A vía JAK-STAT ou vía de sinalización JAK-STAT transmite información procedente de sinais químicos extracelulares ao núcleo celular, o que ten como resultado a transcrición do ADN e a expresión de xenes implicados na inmunidade, proliferación celular, diferenciación celular, apoptose e oncoxénese. A fervenza de sinalización JAK-STAT consta de tres compoñentes principais: un receptor da superficie celular, unha quinase Xano (JAK, Janus kinase) e dúas proteínas "transdutoras de sinais e activadoras da transcrición" (STAT, do inglés Signal Transduction Activator of Transcription).[1] A alteración ou desregulación da funcionalidade da vía JAK-STAT pode orixinar síndromes de deficiencia inmunitaria e cancros.[1]
A unión de varios ligandos, xeralmente citocinas, como o interferón, interleucina e factores de crecemento a receptores da superficie celular, activa as JAK asociadas a eles, incrementando a súa actividade de quinase.[2] Despois, as JAK activadas fosforilan residuos de tirosina no receptor, creando sitios de unión para proteínas que posúan o dominio SH2. As STAT que conteñen o dominio SH2 son recrutadas ao receptor onde son tamén fosforiladas na tirosina polas JAK. Estas STAT activadas forman hetero- ou homodímeros e trasládanse ao núcleo celular, onde inducen a transcrición de xenes diana.[3] As STAT poden tamén ser fosforiladas directamente polas receptor tirosina quinases, como o receptor do factor de crcemento epidérmico, e tamén por non-receptor (citoplásmicas) tirosina quinases como c-src.
A vía está regulada negativamente a múltiples niveis. As proteína tirosina fosfatases eliminan os fosfatos dos receptores de citocinas e STAT activadas.[3] Identificáronse máis recentemente supresores da sinalización de citocinas (SOCS) que inhiben a fosforilación das STAT ao unirse e inhibir as JAK ou competir coas STAT polos sitios de unión de fosfotirosina dos receptores de citocinas.[4] As STATs son tamén reguladas negativamente polos inhibidores proteicos das STAT activadas (PIAS), que actúan no núcleo a través de varios mecanismos.[5] Por exemplo, PIAS1 e PIAS3 inhiben a activación transcricional por STAT1 e STAT3, respectivamente, ao unirse e bloquear o acceso ás secuencias de ADN que elas recoñecen.