A desgasificación é o proceso de liberación dun gas disolto, atrapado, conxelado ou absorbido nalgún material. A desgasificación pode incluír sublimación e evaporación (que son transicions de fase dunha substancia a gas), así como desorción, filtración de fendas ou volumes internos e produtos gaseosos de reaccions químicas lentas. A ebulición considérase xeralmente un fenómeno separado da desgasificación porque consiste nunha transición de fase dun líquido a un vapor da mesma substancia.
A desgasificación é un desafío para crear e manter contornos limpos de alto baleiro. A NASA e a ESA manteñen listas de materiais con propiedades de baixa desgasificación adecuados para o seu uso en naves espaciais, xa que os produtos de desgasificación poden condensarse en elementos ópticos, radiadores térmicos ou células solares e escurecelos. Os materiais que normalmente non se consideran absorbentes poden liberar suficientes moléculas lixeiras para interferir cos procesos de baleiro industriais ou científicos. A humidade, os seladores, os lubricantes e os adhesivos son as fontes máis comúns, pero incluso os metais e os vidros poden liberar gases das fendas ou impurezas. A taxa de desgasificación aumenta a temperaturas máis altas porque aumenta a presión de vapor e a velocidade das reaccións químicas. Para a maioría dos materiais sólidos, o método de fabricación e preparación pode reducir significativamente o nivel de desgasificación. A limpeza de superficies ou o quecemento de compoñentes individuais ou de todo o conxunto (un proceso chamado "secado ao forno") poden eliminar os volátiles.
A sonda espacial Stardust da NASA sufriu unha calidade de imaxe reducida debido a un contaminante descoñecido que se condensou no sensor CCD da cámara de navegación. Un problema similar afectou á cámara de ángulo estreito da sonda espacial Cassini, pero corrixiuse quecendo repetidamente o sistema a 4 °C. Tamén se puido obter unha caracterización completa dos efectos de desgasificación utilizando espectrómetros de masas na nave espacial Rosetta da ESA.[1]
A desgasificación é un proceso común nos cometas.[2]
A desgasificación é unha posible fonte de moitas atmosferas tenues de planetas terrestres ou lúas.[3] Moitos materiais son volátiles en relación co baleiro extremo do espazo exterior e poden evaporarse ou incluso ferver a temperatura ambiente. Os materiais na superficie lunar desgasificáronse por completo e foron arrastrados polos ventos solares hai moito tempo, pero os materiais volátiles poden permanecer en profundidade. A atmosfera lunar probablemente orixinouse pola desgasificación do material cálido debaixo da superficie.
Unha vez liberados, os gases case sempre son menos densos que as rochas e a area e fíltranse cara á superficie. As erupcións explosivas de volcáns son o resultado da auga ou outros volátiles liberados desde o magma onde se atopan atrapados, por exemplo por un domo de lava. Nos bordos diverxentes da Terra onde a codia nova está sendo creada, helio e dióxido de carbono son algúns dos volatiles desgasificados desde o magma do manto.[4]
A desgasificación pode ser significativa se acontece nun ambiente pechado onde o ar é estancado ou é reciclado. Por exemplo, o cheiro dun coche novo débese aos produtos químicos liberados pola calor nun vehículo pechado. Mesmo un material case inodoro como a madeira pode producir un cheiro forte se é mantido nunha caixa pechada durante meses. Hai algunha preocupación que recubrimentos plásticos e disolventes liberados desde moitos produtos industriais, especialmente plásticos, poidan ser nocivos para a saúde humana.[5] A exposición a longo prazo a vapores de disolventes pode causar encefalopatías crónicas inducidas por disolventes (CSE). A liberación de gases tóxicos son de especial importancia no deseño de submarinos e estacións espaciais, que teñen que ter atmosferas recirculantes.
A desgasificación de pequenas bolsas de ar preto da superficie do formigón fraguado pode producir buracos permanentes na estrutura que poden comprometer a súa integridade estrutural.[6][7]
A emisión de volátiles con magma na superficie terrestre é un proceso chamado liberacion de gases