Kuando el rey Nimrod[1] (pronunciación sefardí: [ˈkwando el rei nimˈroð], ou [nimˈrod], en galego: Cando o Rei Nimrod) é unha canción folk sefardí.[2][3][4] Cántase en lingua sefardí e conta a historia do nacemento do profeta bíblico Abraham.
En contraste coa crenza popular, "Kuando el rey Nimrod" non é unha canción que fala da época na que os xudeus viviron en España e Portugal durante á Idade Media, senón que ten as súas raíces nun piyyut chamado La vocación de Abraham, do cal poden atoparse varias versións que datan do século XVIII e que foron escritas por autores anónimos no antigo Imperio Otomán. A canción, da cal a súa versión orixinal é máis longa, fíxose moi popular nas comunidades sefardís asentadas na costa mediterránea. Arredor de 1890, un autor anónimo de Tánxer, escribiu unha versión diferente da canción, acurtando a letra e compoñendo unha nova melodía.[5] Esta versión reducida sobreviviu ata os nosos días para converterse na canción máis popular do repertorio sefardí, e servindo de inspiración a cantantes sefardís como Yehoram Gaon[6] e Fortuna.[7]
Sefardí |
---|
Kuando el rey Nimrod al campo salia mirava en el cielo y en la estrelleria vido una luz santa en la juderia que havia de naser Avraham Avinu. |
retrouso: (Avraham Avinu, Padre querido Padre bendicho, luz de Yisrael) (x2). |
Luego a las comadres encomendava que toda mujer que prenyada quedara si paria un hijo, al punto la matara que havia de naser Avraham Avinu. |
(retrouso) |
La mujer de Terach quedó prenyada y de dia en dia él le preguntava (or demandava) "¿De qué teneix la cara tan demudada?" Ella ya savia el bien que tenia. |
(retrouso) |
En fin de nueve mezes parir queria iva caminando por campos y vinyas, a su marido tal ni le descubria topó una meara, alli lo pariria |
(retrouso) |
En aquella hora el nasido avlava: "Anda vos, la mi madre, de la meara, yo ya topo quien m'alechará, Malakh de cielo me accompanyará porque so criado del Dio bendicho." |
(retrouso) |
En fin de veinte dias lo fue a visitar, lo vido d'enfrente, mancevo saltar, mirando al cielo y bien atinar, para conocer el Dio de la verdad. |
(retrouso) |
"Madre, la mi madre, que buscaix aqui? Un hijo preciado parí yo aquí. Vine a buscarlo, si se topa aqui, si está bivo me consolaré yo." |
(retrouso) |
"Madre, la mi madre, que avlaix? Un hijo preciado, como lo dexaix? A fin de veinte dias, como lo vizitaix? ¡Yo so vuestro hijo preciado!" |
(retrouso) |
Mirad la mi madre, que el Dío es uno, él crio los cielos uno per uno. Dizedle a Nimrod que perdio su tino porque no quiere creer en el Verdadero. |
(retrouso) |
Lo alcanzó a saver el rey Nimrod esto, "¡dixo que lo traigan aina y presto antes que desreinen a todo el resto y dexen a mi ya crean en el Verdadero!" |
(retrouso) |
Ya me lo truxeron con grande albon y el travó de la silla un buen travon. "¿Di, raxa—por que te tienes tu por Dío? ¿Por que no quieres creer en el Verdadero?" |
(retrouso) |
"¡Acendiendo un horno, bien acendido, echadlo presto qu'es entendido! Llevadlo con trabucos, qu'es agudo, si d'aqui el Dío lo escapa, es el Verdadero." |
(retrouso) |
Echandolo al horno, iva caminando, con los malakhim iva paseando, y todos los lenyos fruto ivan dando; d'aqui conocemos al Dío verdadero. |
(retrouso) |
Grande zekhut tiene el senyor Avraham, que por él conocemos el Dío de la verdad. Grande zekhut tiene el senyor parido, que afirma la mitsvá de Avraham Avinu. |
(retrouso) |
Saludemos agora al senyor parido, que le sea besiman-tov este nacido, qu'Eliahu ha-Navi mos sea aparecido, y daremos loores al Verdadero. |
(retrouso) |
Saludemos agora al compadre [sandak] y tambien al mohel que por su Zekhut mos venga el Goel y Rahma a todo Yisrael, cierto loaremos al Verdadero. |
(retrouso) |