Անգո Սակագուչի
Անգո Սակագուչի 坂口安吾 | |
|---|---|
.jpg) | |
| Ծննդյան անուն | ճապ.՝ 坂口 炳五 |
| Ծնվել է | հոկտեմբերի 20, 1906[1] |
| Ծննդավայր | Նիիգաթա, Ճապոնիա |
| Վախճանվել է | փետրվարի 17, 1955 (48 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Kiryū, Գումմա, Ճապոնիա |
| Մասնագիտություն | գրող, վիպասան, սցենարիստ և քննադատ |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Ճապոնիա և  Ճապոնական կայսրություն |
| Կրթություն | Toyo University? |
| Ուշագրավ աշխատանքներ | Դարակուրոն |
| Ամուսին | Michiyo Sakaguchi? |
| Զավակներ | Tsunao Sakaguchi? |
 Ango Sakaguchi Վիքիպահեստում | |
Անգո Սակագուչի (ճապ.՝ 坂口安吾, հոկտեմբերի 20, 1906[1], Նիիգաթա, Ճապոնիա - փետրվարի 17, 1955, Kiryū, Գումմա, Ճապոնիա), ճապոնացի արձակագիր, քննադատ և էսսեիստ։ Իրական անունը՝ Հեյգո Սակագուչի (ճապ.՝ 坂口炳五)։ Նրա ստեղծագործությունները ներառում են ոչ միայն ջունբունգակու, այլ նաև պատմավեպեր և դետեկտիվ պատմություններ, ինչպես նաև էսսեներ տարբեր թեմաների շուրջ՝ գրականությունից և սովորույթներից մինչև հին պատմություն: Կազմել է Գո և Շոգի խաղերի առաջնությունների ակնարկներ, թարգմանել ֆրանսիական գրականություն։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից առաջ նա գրական շրջանակներում հայտնի էր «Բժիշկ Քամի» (ճապ.՝ 風博士, Kaze Hakase) երգիծանքով, ինչպես նաև «Անկում» (ճապ.՝ 堕落論, darakuron) և «Ապուշը» (ճապ.՝ hakuchi) աշխատություններով, որոնք թողարկվել են պատերազմից անմիջապես հետո, և նա դարձավ ընթերցող հանրության սիրելի արձակագիրը:
Գրողներ Օսամու Դազայի, Սակունոսուկե Օդայի և Ջուն Իշիկավայի հետ միասին նա եղել է Բուրայհա դեկադենտ դպրոցի համահիմնադիրը[2][3], որը ժողովրդականություն է ձեռք բերել հետպատերազմյան շրջանում 1946 թվականից մինչև 1950 թվականը։ Բուրայհա անվանումը առաջացել է «բուրայ» (無頼, բառացիորեն «անհանդիսավոր») և «հա» ( 派, բառացի՝ «խումբ», «դպրոց») բառերից։ «Բուրայ» տերմինն այս համատեքստում վերաբերում է սոցիալական նորմերի խախտմանը, անամոթությանը։ Այն արտացոլում է գրողների հակվածությունը՝ գրելու կերպարներ, որոնք բացահայտորեն արհամարհում են սոցիալական նորմերը: Գրողները կիսում էին այն համոզմունքը, որ պատերազմում պարտությունը նշանակում է նոր սկիզբ ճապոնացի ժողովրդի համար: Կարծիք կա, որ մասնակիցները բառիս բուն իմաստով վարել են «դեկադենտ» ապրելակերպ, որն էլ և արտացոլել են իրենց ստեղծագործություններում[4]։
21-ից մինչև 31-րդ Ռյունսուկե Ակուտագավայի մրցանակը, որը շնորհվում է նոր հեղինակներին, Անգոն աշխատել է ընտրող հանձնաժողովում և առաջարկել գրողներին, ինչպիսիք են Սեյտյո Մացումոտո, Ռյոիչի Ցուջին և Կոսուկե Գոմին: Գրողի պատմական վեպերից է «Երկրորդ կարգի մարդ», որի գլխավոր հերոսը Կուրոդա Յոշիտական է։ Հանրաճանաչ դետեկտիվ աշխատություններից է «Ոչ սերիական սպանության գործը» (不連続殺人事件 furenzoku satujin jiken)[5]: Սակագուչի Անգոյի շատ գործեր մնացին անավարտ ու չհրատարակված։ Այնուամենայնիվ, առեղծվածային հմայքը, որը լցնում է հեղինակի ստեղծագործությունը, հիմք է տալիս նրան համարել եզակի գրող՝ բռնի տրամադրվածությամբ և քամու շնչառության պես անկշիռ գրելու ոճով[6][7]:
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Սակագուչի Անգոն ծնվել է 1906 թվականին Նիգատա քաղաքում, Նիիգատա պրեֆեկտուրա։ Նա իր հոր՝ խորհրդարանի ստորին պալատի անդամ Ջինիչիրոյի և մոր՝ Ասայի ընտանիքի տասներեք երեխաներից տասներկուերորդն էր։
Գրական ստեղծագործություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]1930 թվականի նոյեմբերին Տոյոյի համալսարանն ավարտելուց հետո Անգոն սկսեց գրողի կարիերան, որի մասին երազել էր դեռ վաղ տարիքից։ Ամսագրի հիմնական նպատակն էր թարգմանել և ընթերցողներին ծանոթացնել ֆրանսիական գրականությանը։ 1931 թվականի հունվարին ամսագրի երկրորդ համարում տպագրվել է Սակագուչի Անգոյի առաջին աշխատանքը՝ «Սակագուրայից խավար աշնանից» (ճապ.՝ 木枯の酒倉から, Կոգարաշի նո Սակագուրա կարա)։ Այս «տարօրինակ» պատմությունը դարձավ նրա մտքում գրականության և ընդհանրապես կյանքի անորոշության արտացոլումը, որը դրդեց նրան նվիրվել գրական ստեղծագործությանը որպես իր իսկական զգացմունքներն արտահայտելու միակ միջոց[8]։
1931 թվականի հունիսին Անգոն «Կապույտ ձի» (青い馬, Aoi Uma) ամսագրում հրապարակեց «Բժիշկ Քամին» (風博士, Kaze Hakase) պատմվածքը։ Ստեղծագործության սյուժեն «իրատեսական» չէ, իսկ ոճը լի է բառախաղերով։ Այս փորձարարական պատմության մեջ հեղինակը հումորով ուսումնասիրում է լեզվի գեղարվեստականությունն ու երկիմաստությունը: Հհրատարակումից հետո Սակագուչի Անգոյի գրական ոճն ավելի լուրջ և իրատեսական բնույթ է ստանում։ Այս ստեղծագործությունը բարձր գնահատականի է արժանացել քննադատ և գրող Մակինո Շինիչիի կողմից, ով հետագայում դարձել է նրա առաջին աջակիցներից մեկը[9]։ Մակինոյի օգնության և առաջնորդության շնորհիվ Անգոյի սոցիալական շրջանակը մեծապես ընդլայնվեց:
Իր ստեղծագործության վաղ շրջանում Անգոյին մեծապես գրավել են նաև ամերիկացի հայտնի գրող Էդգար Ալլան Պոյի ստեղծագործությունները։ Պոյի ոճը ընդօրինակող երկու ստեղծագործություն է հրատարակվել՝ «Ամբոխի մարդը» (群集の人, Գունշու ոչ հիտո) 1932 թվականին և «Գողացված նամակի պատմությունը» (盗まれた手紙の話,Նուսումարետա տագամի ոչ հանաշի) 1939 թվականին։ Պոյի գրական ոճն ուսումնասիրելու և ընդօրինակելու գործընթացում Անգոն ձեռք է բերել իրականության և երևակայության միջև կապեր հաստատելու հմտություններ։
1941 թվականի օգոստոսին լույս տեսավ հեղինակի ամենակարևոր էսսեներից մեկը՝ «Գրականության ծագումը» (ճապ.՝ 文学のふるさと, Bungaku no Furusato), որտեղ նա ներկայացնում է գրականության ծագման իր ըմբռնումը։ «Ֆուրուսատո» տերմինը բառացիորեն նշանակում է «ծննդավայր», «հարազատ վայր»։ Ռազմական իրադարձությունների ազդեցության տակ Սակագուչի Անգոյի կողմից գրականության հայեցակարգման շրջանակներում անհրաժեշտություն առաջացավ վերիմաստավորել «ֆուրուսատո» հասկացությունը՝ որպես մարդկային կյանքի էությունը վերագտնելու անհրաժեշտություն։ Անգոն ընդգծում է, որ գրականությունը որոշակի հարցեր է բարձրացնում, խնդիրներ է բացահայտում՝ առանց պատասխաններ կամ լուծումներ տալու։ Գրականությունը պետք է պատկերի «իրականությունը»՝ մարդկային կյանքի դաժան և անկանխատեսելի էությունը պատկերելու միջոցով: Այս տեսակետն արտացոլված է «Գրականության ծագումը» էսսեում, որը ներկայացնում է երբեմն ցնցող ստեղծագործությունների ժողովածու, որոնք զարմացնում են ընթերցողներին։
Գրողը հայտնի դարձավ 1946 թվականի ապրիլին իր ամենակարևոր էսսեներից մեկի՝ «Դեկադանսի մասին դիսկուրս» (ճապ.՝ 堕落論 Դարակրոն) հրապարակման շնորհիվ։ Այս աշխատանքում Անգոն հերքում է արհեստական սոցիալական նորմերը, խոսում է կյանքի հիմքի անհեթեթության մասին, խրախուսում է մարդկանց լինել այն, ինչ որ կան և ճանապարհ փնտրել դեպի գիտակցված կյանք։ Նա փորձեց ստեղծել նոր արժեհամակարգ։ Ըստ Անգոյի՝ մարդիկ չպետք է վախենան իրենք իրենց «փչացնելուց», քանի որ դա անհրաժեշտ է մարդկային բնության իրական ձգտումներին վերադառնալու համար։ «Անկում» հասկացությունը, որը մեծ ազդեցություն ունեցավ հետպատերազմյան ճապոնական հասարակության վրա, համապատասխանում է 1942 թվականի «Անձնական տեսակետ Ճապոնիայի մշակույթի մասին» (ճապ.՝ 日本文化私観, Nihon bunka shikan) աշխատությանը, որտեղ Անգոն վիճում էր «ճապոնական ավանդույթի» դասական հասկացության դեմ։ «Անձնական տեսակետ Ճապոնիայի մշակույթի մասին» աշխատությունը լայնորեն ընդունվեց պատերազմի ժամանակ բռնադատված գրաքննիչների կողմից, մինչդեռ «Անկումը» ընդունվեց հետպատերազմյան ընթերցողների կողմից՝ ոգեշնչված ինտելեկտուալ և անհատական ազատությամբ[10]:
Ամենահայտնի պատմվածքը՝ «Ապուշը» (白痴, Hakuchi), լույս է տեսել «Անկում»-ից ընդամենը երկու ամիս անց՝ 1946 թվականի հունիսին։ Այս պատմությունը ընդգծում է մարդկային էությունը և ցույց տալիս պատերազմի ժամանակ մարդկանց թե՛ հոգևոր, թե՛ ֆիզիկական փրկության կարևորությունը։
Հրապարակումների ցանկ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]| № | Հրատարակության տարի | Անվանում | Բնօրինակ անվանումը |
|---|---|---|---|
| 1 | 06.1935 թ | Կուրոտանի գյուղ |
Կուրոտանի մուրա |
| 2 | 07.1938 թ | Ձնքի հեքիաթը | 吹雪物語
«Ֆուբուկի Մոնոգատարի» |
| 3 | 04.1941 թ | Քնելուց առաջ պատմություններ | 炉辺夜話集
Ռոհան Յավաշու |
| 4 | 10.1943 թ | Մարգարիտներ | ընդհանուր
Շինջու |
| 5 | 12.1943 թ | Անձնական հայացք ճապոնական մշակույթին | 日本文化私観
Nihon bunka shikan |
| 6 | 02.1947 թ | երկրորդ կարգի քաղաքացի | 二流の人
«Նիրյու նո հիտո» |
| 7 | 04.1947 թ | Փախչել ցանկացող սիրտ | 逃げたい心
«Նիգետայ կոկորո» |
| 8 | 05.1947 թ | ապուշ | 白痴
Հակուտի |
| 9 | 05.1947 թ | որտեղ. | いづこへ
Izuko e |
| 10 | 06.1947 թ | անկում | 堕落論
«Դարակուրոն» |
| 11 | 07.1947 թ | Ձնքի հեքիաթը | 吹雪物語
«Ֆուբուկի Մոնոգատարի» |
| 12 | 07.1947 թ | Կյանքս վտանգի ենթարկելը | イノチガケ
Inotigake |
| 13 | 10.1947 թ | Դոկյո | Do:kyo: |
| 14 | 11.1947 թ | Ցանկության մասին | 欲望について
«Յոկուբո. նի ցյուիտ» |
| 15 | 12.1947 թ | Վերարկու և կապույտ երկինք | 外套と青空
«Գայտո. դեպի աոձորա» |
| 16 | 12.1947 թ | Կապույտ դևի շորերը լվանող կինը | 青鬼の褌を洗う女
Աո ոնի նո ֆոնդոշի ո արաու ոննա |
| 17 | 01.1948 թ | Երկրորդ կարգի քաղաքացի | 二流の人
«Նիրյու նո հիտո» |
| 18 | 01.1948 թ | Բժիշկ Քամին |
Կազե հակասե |
| 19 | 02.1948 թ | Փողի անսիրտությունը |
«Կինսեն մուխո» |
| 20 | 02.1948 թ | Ձնքի հեքիաթը | 吹雪物語
«Ֆուբուկի Մոնոգատարի» |
| 21 | 04.1948 թ | Հիմնադիրի գրականություն | 教祖の文学
Kyo:so bungaku |
| 22 | 10.1948 թ | Քամի, լույս եւ քսանամյա ես | 風と光と二十の私と
«Kaze to Hikari to Hatachi no Watashi to» |
| 23 | 11.1948 թ | Տուն բամբուկե թավուտներում | 竹薮の家
Takeyabu no ie |
| 24 | 12.1948 թ | Նայող կին | ジロリの女
«Ժիրորի ոչ օննա» |
| 25 | 12.1948 թ | Ոչ սերիական սպանության դեպք | 不連続殺人事件
«Ֆուրենցոկու Սացյուջին Ջիկեն» |
| 26 | 01.1949 թ | Խորամանկ տղաներ և Քրիստոս | 不良少年とキリスト
Furyo:sho:nen to Kirisuto |
| 27 | 09.1949 թ | Ոչ սերիական սպանության դեպք | 不連続殺人事件
«Ֆուրենցոկու Սացյուջին Ջիկեն» |
| 28 | 12.1949 թ | Անկում | 堕落論
«Դարակուրոն» |
| 29 | 01.1950 թ | Խաղացող | 勝負師
Շո:բուշի |
| 30 | 05.1950 թ | Հրդեհ, մաս I | 火第一部
Բարև Դայիտիբու |
| 31 | 09.1950 թ | Ժամանակակից նինջուցուի մասին | 現代忍術伝
«Gendai Ninjutsuden» |
| 32 | 12.1950 թ | Անգոյի պատմությունը | 安吾巷談
Անգո կո:դան |
| 33 | 12.1950 թ | Ծննդավայր | 街はふるさと
«Machi wa furusato» |
| 34 | հատոր 1 - 04.1953 հատոր 2 - 05.1953 հատոր 3 - 01.1954թ. |
Անգոյի դետեկտիվ պատմությունը Մեյջիի ժամանակաշրջանում |
«Մեյջիբիրակիկա Անգո Տորիմոնոչո». |
| 35 | 05.1953 թ | Նոբունագա | 信長
«Նոբունագա» |
| 36 | 12.1953 թ | Երկար գիշերների կույսը և ականջ մարդը | Յոնագահիմե միմիոտոկո |
| 37 | 03.1955 թ | Ինքնասպանության գրություն խելագարից | 狂人遺書
Կյո:ջին իշո |
| 38 | 03.1955 թ | Կայսր Հոկուրո | 保久呂天皇
Հոկուրո տեննո: |
| 39 | 04.1955 թ | Վաղը արևը դուրս կգա | 明日は天気になれԱշիտա վա տենկի նի Նարե |
| 40 | 05.1955 թ | Իմ տեսակետը կյանքի մասին | わが人生観
«Վագա Ջինսեյկան» |
| 41 | 05.1955 թ | Կուժի սպանության գործ | 投手殺人事件
«Դեպի` շու սածձինջիկեն». |
| 42 | 05.1955 թ | Նշումներ հոգեկան հիվանդության մասին | 精神病覚書
«Սեյշինբիո. օբեգակի» |
| 43 | 06.1955 թ | Կյանքի ուղեցույց | Ջինսեյաննաի |
| 44 | 07.1955 թ | Անգոյի պատմություն | «Անգո սիտան» |
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 MyAnimeList — 2006.
- ↑ 奥野健男「坂口安吾――人と作品」（文庫版『白痴・二流の人』角川文庫、1970年。改版1989年、2008年、2012年）
- ↑ 『新潮日本文学アルバム35 坂口安吾』（新潮社、1986年）
- ↑ Richi Sakakibara Dazai Osamu, Sakaguchi Ango, and the Burai School(անգլ.) // The Columbia Companion to Modern East Asian Literature, Columbia University Press : сборник. — 2003. — С. 190-192.(չաշխատող հղում)
- ↑ 都筑道夫「安吾流探偵術」（『日本探偵小説全集10 坂口安吾集』東京創元社、1985年）
- ↑ 三枝康高「作品解説」（文庫版『白痴・二流の人』角川文庫、1970年。改版1989年、2008年、2012年）
- ↑ 三島由紀夫「内容見本」（『坂口安吾全集』推薦文 冬樹社、1967年11月)。三島34巻 2003, p. 609
- ↑ Yongfei Yi Sakaguchi Ango’s Conceptualizations of the Function of Literature in the Postwar Era(անգլ.) // Academia : платформа. — 2011. Архивировано из первоисточника 24 դեկտեմբերի 2022.
- ↑ James Mark Shields Smashing the Mirror of Yamato: Sakaguchi Ango, Decadence and a (Post-metaphysical) Buddhist Critique of Culture(անգլ.) // Japan Review: Journal of the International Research Center for Japanese Studies : сборник. — 2011. — № 23. — С. 225-246. Архивировано из первоисточника 25 դեկտեմբերի 2022.
- ↑ James Dorsey Culture, Nationalism, and Sakaguchi Ango(անգլ.) // The Journal of Japanese Studies : сборник. — 2001. — № 2, Vol. 27. — С. 347-379.