Կատենստուտ (հոլ.՝ Kattenstoet, «Կատուների փառատոն»), տոնական շքերթ է Բելգիայի Իպր քաղաքում` ի պատիվ կատուների։ Այն պարբերաբար անցկացվում է 1955 թվականից, մայիսի երկրորդ կիրակի օրը[1]։ 44-րդ շքերթը տեղի է ունեցել 2015 թվականի մայիսի 10-ին[2]. 45-րդը տեղի ունեցավ 2018 թվականի մայիսի 13-ին[3]։ Միջոցառումը հարգանքի տուրք է Իպրի մահուդագործների պալատի զանգակատնից կենդանի կատուներ նետելու միջնադարյան իպրեսյան ավանդույթի հիշատակին, որը տեղի է ունենում դրա ներքևում գտնվող քաղաքի հրապարակում։
Կան տարբեր լեգենդներ այն մասին, թե ինչպես է առաջացել կատուներ նետելու ավանդույթը։ Հնարավոր բացատրություններից մեկը այս կենդանիներին կախարդության հետ կապելու հավատքն է և բարձրությունից նրանց նետումը, որն անխուսափելիորեն հանգեցնում էր մահվան, խորհրդանշում էր չար ոգիների կործանում[4]։ Այսպիսի իրադարձության վերջին հիշատակումը 1817 թվականն է[1]։
Մեկ այլ լեգենդի մեջ ասվում է, որ կատուները բերվել են մահուդագործների պալատ, որպեսզի օգնեն վնասատուների դեմ պայքարելու համար։ Մինչև ջեռուցման ժամանակակից համակարգերի և պահպանման մեթոդների հայտնվելը, երբ ցուրտը սկսվում էր, բուրդ պահվում էր պալատի վերին հարկերում։ Գարնանային տաքացումներից և բուրդի վաճառքից հետո կատուներն իբր ողջ-ողջ նետվել են զանգակատնից[5]։
Որպես այս պրակտիկայի խորհրդանշական վերածնունդ, տոնակատարությունների շքերթի ժամանակ ծաղրական հագուստ հագած տղամարդը Կլոտյեի պալատի զանգակատնից պլյուշ մանկական կատվի խաղալիքը ցած է նետում ամբոխի մեջ, որը սպասում էր գրկաբաց բռնել խաղալիքը։ Զանգակատնից կատուներ նետելը ուղեկցվում է խաղալիք լցոնված կախարդի այրմամբ։ Մասնակիցները հաճախ հագնվում են կատուների, կախարդների, մկների և միջնադարյան քաղաքաբնակների հագուստներով, իսկ փառատոնին մասնակցում են նաև փողային նվագախմբեր և ձիասպորտներ։ 2012 թվականին շքերթին մասնակցում էր շուրջ 2000 մարդ[6]։
Փառատոնը հայտնի զբոսաշրջային իրադարձություն է Բելգիայում և օգնում է ամրապնդել տեղական զբոսաշրջային տնտեսությունը Իպրի շրջանում։ 2000 թվականին միջոցառմանը մասնակցում էր 8000 մարդ[1]։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կատենստուտ» հոդվածին։ |
|