen t-Samhain 2001 - 15 dhen Lùnastal 2007 - Wendy NicAlasdair → Ball 2mh Pàrlamaid na h-Alba 1 dhen Chèitean 2003 - 2 dhen Ghiblean 2007 Sgìre: Tobar na Màthar is Wishaw Taghadh: Taghadh Albannach 2003 Ball 3mh Pàrlamaid na h-Alba 3 dhen Chèitean 2007 - 22 dhen Mhàrt 2011 Sgìre: Tobar na Màthar is Wishaw Taghadh: Taghadh Albannach 2007 Ceannard nan Dùbhlanach (Alba) 17 dhen Chèitean 2007 - 15 dhen Lùnastal 2007 ← Nicola Sturgeon - Cathy Jamieson ^(mul) → ball Taigh nam Morairean 28 dhen Ògmhios 2010 -
Beatha
Breith	Irbhinn, 30 dhen Ògmhios 1960
Dùthaich	Alba
Teaghlach
Cèile	Bridget McConnell ^(en)
Foghlam
Foghlam	Oilthigh Shruighlea Arran High School ^(en)
Cànain	Beurla
Dreuchd
Dreuchd	neach-poileataigs agus neach-teagaisg
Creideamh
Pàrtaidh poileataigeach	Am Pàrtaidh Làbarach Pàrtaidh Làbarach na h-Alba

'S e neach poileataigs a tha ann an Seac MacConaill (Beurla: Jack McConnell). Rugadh e 30 an t-Ògmhios, 1960 ann an Irbhinn, taobh a tuath Siorrachd Àir.

B' e ceann a' Phàrtaidh Làbarach Albannach a th' ann agus b' e Prìomh-Mhinistear na h-Alba a bh' ann mus do bhuannaich Pàrtaidh Nàiseanta na h-Alba an taghadh ann an 2007.^[1]

Ged a chaidh a bhreith an Irbhinn chuir e seachad òigridh air tuathanas chaora air Eilean Arainn. Aig aois sia-deug ghabh e pàirt ri Pàrtaidh Nàiseanta na h-Alba ach cha do dh'fhuirich e ann robh fhada. An deidh dhol gu Àrd Sgoil Arainn chaidh e rannsachadh foghlam aig Oilthigh Sruighlea far an robh e na cheannard tarsainn air a' Chomann Oileanach. A ceumnachadh ann an 1983 thoisich e ag obair mar maighstir a' teagasg eòlas-àireamh ann an Alamhagh, Siorrachd Chlach Mhanainn agus chum e an obair seo fhad 's a bha e na chomhairliche.

Ghabh e dreuchd mar Rùnaire am Pàrtaidh Làbarach ann an 1992. Rinn e adhartas mòr le mar a dh'obair e mu an taghaidh an 1997 nuair a bhuannaich na Làbaraich gu mòr. Bho 1999 sheas e mar Ball-Pàrlamaid anns a' chiad thaghadh airson Pàrlamaid na h-Alba ann an Tobar na Màthar agus Wishaw Thug Dòmhnall Mac an Deòir, a' chiad Prìomh Ministear na h-Alba, obair dha mar Rùnaire Ionmhasail. Le bàs Dewar an 2000 sheas MacDhòmhnaill an aghaidh Eanraig MacGillÌosa anns an taghaidh airson ceannard ùr am Pàrtaidh agus Prìomh-Mhinistear ùr Alba ach chaill e. Na àite dh'obair e mar Rùnaire Foghlam, an Roinn-Eòrpa agus Cùisean a-Muigh fo MhacGillÌosa. An dèidh do MacGillÌosa a dhreuchd fhàgail an dèidh sgannal ghabh MacConaill àite mar am Prìomh-Mhinistear as aonais co-fharpais sam bith. Chaidh e na bhall Taigh nam Morairean ann an 2011 agus tha an tiotal Am Morair MacConaill à Gleann Sgoradail aige.^[2]

Thug e seachad Òraid an t-Sabhail ann an 2004.^[3]

Ainm-sloinnidh sa Ghàidhlig

Tha a h-uile teansa ann gur e MacDhòmhnaill a bh' air a theaghlach bho thùs a chionn 's gur e Arainneach a th' ann is a chionn 's gum biodh ur-dhubhadh ann an Gàidhlig Arainn a dhèanadh fuaimneachadh MacConaill de MhacDhòmhnaill. Ach chan eil fios no cinnte againn mu dheidhinn sin, agus is e “Seac MacConaill” an t-ainm Gàidhlig a bh' air aig a' Phàrlamaid,^[4][5] agus anns na meadhanan Gàidhlig gu léir nuair a bha e ’na Phrìomh-mhinistear.

Ceanglaichean a-mach

• Pàrlamaid Westminster: Lord McConnell of Glenscorrodale
• They Work for You: Lord McConnell of Glenscorrodale (Beurla)

Iomraidhean

1. Pàrlamaid na h-Alba: Jack McConnell (Beurla). Air a tharraing 3 am Màrt 2016.
2. An t-Albannach: Holyrood needs rude awakening, says Lord McConnell (Beurla). Air a tharraing 24 an Gearran 2016.
3. “Òraid an t-Sabhail”. Sabhal Mòr Ostaig. Air a thogail 19mh dhen t-Samhain 2017.
4. Pàrlamaid na h-Alba: Toraidhean taghaidh 2003 (PDF)
5. Pàrlamaid na h-Alba: Toraidhean taghaidh 2007 (PDF)

Prìomh Mhinistearan na h-Alba

Dòmhnall Mac an Deòir (1999–2000) • Eanraig MacGillÌosa (2000–2001) • Seac MacConaill (2001–2007) • Ailig Salmond (2007–2014) • Nicola Sturgeon (2014–2023) • Humza Yousaf (2023–2024) • Iain MacShuibhne (2024–)

 

Ceannardan Pàrtaidh Làbarach na h-Alba

Ceannardan a' Bhuidhinn Làbaraich sna Pàrlamaid na h-Alba	Dòmhnall Mac an Deòir (7 an Cèitean 1999 gu 11 an Dàmhair 2000) • Eanraig MacGillÌosa (27 an Dàmhair 2000 gu 8 an t-Samhain 2001) • Seac MacConaill (22 an t-Samhain 2001 gu 15 an Lùnastal 2007) • Wendy NicAlasdair (14 an t-Sultain 2007 gu 28 an t-Ògmhios 2008) • Iain Gray (13 an t-Sultain 2008 gu 17 an Dùbhlachd 2011)
Ceannardan Pàrtaidh Làbarach na h-Alba	Seonag NicLaomainn (17 an Dùbhlachd 2011 gu 24 an Dàmhair 2014) • Jim Murphy (13 an Dùbhlachd 2014 gu 13 an t-Òghmhios 2015) • Kezia Dugdale (15 an Lùnastal 2015 gu 30 an Lùnastal 2017) • Richard Leonard (18 an t-Samhain 2017 gu 14 am Faoilleach 2021) • Anas Sarwar (27 an Gearran 2021)
Ceannardan eadar-amail	Alex Rowley, eadar Dugdale is Leonard • Jackie Baillie, eadar Leonard agus Sarwar