Bawon Samdi
Nan vodou, Bawon Samdi (oswa Bawon Samedi, Bawon Sanmdi) se youn nan aspè lwa Bawon.
Atribi ak reprezantasyon
[modifye | modifye kòd]Li se lwa moun ki mouri yo, ak lòt enkanasyon li yo Bawon La Kwa (senbòl endividyalite ak enpòtans ti plezi nan lavi, paske nou tout ale nan kavo a), Bawon simityè (pwotektè simityè ki veye mò yo anndan ak k ap viv deyò a) ak Bawon Kriminèl (vanjè, jij ak pini moun ki mouri a). Li se youn nan Gede yo oswa papa espirityèl yo. Madanm li se Grann Brijit.
Li reprezante avèk yon chapo otfòm blan, yon kostim aswè, linèt solèy ak yon vè kase, ak koton nan twou nen li.
Li se Lespri a nan lanmò ak rezirèksyon, li sitiye nan papòt la nan simityè ak kanpe sou pasaj la moun ki mouri vè Gine.
Li tou itilize ak apwòch la nan Jou mò yo (2 novanm) pou vanje lespri k ap pwonmennen yo, moun pèsekite, sòsyè ak konsiltan kilt vodou. Li envoke avèk èd boudon pou ki pral yon cham dwe jete sou pike yo dapre pawòl biblik li di "lanmò a kote pike ou ?" .
Referans nan kilti
[modifye | modifye kòd]Nan literati ak bann desine
[modifye | modifye kòd]Se kilt Bawon Samdi a ki evoke nan Triloji Nick Stone la ki gen aksyon pran plas ant Miyami ak Ayiti (Tonton Clarinet, Voodoo Land ak Cuba Libre).
Bawon Samdi se yon pèsonaj (zonbi) ki soti woman fantazi bilès Mécomptes de fées Terry Pratchett ekri.
Bawon Samdi se youn nan bondye negatif nan seri Amos Daragon. Li vle pote tounen sou latè ras li, Ansyen yo (dragon).
Li se yon pèsonaj segondè nan seri Requiem, Chevalier Vampire, pa Olivier Ledroit.
Li parèt nan bann desine Bob Morane e nan woman Rituel de chair de Graham Masterton.
Li parèt tou kòm yon pèsonaj nan bann desine Monsieur chen, Didier Barcco t2 : Shotgun et Confiserie, kòm yon antagonis trè efemè nan pèsonaj la.
Bawon Samdi parèt tou nan lbann desine Shadowman (pibliye pa Valiant Comics, epi pibliye pa Bliss Comics an Frans).
Bawon Samdi tou fòtman enspire pèsonaj Brook soti nan manga Eiichirō Oda, One Piece.
Bawon Samdi se yon pèsonaj prensipal nan woman grafik Les Rigoles Brecht Evens ekri.
Nan sinema ak televizyon
[modifye | modifye kòd]Li parèt tou nan liv , sinema, ak jwèt videyo anlè James Bond, tankou Live and Let Die ak GoldenEye 007, (tou nan jwèt videyo 007 Nightfire, kòm yon opozan nan miltijwè).
Li se tou non an nan yon pèsonaj nan seri ewo yo.
Bawon Samdi parèt nan epizòd 19 nan sezon 5 nan seri amerikèn nan Supernatural e nan epizòd 21 nan sezon 2 nan seri a Grimm. Yon lènmi MacGyver tou maske kòm Bawon Samdi nan epizòd 6 "Living Dead" nan sezon 7.
Doktè Facilier reprezante Bawon Samdi tou, nan desen anime a Princess la ak krapo ki soti nan estidyo Walt Disney. Pèsonaj sa a tou pote non Bawon Samdi nan Hyperion Heights nan sezon 7 nan seri Once Upon a Time .
Nan 2 epizòd nan seri Slugterra, yon mechan ki rele Monsieur Samedi (Mister Saturday) sanble anpil ak bawon an e li fè moun tounen zonbi.
Li parèt tou kòm yon pèsonaj rekiran nan sezon 3 nan seri American Horror Story, sitou nan epizòd 10, 12 ak 13 anba ti non "Papa Legba". Malgre lefèt ke li te rele dapre Lwa Papa Legba a, pèsonaj sa a gen plis bagay an komen ak Bawon Samdi (rad, fonksyon gadyen mond lan nan lespri ak mò yo, netralite sou nosyon an nan byen ak sa ki mal, jou. nan envokasyon an mouri, elatriye) men Samdi se yon non ki te itilize anpil fwa pou yon pèsonaj nan fiksyon diferan, pwodiktè yo nan seri a te pike non li Papa Legba.
Li parèt tou nan epizòd 5 sezon 2 nan American Gods.
Li prezan tou nan epizòd 8 nan sezon 2 nan Cloak &Dagger.
Li parèt nan fim nan Zombi Child pa Bertrand Bonello.
Li se vrè idantite Mambo Marie nan sezon 4 nan New Adventures Sabrina.
Nan mizik
[modifye | modifye kòd]Gwoup Anglè wòch pwogresif Pretty Things te ekri yon chanson an referans a pèsonaj sa a, Baron Saturday, sou albòm yo SF Sorrow lage nan lane 1968.
Bawon Samdi se yon pèsonaj prezan nan albòm Voodoo a pa bann evi metal King Diamond, e nan albòm Baron Samedi de Bernard Lavilliers, ki te pibliye an 2013, oswa albòm Blutschwur pa Kout ak Crunch, ki te pibliye an 2015.
Li parèt tou nan videyoklip Salside rapè a Booba te pibliye an 2016.
Nan jwèt videyo ak jwèt sosyete
[modifye | modifye kòd]Bawon Samdi se yon kreyati ki ka rele nan Dark Reign 2 epi li pran aparans nan yon jeyan ki rete sou chan batay la pou yon tan limite.
Li se tou yon pèsonaj prensipal nan jwèt Akuji The Heartless baze sou vodou.