Eleccións parlamentarias de Andorra de 2019

Eleccións parlamentarias de Andorra de 2019
← 2015 ^(en)  2023  →
Data	7 de abril de 2019
Tipo	Andorran parliamentary election ^(en)
Cargo elixido	28 Member of the General Council of Andorra ^(en)
Participación política
27.278 18.638    68.33٪ 2.71
Resultado da votación
DA  — Xavier Espot Zamora 12.179   65.34٪ Parlamentario 15 → 11 4 PS  — Pere López Agràs 11.910   63.9٪ Parlamentario 7 Liberals  — Jordi Gallardo Fernández 8.684   46.59٪ Parlamentario 8 → 4 4 Third Way ^(en)  — Josep Pintat Forné coalición política Lauredian Union, político independente 3.975   21.33٪ Parlamentario 4 CC  — Carles Naudi d'Areny-Plandolit Balsells 1.136   6.1٪ Parlamentario 2

As eleccións parlamentarias de Andorra celebráronse o 7 de abril de 2019 para elixir os 28 escanos do Consello Xeral de Andorra.^[1]

Trasfondo

Os Demócratas por Andorra obtiveron a maioría absoluta nas eleccións de 2015 e Antoni Martí foi reelixido Primeiro Ministro de Andorra. En decembro de 2017, Josep Pintat, xunto cos dous membros da Unió Laurediana e dous membros de Ciudadanos Comprometidos, abandonou o grupo liberal.

Antoni Martí non pode ser reelixido, xa que a Constitución limita o cargo a dous mandatos consecutivos completos.

Sistema electoral

As eleccións xerais ríxense por un principio de voto paralelo. Cada elector ten que emitir dous votos en dúas urnas diferenciadas:

• Un voto é para elixir a dous conselleiros por cada unha das 7 parroquias nas que se divide o país para un total de 14.

• O outro voto é para elixir 14 conselleiros a nivel nacional por escrutinio proporcional.

Cada 4 anos vótase nas Cortes Xerais

Unha mesma persoa non pode aparecer como candidata a unha lista nacional e unha parroquial, nin tampouco en dúas parroquias diferentes.^[2]

Candidaturas

Circunscrición nacional

Os partidos ou coalicións que se presentaron á circunscrición nacional, no que se elixen 14 conselleiros por representación proporcional, foron:^[3]

Candidatura		Cabeza de lista	Programa	Lema[4]
	Demòcrates per Andorra (DA)	Xavier Espot Zamora	[1] Arquivado 2019-03-24 en Wayback Machine.	"Les persones compten"
	Liberals d'Andorra (LA)	Jordi Gallardo Fernàndez	[2] Arquivado 24 de marzo de 2019 en Wayback Machine.	"Una altra forma de ser, una altra forma de fer"
	Partido Socialdemócrata (PS)	Pere López i Agràs	[3] Arquivado 2019-03-27 en Wayback Machine.	"Una Andorra per a tothom"
	Progressistes-SDP (SDP)	Josep Roig Carcel	[4]	“Sí al progrés”
	Tercera Via Tercera Via Unió Laurediana (UL) Independentes	Josep Pintat Forné	[5] Arquivado 13 de marzo de 2023 en Wayback Machine.	"Andorra ets tu"
	Units pel Progrés d'Andorra (UPA)	Alfons Clavera Arizti	[6] Arquivado 29 de decembro de 2021 en Wayback Machine.	"El progrés per a tots"
	Andorra Sobirana (AS)	Eusebi Nomen Calvet		"Andorra presonera / Andorra sobirana"

Circunscricións parroquiais

Os partidos ou coalicións que se presentaron ás circunscripcións parroquiais, onde se elixen os dous candidatos da lista mais votada de cada parroquia, son:^[5]

Candidatura		Candidatos
		Canillo	Encamp	Ordino	la Massana	Andorra la Vella	St. Julià de Lòria	les Escaldes
	Demòcrates per Andorra (DA)	Meritxell Palmitjavila Mònica Bonell	Jordi Torres M. Martisella	Joan M. Benazet Alexandra Codina		Enric Tarrado Marc Pons	Carles Álvarez Vicky Grau	Sílvia Calvó Javier Giménez
	d'Acord Liberals d'Andorra (LA) Partido Socialdemócrata (PS)	Cristina Valen Josep A. Reina	David Rios Caterina Juan	Marc Galabert J, M. Armengol	Judith Pallarés Vicenç Alay	Joaquim Miró Sílvia Ferrer	Gerard Alís Joan Fernàndez	Rosa Gili Marc Magallón
	Progressistes-SDP (SDP)		Aaron Comella Judith Montoro	Felip Gallardo Albert Granyena		Àngel Dalmau Meritxell Pujol		Elisabet Zoppetti Marc González
	Tercera Via Tercera Via Unió Laurediana (UL) Independentes		Olga Martínez Íngrid Ruiz	Noemí Amador Jordi Balsa		Emi Matarrodona J. Antonio Préstamo	Josep Majoral Carine Montaner	Josep Pubill França Riberaygua
	Andorra Sobirana (AS)	Ricard Riba Aret Boronat
	Ciutadans Compromesos (CC)				Carles Naudi Raül Ferré

Enquisas de opinión

Axencia	Data da enquisa	Mostra											Vantaxe
Time Consultants	7–18/03/19	680	34,1 7–11	16,2 5–7	30,2 7–9	–	3,8 0	–	8,6 1–3	2,9 0	1,20 0	– 2	3,9
CRES	28/02/19–13/03/19	1.212	38,7	16	28,9	–	5,9	–	6,2	3,1	1,1	–	9,8
Time Consultants	01–10/10/18	680	34,4	19,9	36,3		8,0	1,4	–	–	–	–	2,1
CRES	04–21/06/18	809	33,1	21,7	35,3	1,5	7,7	–	–	–	–	–	2,3
CRES	03–25/05/17	803	37,9	27,4	21,0	5,6	4,8	–	–	–	–	–	10,5
CRES	16/05/16–30/06/16	1.215	42,0	20,8	26,9	–	6,4	–	–	–	–	–	15,2
Eleccións 2015	01/03/15	–	37,0 15	27,7 8	23,5 3		11,7 2	–	–	–	–	–	9,4

Resultados

Partido		Circunscricións parroquiais			Circunscrición nacional			Escanos totais	+/–
		Votos	%	Escanos	Vots	%	Escanos
	Demòcrates per Andorra	5.931	34,86	6	6.248	35,13	5	11	–4
	Partido Socialdemócrata	6.473	38,05	2	5.445	30,62	5	7	+4
	Liberals d'Andorra			2	2.219	12,48	2	4	+1
	Tercera Via + Unió Laurediana	2.122	12,47	2	1.853	10,42	2	4	-1
	Ciutadans Compromesos	1.136	6,68	2				2	Nou
	Progressistes SDP	1.280	7,52	0	1.044	5,87	0	0	-2
	Andorra Sobirana	71	0,42	0	825	4,64	0	0	Nou
	Units pel Progrés d'Andorra				149	0,84	0	0	Nou
Votos brancos		1.168	–	–	531	–	–	–	–
Votos nulos		443	–	–	324	–	–	–	–
Total		18.624	100	14	18.638	100	14	28	0
Censo/participación		27.278	68,27	–	27.278	68,33	–	–	–
Fonte: Eleccions d'Andorra Arquivado 23 de setembro de 2015 en Wayback Machine.

Resultados das circunscricións parroquiais

Parroquia							Part.
Canillo	66,27	23,13			10,60		72,48
Encamp	44,62	42,07	8,46	4,86			65,96
Ordino	44,59	40,19	7,88	7,34			77,80
La Massana		43,87				56,13	73,75
Andorra la Vella	37,04	37,30	14,92	10,74			62,89
Sant Julià de Lòria	27,32	27,86		44,82			70,43
Escaldes-Engordany	41,39	42,56	8,46	7,60			69,65
Total porcentaxe votos	34,8	38,1	12,5	7,5	0,4	6,7
Fonte: Eleccions d'Andorra

Resultados da circunscrición nacional por parroquia

Parroquia
Canillo	55,9	20,0	9,4	5,6	2,6	6,5	0,6
Encamp	37,9	32,3	16,1	4,3	5,5	3,9	1,0
Ordino	37,2	31,7	12,7	6,8	5,2	6,4	0,5
La Massana	36,1	26,6	14,1	12,8	4,4	6,1	0,7
Andorra la Vella	30,3	37,0	12,6	7,2	8,7	4,3	1,3
Sant Julià de Lòria	26,6	24,6	10,5	30,0	4,9	3,3	0,5
Escaldes-Engordany	42,5	30,7	11,5	5,5	5,0	4,8	0,7
Total porcentaxe votos	35,1	30,6	12,4	10,4	5,8	4,6	0,8
Fonte: Eleccions d'Andorra

Conselleiros elixidos

DA	PS	LA	Tercera Via	CC
Nacional Xavier Espot Zamora Roser Suñé Pascuet Núria Rossell Jordana Carles Enseñat Reig Ester Molné Soldevila Canillo Meritxell Palmitjavila Naudí Mònica Bonell Tuset Encamp Jordi Torres Falcó Maria Martisella González Ordino Joan Martínez Benazet Alexandra Codina Tort	Nacional Pere López Agràs Susagna Vela Palomares Judith Salazar Álvarez Jordi Font Mariné Roger Padreny Carmona Andorra la Vella Joaquim Miró Castillo Escaldes-Engordany Rosa Gili Casals	Nacional Jordi Gallardo Fernàndez Ferran Costa Marimon Andorra la Vella Sílvia Ferrer Ghiringhelli Escaldes-Engordany Marc Magallón Font	Nacional Josep Pintat Forné Joan Carles Camp Areny Sant Julià de Lòria Josep Majoral Obiols Carine Montaner Raynaud	La Massana Carles Naudi d'Areny- Plandolit Balsells Raül Ferré Bonet
Fonte: Eleccions d'Andorra

Formación de goberno

Xavier Espot de Demócratas por Andorra foi escollido o 15 de maio de 2019 (38 días logo das eleccións) como presidente do Goberno de Andorra, o sétimo da historia do país e o sexto dende a aprobación da Constitución (1993). Espot foi elixido na primeira rolda de votacións por maioría absoluta, grazas ao voto dos 11 conselleiros do seu partido, mais os catro de Liberales de Andorra e os dous de Ciudadanos Comprometidos.

Así foi como Andorra obtivo un goberno tripartito entre DA, L'A e CC.^[6]

Espot superou en votos ao candidato socialdemócrata, Pere López, que recibiu os sete votos dos conselleiros do seu partido. Mentres, os catro conselleiros de Tercera Vía abstivéronse.^[6]

Notas

1. "Les eleccions generals andorranes seran el 7 d’abril". VilaWeb (en catalán). Consultado o 1 de marzo de 2019. 
2. "IPU PARLINE database: ANDORRA (Consell general), Electoral system". archive.ipu.org. Consultado o 1 de marzo de 2019. 
3. "Set llistes nacionals en les eleccions generals més disputades". Andorra Difusió. 26 de febreiro de 2019. Consultado o 26 de febreiro de 2019. 
4. "La campanya alça el teló confrontant la continuïtat demòcrata i el clam de la resta de forces a forçar un canvi". Altaveu. 24 de marzo de 2019. Consultado o 24 de marzo de 2019. 
5. "Fins a 24 llistes a les territorials, amb presència de d'Acord a les set parròquies". Ara Andorra. 26 de febreiro de 2019. Consultado o 26 de febreiro de 2019. 
6. "Xavier Espot proclamado novo xefe de Goberno de Andorra". La Vanguardia. 15 de maio de 2019. Consultado o 16 de maio de 2019.