Ռաֆայել Ղազարյան

Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Ղազարյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Ռաֆայել Ղազարյան
Ծնվել էհունվարի 26, 1924(1924-01-26)[1]
Արմավիր, Կուբանի մարզ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ[1]
Մահացել էնոյեմբերի 3, 2007(2007-11-03) (83 տարեկան)
Երևան, Հայաստան
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Հայաստան
Ազգությունհայ
Մասնագիտությունռադիոֆիզիկոս
Հաստատություն(ներ)Երևանի պետական համալսարան[1] և Ֆիզիկական հետազոտությունների ինստիտուտ[1]
Ալմա մատերՄոսկվայի տեխնիկական կապի և ինֆորմատիկայի համալսարան (1951)[1]
Գիտական աստիճանտեխնիկական գիտությունների դոկտոր[1] (1975)
Պարգևներ
Հայրենական պատերազմի II աստիճանի շքանշան
Քաղվածքներ Վիքիքաղվածքում

Ռաֆայել Ավետիսի Ղազարյան (հունվարի 26, 1924(1924-01-26)[1], Արմավիր, Կուբանի մարզ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ[1] - նոյեմբերի 3, 2007(2007-11-03), Երևան, Հայաստան), հայ ռադիոֆիզիկոս։ Տեխնիկական գիտությունների դոկտոր (1975), պրոֆեսոր (1978), ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս (1996, թղթակից անդամ՝ 1986 թվականից)[2]։ Ղարաբաղ կոմիտեի անդամ (1988-1990)[3]։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռաֆայել Ղազարյանը ծնվել է ՌԴ Կրասնոդարի երկրամասի Արմավիր քաղաքում Արևմտյան Հայաստանից գաղթած ընտանիքում։ 1941-1943 թվականներին սովորել է Կրասնոդարի մանկավարժական ինստիտուտի ֆիզիկամաթեմատիկական ֆակուլտետում, ապա մեկնել ռազմաճակատ։ 1946-1951 թվականներին սովորել է Մոսկվայի կապի էլեկտրատեխնիկական ինստիտուտում։ Ինստիտուտն ավարտելուց հետո եկել է Երևան, մասնակցել Սփյուռքի համար կառուցվող ռադիոհաղորդիչ կայանի մոնտաժման աշխատանքներին։ 1953-1956 թվականներին սովորել է Մոսկվայի կապի էլեկտրատեխնիկական ինստիտուտի ասպիրանտուրայում, որն ավարտել է՝ պաշտպանելով թեկնածուական ատենախոսություն։

1957 թվականին տեղափոխվել է Երևան։ 1958 թվականին կազմակերպել և մինչև 1969 թվականը ղեկավարել է ԵՊՀ ռադիոֆիզիկայի և էլեկտրոնիկայի ամբիոնը, 1963-1990 թվականներին՝ ՀՀ ԳԱԱ Ֆիզիկական հետազոտությունների ինստիտուտի քվանտային էլեկտրոնիկայի՝ իր հիմնադրած բաժնի, 1975-1990 թվականներին՝ միաժամանակ ՀՊՃՀ ռադիոկապի ամբիոնի վարիչ։

1988-1990 թվականներին եղել է «Ղարաբաղ» կոմիտեի անդամ։ 1989 թվականի հունվարին ձերբակալվել և մինչև հունիս պահվել է Մոսկվայի Բուտիրյան բանտում։

1990 թվականի փետրվար-հուլիսին եղել է ՀՀ ԳԽ փոխնախագահ, 1990-1995 թվականներին՝ ՀՀ ԳԽ կրթության, գիտության, լեզվի և մշակույթի մշտական հանձնաժողովի նախագահ, 1991 թվականից՝ ՀՀ ԳԱԱ «Մաշտոց» ճարտարագիտական կենտրոնի հիմնադիր-տնօրեն[4][5]։

Գիտական գործունեություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հետազոտությունների բնագավառներն են՝ կիրառական ինֆորմատիկայի տեսությունը, լազերային տեխնիկան՝ լույսի մոդուլում, դետեկտումը, մոդաների սելեկցիան, մթնոլորտային լազերային կապը։

Ռաֆայել Ղազարյանի ղեկավարությամբ ստեղծվել և շահագործման է հանձնվել (1969) Երևան-Բյուրական լազերային բազմակապուղի հեռախոսագիծը, որն առաջիններից էր աշխարհում։

Աշխատակիցների հետ ուսումնասիրել է մթնոլորտում լուսային ալիքների տարածման և լազերային կապի արդյունավետության բարձրացման հարցերը։

Հեղինակ է ուսումնական ձեռնարկների։

Պարգևներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Հայրենական պատերազմի շքանշան և մեդալներ
  • ԼՂՀ «Մխիթար Գոշ» շքանշանով (ԼՂ անկախության երկարամյա պայքարի համար)

Երկեր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Ռադիոտեխնիկական ոչ գծային և պարամետրական շղթաների տեսություն, Ե., 1987։
  • Հաշվետու եմ..., Ե., 2003։
  • Гетеродинный прием и его применение, "Итоги науки. Радиотехника", т. 33, М., 1984;
  • Оптические системы передачи информации по атмосферному каналу, М., 1985 (համահեղինակ)[6].

Մամուլ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Հոդվածների մատենագիտություն[7]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
  2. ↑ «ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիայի իսկական անդամներ». Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 28-ին.
  3. ↑ Շարժում 1988/25. Ռաֆայել Ղազարյան՝Շարժումը մաքուր ձեռքերով ենք սկսել
  4. ↑ Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, Երևան, 2005.
  5. ↑ «Ռաֆայել Ղազարյան». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հունվարի 19-ին. Վերցված է 2015 թ․ հունվարի 26-ին.
  6. ↑ «ՀՀ ԳԱԱ հիմնարար գիտական գրադարանի էլ․ քարտարան- Ռաֆայել Ղազարյա». Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 28-ին.
  7. ↑ «ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոսների կենսամատենագիտություններ». Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 8-ին.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիքաղվածքն ունի քաղվածքների հավաքածու, որոնք վերաբերում են
Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռաֆայել Ղազարյան» հոդվածին։
Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռաֆայել Ղազարյան» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Չափորոշչային վերահսկողություն
ՀԳՀԳ: 9615
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 7, էջ 21)։