Kōnane he pāʻani kaʻakālai kahiko mai Hawaiʻi mai - he pāʻani no ʻelua mea pāʻani. Ua haku wale ʻia e nā poʻe Polenekia o Hawaiʻi i ka wā kahiko. He pāʻani noʻonoʻo kēia e hōʻike ana i ke akamai o nā kūpuna Hawaiʻi i ka wā kahiko.[1] Hoʻomaka ka pāʻani ʻana me ka papa kōnane piha i nā ʻiliʻili kau ʻia ma ke ʻano papamū, ʻo ia hoʻi, he lauana hōʻalo o hoʻokahi ʻiliʻili ʻeleʻele, hoʻokahi keakea a pēlā wale aku. Mai laila, hiki i ka mea pāʻani ke hoʻolele i kāna ʻili i luna o kā ka hoa paio i mea e "ʻai" ai i nā ʻiliʻili o ka hoa paio. ʻO kēia hana ke konene. Inā ʻaʻole hiki i kekahi mea pāʻani ke ʻai i kā ka hoa paio ʻili ua eo ʻo ia i kona hoa paio.
Ma mua o ka hōʻea mua ʻana mai o ko ʻEulopa i Hawaiʻi nei, pāʻani ʻia ʻo kōnane me nā ʻāpana koʻa keakea liʻiliʻi a me nā ʻiliʻili ʻeleʻele ʻalā, a ʻelekū paha, a māono paha ma luna o ka papa nekele pōhaku. Aia ma Puʻuhonua o Hōnaunau kekahi o kēia mau papamū kahiko.
Ua hoʻohana ʻia ke kōnane i mea hoʻonaʻauao i kēia mau lā. Hiki ke hoʻohana ʻia nā ʻano papamū like ʻole:[1]
Pāʻani ʻia ʻo kōnane i luna o ka papa kuea he huinahā lōʻihi paha. Ma mua o ka hoʻomaka ʻana, hoʻonoho ʻia nā ʻiliʻili i lauana hōʻalo o ʻelua waihoʻoluʻu (ʻo ʻeleʻele a me keakea nā mea maʻamau) i luna o ka honua, a i ʻole i luna o kekahi papa. Eia nō naʻe, hiki nō ke hoʻolaulā i ka papa pāʻani i nā nui a pau. I ka hana maʻamau ʻana:
ʻOiai he pāʻani hoʻokūkū ke kōnane, ʻaʻole ma ka ikaika wale nō ka lanakila ʻana. Ma ka mālama maikaʻi ʻana i nā ʻiliʻili ka mea nui, ʻaʻole ma ka hopu wale ʻana i nā ʻiliʻili o ka hoa paio. Ua hoʻohana ʻia ke kōnane e nā alakaʻi kahiko i mea aʻo no ka hoʻokele kaua, akā ʻo ka mālama pono ʻana i nā kumuwaiwai ke kumu o ka lanakila. He mea nui ka ʻike pono ʻana i nā kumuwaiwai a me ke ʻano hoʻohana maikaʻi ʻana iā lākou.[1]
He mau loina Hawaiʻi i aʻo ʻia ma o ke kōnane:[1]
ʻO ka mea pāʻani mua e hiki ʻole ai ke ʻai i kā kona hoa paio, nona ke eo i ka hoa paio. No ka mea ʻē aʻe ka lanakila.
Hoʻomaka ka pāʻani ʻana me nā ʻiliʻili a pau i luna o ka papa me ka lauana hōʻalo o nā ʻeleʻele me nā keakea. Koho nā mea pāʻani i kā lāua waihoʻoluʻu ponoʻī (ʻeleʻele a i ʻole keakea).
He ʻōmuku kēia mea. Inā hiki iā ʻoe ke ʻōlelo Hawaiʻi, e kōkua mai i ka holomua ʻana i kēia mea. |