Mẹdekannujẹ yin nado sọgan basi dide to nujijọ voovo lẹ sẹnsẹn. Mẹdekannujẹ nọ tindo zẹẹmẹ eyin dọ eyin dide sọn ojlo mẹ. dide lẹ taidi ayinamẹ, nugbẹnamẹ ma nọ yin nude adavo eyin dide po mẹdekannujẹ po. Mẹdekannujẹ zẹẹmẹdo dọ gbẹtọ lẹ sọgan wa onu voovo lẹ, gbeta voovo lẹ nọ wa sọn nujijọ voovo lẹ mẹ. Nujijọ he yin wiwa po mẹdekannujẹ po sọgan jẹna pipa kavi whẹgbledomẹ. E yin mẹdekannujẹ ma tin ,nuyọnẹn ma nọ tin to emẹ nado sayana kavi nado nanu mẹde na nuyiwa etọn. To ogbẹ ehe mẹ, podọ sọgbe hẹ osẹn, gbẹtọ lẹ tindo jlọjẹ nado tindo mẹdekannujẹ bo ka na sọ gbẹn nuhe ye do.
Gbemima. Sogbẹ hẹ nukunnumọjẹnumẹ, aihọn lọ, wẹkẹ lọ taidi zomọ(Machine) de. linlẹn ehe ko wa aimẹ sọn nudi owhe 2500 die.
Gbemima voovo wẹ tin, Delẹ nọ dọmọ nuhe ko jọ wayi wẹ na dọ nuhe na jọ to sogodo. Yedọ wẹkẹ lọ taidi azọnwanu Ganhiho tọn, eyin a yọn nulẹpo gandego, a sọgan dọ nuhe na wa jọ. Pierce Simon Laplace dọho dọ to 1814, he nọ yin yiylọdọ Laplace's demon. Eyin gbemima wẹ yin nulọ, be mẹdekannujẹ matin.
Nulinlẹntọ susu ma yinwanna nuhe nọ bọdo gbemima sinsinyẹn lẹ go, gbemima he bọawu lẹ nọ tẹnpọn nado sẹ gbemima do, bo ka sọ nọ dọ dọ mẹdekannujẹ yọnbasi. David hume zinnudo ehe ji dọmọ, medekannujẹ ma yin nugopipe lọ nado basi dide voovo lẹ to ojle dopolọ mẹ, chrysippos, tamẹnuplọnmetọ de na apajlẹ avun he yin sinsin do ase go. Avun ehe vo nado basi dide bo hodo ase ehe.
Azon owhe dido tọn wẹ nado dindona whenue mẹde wa nude podọ nuhe lẹn ye to whenue ye wa nulọ. Di apajlẹ lẹnnupọndo mẹhe hu mẹ do ji. Whenudọtọ nọ tẹnpọn nado dindona eyin e yọnẹn do humẹ podọ eyin e basi dide do wa nulo.
Ojlẹ delẹ wayi, gbẹtọ lẹ di Democritus pọn wẹkẹ hlan di gbemima de. Gbetọ lẹ lẹndọ nudọnamẹ gigọ lẹ sọgan zọn bọ ye sọgan lẹn nuhe na jọ to nukọnmẹ. Lẹnuyinyọnẹn egbezangbe tọn lẹ, dohia dọ gbemima po nudevo lẹ po yin sisakadopọ.