Linguas gyalrong

Linguas gyalrong
Outros nomes:	Linguas rgyalrong
Falado en:	China
Rexións:	Sichuan
Total de falantes:
Familia:	Linguas sino-tibetanas  Linguas burmo-qiángicas ?   Linguas gyalrong
Códigos de lingua
ISO 639-1:	--
ISO 639-2:	---
Mapa
Status

As linguas gyalrong ou rgyalrong (en tibetano: རྒྱལ་རོང; Wylie: rgyal rong; THL: gyalrong), tamén chamadas jiarong (Chinés tradicional: 嘉絨語; chinés simplificado: 嘉绒语; pinyin: jiāróngyǔ), forman unha rama da familia lingüística sino-tibetana.^[1][2][3] Fálanse na provincia de Sichuan na República Popular da China.

Nome

O nome "gyalrong" é unha abreviatura de shar rgyal-mo tsha-ba rong (en tibetano: ཤར་རྒྱལ་མོ་ཚ་བ་རོང), que significa "os calorosos vales da raíña", en referencia ao monte Murdo.^[4] Este está situado na rexión histórica de Kham, na actual provincia chinesa de Sichuan. A palabra tibetana "gyalrong" pasou ao chinés como jiāróng (representada polos sinogramas 嘉绒, 嘉戎 ou 嘉荣). É, xa que logo, un heteroglotónimo de orixe xeográfica. O autoglotónimo é pronunciado [kəru] en situ e [kɯrɯ] en japhug. O pobo gyalrong descende dos antigos guerreiros tibetanos desprazados nas fronteiras, onde acabaron por se asentar.^[5]

Linguas

As linguas gyalrong son:^[6]

• Zbu
• Japhug
• Tshobdun
• Situ
• Gyalrong (sur-central)

Clasificación

Clasificación:^[3]

• Linguas gyalrong
  • Zbu
    • Setentrional: Kangshan, Ribu
    • Central: Rong'an, Kehe
    • Meridional: Geletuo, Shili
  • (subgrupo)
    • Japhug
      • Long'erjia
      • Sha'erzong, Dazang
    • Tshobdun
    • Gyalrong propio
      • Xiaojin (Gyalrong do suroeste)
      • Situ
        • Barkam
        • Meridional
          • Maori
          • Jinchuan
          • Lixian

Notas

1. van Driem, George (2014). "Trans-Himalayan Arquivado 06 de decembro de 2020 en Wayback Machine.", en Owen-Smith, Thomas; Hill, Nathan W. (eds.), Trans-Himalayan Linguistics: Historical and Descriptive Linguistics of the Himalayan Area, Berlin: de Gruyter, p. 11–40, ISBN 978-3-11-031083-2.
2. Jacques, Guillaume; Alexis Michaud. 2011. "Approaching the historical phonology of three highly eroded Sino-Tibetan languages." Diachronica 28:468–498.
3. "Proxecto ramas sino-tibetanas" (en inglés). 2019. Arquivado dende o orixinal o 22 de outubro de 2020. Consultado o 19 de decembro de 2020. 
4. Bennett 2014, p. 24.
5. Li & Li 2011, p. 44.
6. Gates, Jesse P. 2014. Situ in Situ: Towards a Dialectology of Jiarong (rGyalrong). LINCOM Studies in Asian Linguistics 80. Munich: Lincom Europa. ISBN 9783862884728

Véxase tamén

Bibliografía

• Bennett, Daniel (2014). Rgyalrong Conservation and Change: Social Change on the Margins (en inglés). Lulu Press. ISBN 978-1-4834-1951-0. 
• Li, Mao; Li, Zhongjun (2011). Jiāróng zàngzú mínsú zhì 嘉絨藏族民俗志 (en chinés). Zhongyang minzu daxue chubanshe. 
• Matisoff, James A. 2015. The Sino-Tibetan Etymological Dictionary and Thesaurus. Berkeley: Universidade de California.
• Nagano, Yasuhiko e Marielle Prins. 2013. rGyalrongic Languages Database. Osaka: National Museum of Ethnology (Minpaku).