Itakurubi de la Cordillera
| Itakurubi de la Cordillera Itacurubí de la Cordillera | ||
|---|---|---|
| Tetã |  Paraguái
| |
| Tetãvore | Kordillera | |
| Távayguakuéra | 10.744 ava | |
| Ape távagui | 262 km² | |
| ISO | ||
| Yvatekue | 155 m | |
| Koordinasion | ||
Itacurubí de la Cordillera ha’e peteĩ táva oĩva Paraguái retã megua, tetãvore Kordillérape, 92 km Paraguaýgui.
Toponimia
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Ko héra Itacurubí he’ise guaraníme “itakuruvi”, España ñe’ẽme katu "piedra triturada".
Clima
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Ararova tetãvore Kordillérape ha’e mbytépe (ndaro’ýi ha ndahakúi) ha nahe’õi. Arapytu mbyte ha’e 22ºC, hakuve jave, arahakúpe ohupity 39ºC ha ho’ysãvévo, araro’ýpe, 3ºC.
Demografía
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Itacurubí de la Cordillera oguereko 10.744 ava, ãvagui 5.369 ha’e kuimba’e ha 5.375 kuña, Dirección General de Estadísticas, Encuestas y Censos rupive jaikuaáva.
Avei hetaiterei oĩ ko tendagua oikóva ambue távare tetã Paraguái tuichakue jave, ko’ã tapichakuérareve hetaitereive oĩ Itacurubí Cordillera-guáva.
Historia
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Ko táva heñói ára 18 jasyporundy ary 1871 jave, tendagua rupive, herajoapýva “Aguilera”, ojeikuaa avei chupe “Jardín de la República” ojeheróramo.
Ha’e peteĩ tenda iporãva oguereko rupi ysyry Yhaguy, ha’éva ikatuhápe mayma tapicha oho arahaku jave ohasávo aravo térã ára ipehenguekuéra ndive.
Santo ára ha’e 08 jasypa jave, Virgen del Rosario-pe ojeguerohorývo, patrona táva pegua. Ko’ága rupi oĩ ñemongu’e tavaygua omoĩségui hikuái ára 07 jasypa ary 1871 heñói hague táva, ndaipóri térã ndojeikuaái rupi peteĩ ára araka’etépa heñóiraka’e.
Economía
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]
Avakuéra Itacurubí de la Cordillera-gua omba’apo kokuépe ha mymba ñangarekópe, oĩ avei ojejapoha eíra takuare’ẽgui.
Avei, artesanía ryepýpe ikatu jajuhu ta’anga tujúgui (alfarería), crochet, ojapóva aramboha pire ha poyvi.
Transporte
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Ko táva Itacurubí de la Cordillera-pe ikatu reguahẽ ruta II “Mcal. José Félix Estigarribia” rupive, 92 km rehupytývo.
Turismo
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Oĩ 1.000 m rupi távagui pe hérava gruta Ita Koty, España ñe’ẽme heiséva "sala de piedra", mba’e iporãmbajepéva, pe ysyry Yhaguy mboipýri.
Ko tenda rupi oĩ heta jejahuha (balnearios).
Itacurubí de la Cordillera ha’e peteĩ tenda ohohápe opárupigua tetãgua ha avei mabue tetãgui oúva oguereko rupi jejahuha ysyry Yhaguy, España ñe’ẽme he’iséva "agua bajo sombra". Péicha, ysyry Yhaguy, 85% ysyry pukukue oĩ umi yvyra guasuguýpe.
Avei ysyry guasu Yhaguy osyry hi’y satĩ yvyku’i morotĩ ha ipotĩ asýva ári 1.000 m távagui, ojapóva chugui peteĩ tenda ikatuhápe rehasa porãiterei. Tavayguakuéra, Itacurubí-gua, hetaiterei rupi tapicha ambue henda pegua, oñeha’ã hory ha ohechauka tetia’e mayma tapicha ohóva ohasaporã haguã itávape.
Referencias
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]- Geografía Ilustrada del Paraguay, Distribuidora Arami SRL; 2007. ISBN 99925-68-04-6.
- Geografía del Paraguay, Primera Edición 1999, Editorial Hispana Paraguay SRL.