કચ્છી ભાષા

કચ્છી
કચ્છી, 𑊺𑋀𑋪𑋁𑋢, ڪڇّي
Kutchi in Khudabadi, Gujarati and Sindhi scripts
મૂળ ભાષા	ભારત પાકિસ્તાન[૧]
વિસ્તાર	કચ્છ (ભારત) સિંધ (પાકિસ્તાન)[lower-alpha ૧]
વંશ	કચ્છી
સ્થાનિક વક્તાઓ	[૨]
ભાષા કુળ	ઇન્ડો-યુરોપિયન ઇન્ડો-ઇરાનિયન ઇન્ડો-આર્યન ઉત્તરપશ્ચિમ સિંધી ભાષાઓ કચ્છી
બોલીઓ	કચ્છી-સ્વાહિલી
લિપિ	ગુજરાતી,[૩] ખોજિકી, અરેબિક, દેવનાગરી
ભાષા સંજ્ઞાઓ
ISO 639-3	kfr
ગ્લોટ્ટોલોગ	kach1277

કચ્છી ભાષા ગુજરાતનાં કચ્છ જિલ્લામાં બોલાતી ભાષા છે.

કચ્છી ભાષા એ ઇન્ડો-આર્યન ભાષા સમુહની જ ભાષા છે, જેમાં મોટા ભાગની ભારતીય ભાષાઓનો સમાવેશ થાય છે. એક અંદાજ પ્રમાણે ફક્ત ભારતમાં જ ૧૦,૩૧,૦૦૦^[૪] લોકો કચ્છી ભાષા બોલે છે. કચ્છી, પાકિસ્તાનનાં સિંધ પ્રાંતમાં પણ બોલાય છે અને સિંધી ભાષા સાથે ઘણું સામ્ય ધરાવે છે. કચ્છનો સબંધ ગુજરાત સાથે હોવાથી પ્રાથમિક શાળાઓમાં ગુજરાતી માધ્યમમાં શિક્ષણ આપવામાં આવે છે, કારણ કે કચ્છી ભાષાની પોતાની લીપિ નથી. આ કચ્છી ભાષા કચ્છ સિવાય મુંબઇ અને અન્ય ઘણી જગ્યાએ બોલાય છે. અબડાસા, માંડવી અને ભુજના લોકો બોલે છે, એનાં કરતા ભચાઉ અને રાપરના લોકો જરાક અલગ રીતે બોલે છે. કારણ કે, ભચાઉ અને રાપરના લોકોની બોલીમાં ગુજરાતી છાંટ વધુ દેખાય છે.

ઘણી વખત કચ્છી ભાષાને બોલી સમજવામાં આવે છે, પરંતુ, કચ્છી ભારતની અધિકૃત ભાષાઓ પૈકીની એક છે^{[સંદર્ભ આપો]}, અને તેને બોલી નહી પણ ભાષાનો દરજ્જો આપવામાં આવેલો છે.

જાણીતા કચ્છી ભાષી

• યુસુફ મેહરઅલી - સ્વાતંત્ર્ય સેનાની.
• ફહેમીદા મિર્ઝા - પાકિસ્તાનની રાષ્ટ્રીય સંસદના પ્રથમ મહિલા સભાપતિ.
• કલ્યાણજી-આણંદજી - જાણીતી સંગીતકાર જોડી.
• વૈભવી મર્ચંટ - બોલીવુડ નૃત્ય દિગ્દર્શક.
• બાબલા- ડીસ્કો ડાંડીયા શરૂ કરનાર.
• વીજુ શાહ - સંગીતકાર.
• ઓસમાણ મીર - ગાયક ગઝલકાર.
• સુરેશ મહેતા - ભૂતપૂર્વ મુખ્યમંત્રી, ગુજરાત.

નોંધ

1. કચ્છની સરહદ સાથે જોડાયેલા સિંધના ભાગમાં બોલાય છે

સંદર્ભ

1. "Voter you thinking?: Kutchis unsure where to place their thumbs on ballots". The Express Tribune.
2. "2011 Census tables: C-16, population by mother tongue". Census of India Website. મેળવેલ 4 November 2018.
3. "Gujarātī". Omniglot.com. મેળવેલ 3 May 2014.
4. "Kacchi | Ethnologue Free". Ethnologue (Free All) (અંગ્રેજીમાં). મેળવેલ 2023-09-17.