Դամիան դի Գոյշ

Դամիան դի Գոյշ
Դիմանկար
Ծնվել էփետրվարի 2, 1502[1]
ԾննդավայրAlenquer[2]
Մահացել էհունվարի 30, 1574[3] (71 տարեկան)
Մահվան վայրAlenquer
Քաղաքացիություն Պորտուգալիայի թագավորություն
ԿրթությունՊադովայի համալսարան
Մասնագիտությունմարդասեր, պատմաբան, թարգմանիչ, կոմպոզիտոր, աստվածաշնչի թարգմանիչ, դիվանագետ և գրող
Ստորագրություն
Изображение автографа
 Damião de Góis Վիքիպահեստում

Դամիան դի Գոյշ կամ Գուշ (պորտ.՝ Damião de Góis, Goes, փետրվարի 2, 1502[1], Alenquer[2] - հունվարի 30, 1574[3], Alenquer), պորտուգալացի մտավորական-հումանիստ, դիվանագետ, թարգմանիչ, կոմպոզիտոր։

Կենսագրություն և արվեստ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ազնվականների ընտանիքից է, նրա պապը եղել է Հենրիխ Ծովագնացի շրջապատից։

Մանուել 1-ինի օրոք` 1523 թվականին, նրան ուղարկել են Անտվերպեն, որտեղ ծառայել է որպես պորտուգալական ֆակտորիայի քարտուղար, կապ է ունեցել Ֆուգերների և այլ առևտրական տների հետ։

Եվրոպայի շատ երկրներում է շրջել, հանդիպել Լյութերին, Սեբաստիան Մյունստերին, Մելանխթոնին, սովորել Էրազմ Ռոտերդամցու մոտ և ընկերացել նրա հետ։ Ընկերություն է արել պորտուգալացի պատմիչներ և գրողներ Ժուան դի Բարուշի, Անդրե դե Ռեզենդիի հետ։ Կուրսերի է հաճախել Պադուի և Լյովենի համալսարաններում։ Հավաքել է գեղանկարներ։

1533 թվականին ուխտագնացություն է արել դեպի Սանտյեգո դե Կոմպոստելա։ 1538 թվականին ամուսնացել է հոլանդուհու հետ։ Fides, religio, moresque Aethiopum (1540) ստեղծագործության մեջ առաջին անգամ հրապարակել է Եթովպիայում քրիստոնեության վերաբերյալ վկայության։

1548 թվականին նշանակվել է որպես Տորե դու Տոմբուի գլխավոր պաշտպան։ Կազմել է Լիսաբոնի նկարագրությունը (1554)։

Գրող-հրապարակախոսը պորտուգալերեն է թարգմանել Աստվածաշունչը (Էկլեզիաստի գիրքը) և Ցիցերոնի «Ծերության մասին» թեզը։ Թարգմանել է նաև պորտուգալերենից լատիներեն։

Ազատամտության համար ենթարկվել է ինկվիզիցիայի, 1571 թվականին դատապարտվել ցմահ բանտարկության։ Բաց է թողնվել, որբ ծանր հիվանդ էր և մահացել է անհայտ պայմաններում (հնարավոր է, որ նրան սպանել են)[4]։

Աշխատություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Legatio Magni Indorum Imperatoris Presbyteri Ioannis … (Antwerp, 1532; нов. изд.: Elizabeth B. Blackburn, «The Legacy of ‘Prester John’» // Moreana 4, 1967, 37-98)
  • Ecclesiastes de Salamam, com algũas annotações neçessarias (Venezia, 1538; нов. изд.: O Livro de Ecclesiastes/ T. F. Earle, ed., Lisboa, 2002)
  • Livro de Marco Tullio Ciçeram chamado Catam maior, ou da velhiçe, dedicado a Tito Pomponio Attico (Venezia, 1538)
  • Comentari Rerum Gestarum in India (1539)
  • Fides, religio, moresque Aethiopum … (Lovanii 1540; Parisiis 1541; нем. пер.: Wiesbaden, 1999)
  • Deploratio Lappianae gentis (Lovanii, 1540)
  • Aliquot Opuscula (1544)
  • Urbis Olisiponis descriptio (Évora, 1554; Frankfurt, 1603; Coimbra, 1791; англ. пер.:, 1996)
  • Crónica do Felicíssimo Rei D. Manuel (Lisboa, 1566—1567; 1619; Coimbra 1926)
  • Crónica do Principe D. João (Lisboa, 1567; нов. изд.: Graça Almeida Rodrigues, ed., Lisboa, 1977)
  • As cartas Latinas de Damião de Góis// Noese e crise na epistolografia Latina goisiana/ Amadeu Torres, ed. — 1982.

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 Deutsche Nationalbibliothek Record #118717979 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Wurzbach D. C. v. Goëß, Damian von (գերմ.) // Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich: enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt haben — Wien: 1856. — Vol. 5. — S. 244.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  4. ↑ «Гоес, Дамиаго». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դամիան դի Գոյշ» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ