Թոքային սիրտ

Թոքային սիրտ
Աջ փորոքի հիպերտրոֆիա
Տեսակհիվանդության կարգ
Հիվանդության ախտանշաններՍրտային անբավարարություն[1]
Բժշկական մասնագիտությունսրտաբանություն
ՀՄԴ-9415.0
 Pulmonary heart disease Վիքիպահեստում

Թոքային սիրտ, աջ փորոքի դիլատացիա է և անբավարարություն ի պատասխան թոքերում անոթային դիմադրության և զարկերակային ճնշման բարձրացման[2]։

Քրոնիկական թոքային սիրտը բերում է աջ փորոքի հիպերտրոֆիայի[3], իսկ սուր թոքային հիվանդությունները բերում են դիլատացիայի .[4] Հիպերտրոֆիան հարմարողական պատասխանն է ճնշման երկարատև բարձացմանը։ Առանձին մկանային բջիջները ենթարկվում նե փոփոխության՝ աճում են հաստությամբ, ինչը բերում է սրտի կծկման ուժի մեծացման։ Այս ամենը կատարվում է դիմակայելու համար հարաճող անոթային դիմադրությանը։ Դիլատացիան ձգումն է երկարությամբ, որը տեղի է ունենում ի պատասխան թոքային զարկերակի ճնշման սուր բարձրացման[5]։

Որպեսզի դասակարգվի հիվանդությունը որպես թոքային սիրտ պետք է պատճառը լինի թոքային համակարգում։ Երկու պատճառ կա անոթային փոփոխությունների զարգաման։ Մեկը փոփոխություններն են ի պատասխան հյուսվածքային վնասման, մյուսը քրոնիկական հիպօքսեմիայի հետևանքով առաջացած վազոկոնստրիկցիաներն են։ Եթե չբուժվի թոքային սիրտը կարող է բերել մահվան։ Թոքը և սիրտը սերտ կապված են միմյանց հենց։ Ամեն անգամ երբ ունենք սրտի վնասում, հավանականություն կա թոքի վնասման և հակառակը։

Նշաններ և ախտանիշներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
(աուդիո)
(աուդիո)
Սուլող ձայն
Սուլող ձայն ստետոսկոպի միջոցով լսելիս

Թոքային սրտի ախտանիշները կարող են լինել ոչ սպեցիֆիկ կախված հիվանդության փուլից։ Հիմնական ախտանիշները կապված են արյան կանգով մեծ շրջանառության երակներում[6][7]։ Թոքային սրտի զարգացման զուգահեռ հիմնականաում դրսևորվում են հետևյալ ախտանիշները[8]՝

Էթիոլոգիա

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Անոթի խցանում[9]

Թոքային սրտի զարգացման պատճառները հետևյալն են՝

Պաթոֆիզիոլոգիա

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թոքային սիրտ հիմնականում առաջանում է ի պատասխան աջ փորոքի հետծանրաբեռնվածության մեծացման, ինչը բերում է աջ փորոքի անվբավարության[8], սակայն մեծամասամբ դեպքերում աջ փորոքը կարողանում է հաղթահարել այդ դիմադրությունը։ Հիմնական պատճառը թոքային սրտի զարգացման ճնշման բարձրացումն է, սակայն գոյություն ունեն նաև այլ գործոններ ևս։ Դրանք են[14]՝

Ախտորոշում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Նորմալ սիրտ (ձախ) և աջ փորոքի հիպերտրոֆիա (աջ)

Հիմնական հետազոտություննրը, որոնցով կարող ենք պարզել թոքային սրտի պատճառը[8]՝

P-պուլմոնալ

Տարբերակիչ ախտորոշում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թոքային սրտի ախտաորոշումը այդքանլ էլ հեշտ չէ։ Դրա համար պետք է տարբերակենք թոքային սիրտը հետևյալ հիվանդություններից[15]՝

Բուժում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թոքային սրտի բուժման մեջ օգտագործվում են հետևյալ դեղորայքային խմբերը՝ հակաբիորտիկներ, հակահազային դեղեր, թթվածնաբուժում, միզամուղներ, վազոդիլատատորներ և հակակոագուլյատորներ։ Որոշ հետազոտությունների ցույց են տվել, որ Շենմայի ներարկումները անվատագ են տրադիցիոն բուժման հետ և էֆեկտիվ են թոքային սրտի բուժման մեջ[16]։

Միզամուղները կիրառվում են, որպեսզի իջեցնեն ծանրաբեռնվածությունը սրտի վրա[8]։ Թթվածինը օգտագործվում է հևոցը քչացնելու համար, բացի դրանից թթվածին բերում է արյունատար անոթների հանգստի, ինչն էլ բերում է սրտային անբավարության քչացման[17]։ Հևոցի առկայության դեպքում հիվանդների մեծամասնությունը բրոնխալայնիչների կիրառման կարիք ունեն[8]։Տարաբնույթ դեղորայքներ են փորձարկվել թոքային անոթների ճնշումը իջեցնելու համար։ Օգտագործվում են Կալցիումի անցուղիների պաշարիչներ[18] սակայն այն էֆեկտիվ է ոչ բոլոր դեպքերում և ըստ NICE-ի դրանց օգտագործումը ընդհանրապես խորհուրդ չի տրվում[19]։

Հակակոագուլանտ միջոցները օգտագործվում են այն դեպքում, երբ առկա է երակային թրոմբոէմբոլիա։ ԵՎ ի վերջո ծայրահեղ ծանր թոքային սրտի դեպքում հնարավոր է մեկ կամ երկու թոքի փոխպատվաստում[8]։

Էպիդեմիոլոգիա

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

ԱՄՆ-ում թոքային սիրտը հանդիպում է 7% բոլոր սրտային հիվանդների մեջ[15]։ Ըստ Weitzenblum թոքային սրտի մահացության հաշվարկումը այդքան էլ հեշտ չէ, քանի որ այն հանդիսանում է Թոքերի քրոնիկ օբստրուկտիվ հիվանդության բարդություն[20]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ Disease Ontology — 2016.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 «Cor pulmonale: MedlinePlus Medical Encyclopedia». www.nlm.nih.gov. Վերցված է 2015 թ․ դեկտեմբերի 21-ին.
  3. ↑ Voelkel, Norbert F.; Quaife, Robert A.; Leinwand, Leslie A.; Barst, Robyn J.; McGoon, Michael D.; Meldrum, Daniel R.; Dupuis, Jocelyn; Long, Carlin S.; Rubin, Lewis J. (2006 թ․ հոկտեմբերի 24). «Right Ventricular Function and Failure Report of a National Heart, Lung, and Blood Institute Working Group on Cellular and Molecular Mechanisms of Right Heart Failure». Circulation. 114 (17): 1883–1891. doi:10.1161/CIRCULATIONAHA.106.632208. ISSN 0009-7322. PMID 17060398.
  4. ↑ Matthews, Jennifer Cowger; McLaughlin, Vallerie (2008 թ․ փետրվարի 1). «Acute Right Ventricular Failure in the Setting of Acute Pulmonary Embolism or Chronic Pulmonary Hypertension: A Detailed Review of the Pathophysiology, Diagnosis, and Management». Current Cardiology Reviews. 4 (1): 49–59. doi:10.2174/157340308783565384. ISSN 1573-403X. PMC 2774585. PMID 19924277.
  5. ↑ «Types of Cardiomyopathy - NHLBI, NIH». www.nhlbi.nih.gov. Վերցված է 2015 թ․ դեկտեմբերի 22-ին.
  6. ↑ George, Ronald B. (2005 թ․ հունվարի 1). Chest Medicine: Essentials of Pulmonary and Critical Care Medicine. Lippincott Williams & Wilkins. էջ 226. ISBN 9780781752732.
  7. ↑ «Cor Pulmonale».
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 «Cor Pulmonale. Pulmonary heart disease information. Patient | Patient». Patient (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2015 թ․ դեկտեմբերի 22-ին.
  9. ↑ «Blood clots: MedlinePlus Medical Encyclopedia». www.nlm.nih.gov. Վերցված է 2015 թ․ դեկտեմբերի 22-ին.
  10. ↑ Nixon, J. V. (2010 թ․ հոկտեմբերի 18). The AHA Clinical Cardiac Consult. Lippincott Williams & Wilkins. էջ 136. ISBN 9781608316229.
  11. ↑ Wilkins, Lippincott Williams & (2009 թ․ հունվարի 1). Professional Guide to Diseases. Lippincott Williams & Wilkins. էջ 139. ISBN 9780781778992.
  12. ↑ O'Malley, Paul D. (2006 թ․ հունվարի 1). New Developments in Sickle Cell Disease Research. Nova Publishers. էջ 214. ISBN 9781594547928.
  13. ↑ MacDonald, Mhairi G.; Seshia, Mary M. K.; Mullett, Martha D. (2005 թ․ հունվարի 1). Avery's Neonatology: Pathophysiology & Management of the Newborn. Lippincott Williams & Wilkins. էջ 699. ISBN 9780781746434.
  14. ↑ Voelkel, Norbert F.; Gomez-Arroyo, Jose; Abbate, Antonio; Bogaard, Harm J. (2013 թ․ հունվարի 1). «Mechanisms of right heart failure—A work in progress and a plea for failure prevention». Pulmonary Circulation. 3 (1): 137–143. doi:10.4103/2045-8932.109957. ISSN 2045-8932. PMC 3641721. PMID 23662190.{{cite journal}}: CS1 սպաս․ չպիտակված ազատ DOI (link)
  15. ↑ 15,0 15,1 «Cor Pulmonale: Introduction to Cor Pulmonale, Etiology and Pathophysiology of Cor Pulmonale, Epidemiology of Cor Pulmonale». 2018 թ․ նոյեմբերի 16. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  16. ↑ Shi, Liwei; Xie, Yanming; Liao, Xing; Chai, Yan; Luo, Yanhua (2015 թ․ նոյեմբերի 24). «Shenmai injection as an adjuvant treatment for chronic cor pulmonale heart failure: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials». BMC Complementary and Alternative Medicine. 15: 418. doi:10.1186/s12906-015-0939-2. ISSN 1472-6882. PMC 4659214. PMID 26603978.{{cite journal}}: CS1 սպաս․ չպիտակված ազատ DOI (link)
  17. ↑ George, Ronald B. (2005 թ․ հունվարի 1). Chest Medicine: Essentials of Pulmonary and Critical Care Medicine. Lippincott Williams & Wilkins. էջ 227. ISBN 9780781752732.
  18. ↑ «Calcium Channel Blockers». livertox.nih.gov. Վերցված է 2015 թ․ դեկտեմբերի 22-ին.
  19. ↑ «Calcium channel blockers are not recommended for the treatment of cor pulmonale. | NICE». www.nice.org.uk. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ դեկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2015 թ․ դեկտեմբերի 22-ին.
  20. ↑ Weitzenblum, Emmanuel (2003 թ․ փետրվարի 1). «Chronic Cor Pulmonale». Heart. 89 (2): 225–230. doi:10.1136/heart.89.2.225. ISSN 1355-6037. PMC 1767533. PMID 12527688.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Թոքային սիրտ» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Չափորոշչային վերահսկողություն
Disease Ontology · Microsoft: 2775994242 · NDL: 00562815 · NKC: ph167619