Diplostraca

Diplostraca
Rango fósil: Xurásico-Actualidade
Clasificación científica
Reino: Animalia
Filo: Arthropoda
subfilo: Crustacea
Clase: Branchiopoda
Subclase: Phyllopoda
Superorde: Diplostraca
Latreille, 1829
Ordes[1]
Sinonimia[1]
  • Cladocera Latreille, 1829
  • Eucladocera (non hai probas para agrupar todos os outros cladóceros como un taxon irmán dos monotípicos Haplopoda (Leptodora))

Os Diplostraca (diplostráceos) ou Cladocera (cladóceros[2]), xeralmente chamados pulgas de auga[2], son unha superorde de pequenos crustáceos que se alimentan de partículas diminutas de materia orgánica (hai tamén algunhas formas predadoras).[1]

Ata agora recoñecéronse unhas 1.000 especies desta superorde, e moitas máis están aínda sen describir.[1][3][4][5][6] Os fósiles máis antigos dos Diplostraca datan do Xurásico, aínda que a moderna morfoloxía destes fósiles suxire que se orixinaron bastante antes, durante o Paleozoico. A maioría son de augas doces, pero algúns adaptáronse tamén á vida no océano, e son os únicos Branchiopoda que o fixeron, aínda que os Anostraca viven en lagos hipersalinos.[7] A maioría son de 0,2 a 6,0 mm de longo, teñen unha cabeza xirada cara a abaixo cun único ollo composto medial e un exoesqueleto que lles cobre o tórax e o abdome, aparentemente non segmentados. A maioría das especies presenta unha partenoxénese cíclica, na que a reprodución asexual é ocasionalmente suplementada con reprodución sexual, a cal produce ovos de repouso moi resistentes, que permiten a estas especies sobrevivir a duras condicións e espallarse a hábitats distantes.

Descrición

[editar | editar a fonte]
Leptodora kindtii é un Diplostraca pouco común, de ata 18 mm de longo.

A maioría miden de 0,2 a 6,0 mm de longo, coa excepción de Leptodora, que pode chegar aos 18 mm.[8] O corpo non presenta segmentación aparente e ten un exoesqueleto ou casca que cobre o tórax e o abdome.[9]

A cabeza está colocada formando un ángulo cara a abaixo e pode estar separada do resto do corpo por unha amosega cervical.[9] Teñen un só ollo composto negro, localizado na liña media do animal en todos os xéneros excepto dous, e a miúdo teñen un só ocelo.[10] Na cabeza hai dous pares de antenas, as do primeiro par son apéndices pequenos non segmentados, mentres que as do segundo par son grandes, segmentadas e ramificadas, con poderosos músculos.[9] As primeiras antenas levan sedas (setae) olfactorias, e as segundas son utilizadas pola maioría das especies para nadar.[10] O padrón de sedas das segundas antenas é útil para a identificación.[9] A parte da cabeza que se proxecta diante das primeiras antenas denomínase rostro ou "bico".[9]

As pezas bucais son pequenas e consisten nun labro impar, un par de mandíbulas, un par de maxilas e un labio impar.[9] Utilízanas para comer "detritos orgánicos de todas clases" e bacterias.[9]

O tórax ten cinco ou seis pares de apéndices lobados, que parecen follas, cada un dos cales ten numerosos pelos ou sedas.[9] Toman o oxíxeno e liberan o dióxido de carbono por toda a superficie do seu corpo.[9]

Ciclo de vida

[editar | editar a fonte]
Un cladócero dando a luz (aumento de 100x)

Coa excepción dunhas poucas especies puramente asexuais, o ciclo vital dos Diplostraca está dominado pola reprodución asexual, pero con períodos ocasionais de reprodución sexual; isto denomínase partenoxénese cíclica.[11] Cando as condicións son favorables, a reprodución ocorre por partenoxénese durante varias xeracións, producindo só femias clónicas. A medida que se deterioran as condicións, prodúcense machos e realízase a reprodución sexual. Isto ten como resultado a produción de ovos dormentes de longa duración e resistencia. Estes ovos de ephippium poden ser transportados pola terra levados polo vento e fan eclosión cando atopan condicións favorables, o que permite que moitas especies teñan distribucións moi amplas, mesmo cosmopolitas.[9]

Historia evolutiva

[editar | editar a fonte]

Os Diplostraca están aniñados dentro dos concostráceos, e están máis estreitamene relacionados coa orde Cyclestherida, cuxo único xénero vivo é Cyclestheria. Aínda que hai varios fósiles do Paleozoico dos que se dixo que eran representantes dos Diplostraca, ningún destes rexistros foi confirmado. Os rexistros máis antigos confirmados de Diplostraca son de inicios do Xurásico de Asia. Os fósiles do Xurásico son asignables a grupos modernos ou extintos, o que indica que a radiación inicial do grupo aconteceu antes do comezo do Xurásico, probablemente durante o Paleozoico.[12]

Ecoloxía

[editar | editar a fonte]
Evadne spinifera, unha das moi escasas especies de Diplostraca mairiños.

A maioría das especies de Diplostraca viven en auga doce e outros corpos de auga continentais, e só hai oito especies que son verdadeiramente oceánicas.[10] As especies mariñas están todas encadradas na familia Podonidae, agás o xénero Penilia.[10] Algúns Diplostraca habitan nos leitos de follas caídas.[13]

Taxonomía

[editar | editar a fonte]
Daphnia magna

Segundo o World Registry of Marine Species (WORMS), Cladocera é sinónimo do superorde Diplostraca, que está incluído na clase Branchiopoda. Ámbolos nomes están actualmente en uso. O superorde forma un grupo monofilético de 7 ordes, unhas 24 familias e máis de 11.000 especies (crese que moitas máis están aínda sen describir).[1][8] Só o xénero Daphnia xa contén máis de 150 especies.[11]

As seguintes familias están recoñecidas:[1]

Superorde Diplostraca Gerstaecker, 1866 (=Cladocera)

Orde Anomopoda G.O. Sars, 1865
Familia Acantholeberidae Smirnov, 1976
Familia Bosminidae Baird, 1845
Familia Chydoridae Dybowski & Grochowski, 1894
Familia Daphniidae Straus, 1820[14]
Familia Dumontiidae Santos-Flores & Dodson, 2003
Familia Eurycercidae Kurz, 1875
Familia Gondwanothrichidae Van Damme, Shiel & Dumont, 2007[15][16]
Familia Ilyocryptidae Smirnov, 1976
Familia Macrothricidae Norman & Brady, 1867
Familia Moinidae Goulden, 1968
Familia Ophryoxidae Smirnov, 1976
Orde Ctenopoda G.O. Sars, 1865
Familia Holopediidae G.O. Sars, 1865
Familia Pseudopenilidae Korovchinsky & Sergeeva, 2008
Familia Sididae Baird, 1850
Orde Cyclestherida Sars G.O., 1899
Familia Cyclestheriidae Sars G.O., 1899
Orde Haplopoda G.O. Sars, 1865
Familia Leptodoridae Lilljeborg, 1861
Orde Laevicaudata Linder, 1945
Familia Lynceidae Stebbing, 1902
Orde Onychopoda G.O. Sars, 1865
Familia Cercopagididae Mordukhai-Boltovskoi, 1968
Familia Podonidae Mordukhai-Boltovskoi, 1968
Familia Polyphemidae Baird, 1845
Orde Spinicaudata Linder, 1945
Familia Cyzicidae Stebbing, 1910
Familia Eocyzicidae Schwentner, et al., 2020
Familia Leptestheriidae Daday, 1913: 44
Familia Limnadiidae Burmeister, 1843

Etimoloxía

[editar | editar a fonte]

A palabra "Cladocera" deriva das raíces gregas κλάδος, kládos, 'rama' e κέρας, kéras, 'corno').[17]

Notas

[editar | editar a fonte]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 WoRMS (2021). Diplostraca. Consultado en: http://www.marinespecies.org/aphia.php?p=taxdetails&id=155670 on 2021-11-23
  2. ↑ 2,0 2,1 Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para cladóceros.
  3. ↑ Kotov, Alexey (2007). "Jurassic Cladocera (Crustacea, Branchiopoda) with a description of an extinct Mesozoic order". Journal of Natural History 41 (1–4): 13–37. doi:10.1080/00222930601164445. 
  4. ↑ Kotov, Alexey (2009). "New finding of Mesozoic ephippia of the Anomopoda (Crustacea: Cladocera)". Journal of Natural History 43 (9–10): 523–528. doi:10.1080/00222930802003020. 
  5. ↑ Kotov, Alexey; Korovchinsky, Nikolai (2006). "First record of fossil Mesozoic Ctenopoda (Crustacea, Cladocera)". Zoological Journal of the Linnean Society 146 (2): 269–274. doi:10.1111/j.1096-3642.2006.00204.x. 
  6. ↑ Kotov, Alexey; Taylor, Derek (2011). "Mesozoic fossils (>145 Mya) suggest the antiquity of the subgenera of Daphnia and their coevolution with chaoborid predators". BMC Evolutionary Biology 11: 129. PMC 3123605. PMID 21595889. doi:10.1186/1471-2148-11-129. 
  7. ↑ Vernberg, F. John (2014). Environmental Adaptations. Elsevier Science. pp. 338–. ISBN 978-0-323-16282-1. 
  8. ↑ 8,0 8,1 L. Forró; N. M. Korovchinsky; A. A. Kotov; A. Petrusek (2008). "Global diversity of cladocerans (Cladocera; Crustacea) in freshwater" (PDF). Hydrobiologia 595 (1): 177–184. doi:10.1007/s10750-007-9013-5.  doi 10.1007/978-1-4020-8259-7_19
  9. ↑ 9,00 9,01 9,02 9,03 9,04 9,05 9,06 9,07 9,08 9,09 Douglas Grant Smith; Kirstern Work (2001). "Cladoceran Branchiopoda (water fleas)". En Douglas Grant Smith. Pennak's Freshwater Invertebrates of the United States: Porifera to Crustacea (4th ed.). John Wiley and Sons. pp. 453–488. ISBN 978-0-471-35837-4. 
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 Denton Belk (2007). "Branchiopoda". En Sol Felty Light; James T. Carlton. The Light and Smith Manual: Intertidal Invertebrates from Central California to Oregon (4th ed.). University of California Press. pp. 414–417. ISBN 978-0-520-23939-5. 
  11. ↑ 11,0 11,1 Ellen Decaestecker; Luc De Meester; Joachim Mergaey (2009). "Cyclical parthenogeness in Daphnia: sexual versus asexual reproduction". En Isa Schön; Koen Martens; Peter van Dijk. Lost Sex: The Evolutionary Biology of Parthenogenesis. Springer. pp. 295–316. ISBN 978-90-481-2769-6. doi:10.1007/978-90-481-2770-2_15. 
  12. ↑ Van Damme, Kay; Kotov, Alexey A. (decembro de 2016). "The fossil record of the Cladocera (Crustacea: Branchiopoda): Evidence and hypotheses". Earth-Science Reviews (en inglés) 163: 162–189. Bibcode:2016ESRv..163..162V. doi:10.1016/j.earscirev.2016.10.009. 
  13. ↑ Rubbo, Michael J.; Kiesecker, Joseph M. (2004). "Leaf litter composition and community structure: translating regional species changes into local dynamics". Ecology 85 (9): 2519–2525. doi:10.1890/03-0653. 
  14. ↑ Norambuena, Juan-Alejandro; Farías, Jorge; De los Ríos, Patricio (2019-12-05). "The water flea Daphnia pulex (Cladocera, Daphniidae), a possible model organism to evaluate aspects of freshwater ecosystems". Crustaceana 92 (11–12): 1415–1426. ISSN 0011-216X. doi:10.1163/15685403-00003948. 
  15. ↑ K. Van Damme; R. J. Shiel; H. J. Dumont (2007). "Notothrix halsei gen. n., sp. n., representative of a new family of freshwater cladocerans (Branchiopoda, Anomopoda) from SW Australia, with a discussion of ancestral traits and a preliminary molecular phylogeny of the order". Zoologica Scripta 36 (5): 465–487. doi:10.1111/j.1463-6409.2007.00292.x. 
  16. ↑ K. Van Damme; R. J. Shiel; H. J. Dumont (2007). "Gondwanotrichidae nom. nov. pro Nototrichidae Van Damme, Shiel & Dumont, 2007". Zoologica Scripta 36 (5): 623. doi:10.1111/j.1463-6409.2007.00304.x. 
  17. ↑ "Cladoceran". Webster's II New College Dictionary (3rd ed.). Houghton Mifflin Harcourt. 2005. p. 211. ISBN 978-0-618-39601-6. 
  • Brusca, R.C.; Brusca, G.J. (1990). Invertebrates. Sinauer Associates: Sunderland, MA (USA). ISBN 0-87893-098-1. 922 pp
  • Martin, J.W., & Davis, G.E. (2001). An updated classification of the recent Crustacea. Science Series, 39. Natural History Museum of Los Angeles County. Los Angeles, CA (USA). 124 pp.
  • Norambuena, J., J. Farías & P. De los Ríos. (2019). The water flea Daphnia pulex (Cladocera, Daphniidae), a possible model organism to evaluate aspects of freshwater ecosystems. Crustaceana, (11-12): 1415-1426.

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas

[editar | editar a fonte]
  • Cladocera – Guide to the Marine Zooplankton of South Eastern Australia