Pyšny žiwotnik
| |
| Pyšny žiwotnik (Thalictrum aquilegiifolium) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Eudikotyledony | |
| rjad: | (Ranunculales) |
| swójba: | Maslenkowe rostliny (Ranunculaceae) |
| podswójba: | Isopyroideae |
| ród: | Žiwotnik[1][2] (Thalictrum) |
| družina: | Pyšny žiwotnik |
| wědomostne mjeno | |
| Thalictrum aquilegiifolium | |
| L. | |
Pyšny žiwotnik (Thalictrum aquilegiifolium) je rostlina ze swójby maslenkowych rostlinow (Ranunculaceae).
Wopis
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Pyšny žiwotnik je trajne zelo, kotrež docpěje wysokosć wot 1 m (40-120 cm) a šěrokosć wot 45 cm.
Stołpiki su sylne, hranite a nahe.
Łopjena
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Šěrozelene abo módrozelene łopjena su zwobručowane a wobsteja z třoch hač sedmjoch eliptiskich, kulojtych hač owalnych pjerow. Jich kroma je hrubje a tupje zubata abo tróšku zarězana.
Kćenja
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Kćěje w lěće. Kwětnistwo je pakićojte a wobsahuje wjele kćenjow. Róžojte, swětłowioletne abo nazeleń běłe kćenja su móškate. Kćenjowe łopješka su njenahladne, žołtozelene a skoro wotpadnu. Próškowe nitki su horjeka stołstnjene, swětłowioletne abo čerwjenojte, rědko běłe.
Wonjace kćenja insekty přiwabjeja.
Płody
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Płodźiki wisaja na dołhich stołpikach a su třihraniće křidleškowane.
Stejnišćo
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Rosće we łučinowych lěsach. Ma radšo mokre, wutkate, zwjetša wapnite pódy.
Rozšěrjenje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Rostlina je w Europje a Aziji rozšěrjena, při čimž předewšěm w srjedźnej Europje, na juh hač do sewjerneje Španiskeje, Pyrenejow a Peleponesa wustupuje. W Alpach hač do wysokosćow wot wjace hač 2000 m wustupuje.
Wužiwanje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Nóžki
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 674.
- ↑ W internetowym słowniku: Wiesenraute
Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Botanica, Einjährige und mehrjährige Pflanzen, Über 2000 Pflanzenporträts, ISBN 978-3-8331-4469-1, strona 852 (němsce)
- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 248 (němsce)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 18 (němsce)
- Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
- Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
- Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)
