A anxiografía cerebral é unha forma de anxiografía que subministra imaxes dos vasos sanguíneos dentro e ao redor do cerebro, o que permite a detección de anomalías como malformacións arteriovenosas e aneurismas. Foi inventada en 1927 polo neurólogo portugués António Egas Moniz, da Universidade de Lisboa, que tamén axudou a desenvolver o thorotrast (unha suspensión que contén partículas do composto radioactivo dióxido de torio, ThO2, que se utilizou como axente de contraste radiolóxico en radiografía médica) para o seu uso no procedemento.
Tipicamente, insírese un catéter nunha arteria grande (como a arteria femoral) e pásase a través do sistema circulatorio até a arterias carótides, onde se inxecta un axente de contraste. Tómanse unha serie de radiografías a medida que o axente de contraste se propaga a través do sistema arterial do cerebro, e logo unha segunda serie a medida que chega ao sistema venoso.
Antes da década de 1970, a técnica típica consistía nunha punción con agulla directamente na arteria carótide,[1][2] como se mostra no filme de terror de 1973 O exorcista,[3] que foi substituída polo método actual de enfiar un catéter desde unha arteria distante debido a complicacións comúns causadas por un traumatismo na arteria no sitio de punción no pescozo (particularmente hematomas no pescozo, con posíbel compromiso da vía aérea).[4][5]
Para algunhas aplicacións, a anxiografía cerebral pode producir mellores imaxes que os métodos menos invasivos, como a anxiografía por tomografía computarizada e a anxiografía por resonancia magnética.
Ademais, a anxiografía cerebral permite que certos tratamentos se realicen de inmediato, segundo os seus achados. Nas últimas décadas a anxiografía cerebral asumiu unha connotación terapéutica grazas á elaboración de técnicas terapéuticas endovasculares.
A embolización (unha técnica cirúrxica minimamente invasiva) ao longo do tempo desempeñou un papel cada vez máis importante no tratamento multimodal de malformacións arteriovenosas cerebrais, facilitando o tratamento microcirúrxico ou radiocirúrxico posterior.[6][7]
Outro tipo de tratamento posíbel mediante anxiografía (se as imaxes revelan un aneurisma) é a introdución de bobinas de metal a través do catéter xa colocado e manobrado cara ao sitio do aneurisma. Co tempo, estas bobinas fomentan a formación de tecido conectivo no sitio, fortalecendo as paredes dos vasos.[8][9]
Nalgunhas xurisdicións requírese anxiografía cerebral para confirmar a morte cerebral.
Antes da aparición das técnicas modernas de neuroimaxe, como a resonancia magnética e a tomografía computarizada, a mediados da década de 1970 as anxiografías cerebrais empregábanse con frecuencia como unha ferramenta para inferir a existencia e situación de certos tipos de lesións e hematomas ao buscar o desprazamento vascular secundario causado pola masa efecto relacionado con estas condicións médicas. Este uso da anxiografía como ferramenta de avaliación indirecta está hoxe en día obsoleto, xa que os métodos modernos de diagnóstico non invasivos están dispoñíbeis para obter imaxes de moitos tipos de anomalías intracraniais primarias directamente.[10] Porén, aínda se usa amplamente para avaliar varios tipos de patoloxías vasculares dentro do cranio.