Richard Andree
Richard Andree (* 26. februara 1835 w Brunšwiku; † 22. junija 1912 w Mnichowje) bě němski geograf a etnograf.
Žiwjenje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Richard Andree studowaše w Brunšwiku a Lipsku přirodowědy, wosebje geologiju. W Lipsku zastupi 1857 do tamnišeho studentskeho korpsa Lusatia,[1] kotryž so 1807 załoži. Studentski korps spožči jemu pozdźišo tež čestne sobustawstwo. Kaž tež hižo jeho nan Karl Andree (1808–1875) slědźi Andree hłownje na polu geografije, a bu přez jeho etnografiske slědźenja tež daloko znaty.
W lětach 1859 do 1863 bě Andree zastojnik w čěskim hórnistwje w knjejstwje Křivoklát wjercha Maxa Egona von Fürstenberga. W Lipsku, hdźež nawjedowaše mjez 1873 do 1890 kartografiski wustaw nakładnistwa Velhagen & Klasing, zaběra so Andree zdobom z kartografiju a měješe wulki podźěl při wudźěłanju a wudawanju šulskich atlantow a Physikalisch-Statistischen Atlas des Deutschen Reichs. Nimo toho běše redaktor wědomostneho časopisa Globus. Twórby Richarda Andreeja wobwliwowachu tež Arnošta Mukowe slědźenja wo serbskim kulturnym žiwjenju. Wot 1903 bě Andree z ludowědnicu Marie Andree-Eysn (1847–1929) z Awstriskej zmandźeleny. 1886 woli so wón na sobustawa akademije wučenych Leopoldiny a 1909 bu čestny sobustaw Berlinskeje towaršnosće za antropologiju, etnologiju a prastawizny (Berliner Gesellschaft für Anthropologie, Ethnologie und Urgeschichte).
Richard Andree zemrě w běhu jězby z ćahom wot Mnichowa do Nürnberga w starobje 76 lět.
Twórby (wuběr)
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Das Amur-Gebiet und seine Bedeutung: Reisen in Theilen der Mongolei, den angrenzenden Gegenden Ostsibiriens, am Amur und seinen Nebenflüssen. Leipzig 1867 (online z wobstatka uniwersity w Rěznje).
- Wendische Wanderstudien. Zur Kunde der Lausitz und der Sorbenwenden. Stuttgart 1874 (digitalizat)
- Chronik des Corps Lusatia zu Leipzig 1807 bis 1877. Auszug aus den Annalen des Corps, Leipzig 1877.
- Ethnographische Parallelen und Vergleiche. Stuttgart 1878.
- Zur Volkskunde der Juden. Bielefeld und Leipzig 1881.
- Andrees Allgemeiner Handatlas. Leipzig 1881–1937 (dźewjeć wudaćow).
- Die Flutsagen ethnographisch betrachtet. Braunschweig 1891.
- Geschichte des Corps Lusatia zu Leipzig 1807 bis 1898. Leipzig 1898.
- Braunschweiger Volkskunde. Braunschweig 1901.
Wotkazy
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Commons: Richard Andree – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow- Richard Andree – Literatura w katalogu Němskeje narodneje biblioteki (němsce)
- Serbski institut: Biografien zur sorbischen Volkskunde (Biografije k serbskej ludowědźe) na serbski-institut.de (němsce)
- Droysens Allgemeiner Historischer Handatlas, 1886
Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Erich von Drygalski: Andree, Richard. W: Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 1, Duncker & Humblot, Berlin 1953, ISBN 3-428-00182-6, str. 285 (online).
- Wilhelm Haan: Richard Andrée. W: Sächsisches Schriftsteller-Lexicon. Robert Schaefer’s Verlag, Leipzig 1875, str. 6sl.
- Mechthild Wiswe: Andree, Richard. W: Horst-Rüdiger Jarck, Günter Scheel (wud.): Braunschweigisches Biographisches Lexikon – 19. und 20. Jahrhundert. Hahnsche Buchhandlung, Hannover 1996, ISBN 3-7752-5838-8, str. 28sl.
- Jan Šołta: Andree, Richard. W: Jan Šołta, Pětr Kunze, Franc Šěn (wud.): Nowy biografiski słownik k stawiznam a kulturje Serbow. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1984, str. 27sl.
- ↑ Přir. Kösener Corpslisten 1930, 93, 419.