As células oxífilas paratiroides son células da glándula paratiroide dos humanos e outros animais[1], que se tinguen fortemente con ácidos, o que as distingue das células paratiroides máis comúns, chamadas células principais paratiroides. As célula oxífilas son moito menos abundantes na glándula ca as principais, pero son máis grandes e máis pálidas e teñen un núcleo pequeno e un citoplasma moi acidófilo (de onde lles vén o nome).[2]
O seu aparato de Golgi e retículo endoplasmático son escasos, pero as mitocondrias son abondosas e alongadas e con moitas cristas, máis numerosas ca nas células principais paratiroides, e entre elas hai gránulos de glicóxeno[3].
As células oxífilas paratiroides aparecen illadas ou en grupos pequenos entre as células principais no centro e periferia da glándula. As células oxífilas non existen no feto, aparecen en pequeno número entre os 4 e 7 anos, e aumentan na puberdade[3]. Aínda que normalmente son pouco numerosas, en casos de enfermidade renal avanzada o seu número aumenta ás veces en máis de 1000 veces.[4]
Con técnicas de escáner de medicina nuclear, estas células captan selectivamente o complexo radiotrazador tecnecio-sestamibi, e é posible delinear a anatomía da glándula.[5]
A función das células oxífilas paratiroides non se coñece, pero non interveñen na síntese da hormona paratiroide (PTH), que é a principal misión das células principais paratiroides que as rodean.
Na glándula describíronse células con características intermedias entre as oxífilas e as células principais paratiroides[3].
Os adenomas de paratiroide están compostos fundamentalmente por células principais paratiroides, e son a causa máis frecuente de hiperparatiroidismo, pero coñécense tamén casos raros de adenomas de células oxifílicas paratiroides[6][7].
Como célula oxífila significa célula afín ou amiga dos ácidos (nas tinguiduras) certas células non paratiroides con esa característica tamén se poden denominar oxífilas ou oxifílicas e non deben confundirse coas células oxífilas paratiroides. Estas outras células oxífilas aparecen en cánceres chamados oncocitomas de glándulas salivares[8], carúncula lacrimal[9] ou riles.