Times Higher Education World University Rankings անգլ.՝ Times Higher Education World University Rankings | |
---|---|
Տեսակ | բուհերի վարկանիշային համակարգ և հրատարակություն |
Լեզու | անգլերեն |
Հիմնադրվել է | 2010 |
Հրատարակիչ | Times Higher Education? |
Կայք | timeshighereducation.co.uk/world-university-rankings/(անգլ.) |
Times Higher Education World University Rankings, համալսարանների գլոբալ վարկանշային ցանկ, որն ամեն տարի հրապարակում է Times Higher Education (THE) ամսագիրը։ 2004-2009 թվականներին հրատարակիչը համագործակցել է նաև Quacquarelli Symonds-ի (QS) հետ. նրանք միասին հրապարակել են THE-QS World University Rankings վարկանշային ցանկը։ 2010-2013 թվականներին գործել է համագործակցության համաձայնագիր THE-ի և Thomson Reuters-ի միջև, իսկ 2014 թվականին ամսագիրը նոր պայմանագիր է կնքել Elsevier-ի հետ, որը THE-ին տրամադրում է վարկանիշների կազմման համար օգտագործվող տվյալները[1]։
THE-ը հրապարակել է ընդհանուր համաշխարհային վարկանիշը, առարկայական վարկանիշ, հեղինակության վարկանիշ, ինչպես նաև երեք տարածաշրջանային վարկանիշային ցանկեր՝ Ասիայի, Լատինական Ամերիկայի և ԲՐԻԿՍ-ի երկրների, որոնք կազմված են տարբեր չափանիշների օգտագործմամբ։
THE վարկանիշը համարվում համալսարանների առավել հեղինակավոր միջազգային վարկանիշներից մեկը Academic Ranking of World Universities-ի և QS World University Rankings-ի հետ միասին[2][3][4][5][6]։ THE վարկանիշը դրական արձագանքներ է ստացել 2010 թվականից ի վեր դասակարգման նոր, բարելավված մեթոդաբանության ներդրման պատճառով, սակայն ակադեմիական հասարակության քննադատության ու մտահոգության տեղիք են սուբյեկտիվիզմի դրսևորումներն ուսումնական հաստատությունների հեղինակության հետազոտության մեթոդաբանության մեջ, հատկապես անգլալեզու աշխարհից դուրս[7][8]։
Times Higher Education–QS World University Rankings նախնական վարկանիշի ստեղծումը Բեն Վիլդավսկու «The Great Brain Race: How Global Universities are Reshaping the World» գրքում վերագրվում է Times Higher Education-ի այն ժամանակվա խմբագիր Ջոն Օ'Լիրիին։ Times Higher Education-ը որոշել է համագործակցել QS ընկերության հետ կրթության և կարիերայի հարցերով։
2009 թվականի վարկանիշի հրապարակումից հետո Times Higher Education-ը որոշել է խզել QS-ի հետ համաձայնագիրը և Thomson Reuters-ի հետ պայմանագիր է կնքել համալսարանների նոր ամենամյա համաշխարհային վարկանիշի համար տվյալներ տրամադրելու վերաբերյալ՝ սկսած 2010 թվականից։ Հրատարակությունը վարկանիշի նոր մեթոդաբանություն է մշակել իր ընթերցողների, խմբագրության և Thomson Reuters-ի հետ խորհրդակցելուց հետո։ Thomson Reuters-ը հավաքել և վերլուծել է տվյալներ, որոնք օգտագործվում են Times Higher Education-ի անունից վարկանիշներ կազմելու համար։ Նրանց առաջին վարկանիշը հրապարակվել է 2010 թվականի սեպտեմբերին։
Մեկնաբանելով Times Higher Education-ի՝ QS-ից հեռանալու որոշումը, նախկին խմբագիր Էնն Մրոզն ասել է. «Համալսարանները արժանի են խիստ, հուսալի և թափանցիկ վարկանշավորման՝ լուրջ գործիքի իրենց ոլորտի համար»։ Այնուհետև նա բացատրել վարկանիշներն առանց QS-ի մասնակցության կազմելու իրենց որոշումը՝ ասելով. «պատասխանատվությունը ծանր բեռան պես ընկած է մեր ուսերին... մենք զգում ենք, որ պարտավոր ենք բարելավել այն մեթոդաբանությունը, որով մենք կազմում ենք դրանք»։
Times Higher Education աշխարհի համալսարանների վարկանշային ցանկի կազմող Ֆիլ Բեթին Inside Higher Ed-ին խոստովանելլ է․ «Աշխարհի լավագույն համալսարանների վարկանիշները, որոնք իմ ամսագիրը հրապարակում է վերջին վեց տարիների ընթացքում, և որոնք գրավել են համաշխարհային հանրության մեծ ուշադրությունը, բավականաչափ լավ չեն արտացոլում իրականությունը։ Փաստորեն, հեղինակության վերանայումները, որոնք կազմում էին գնահատման 40 %-ը, և որոնք մինչև վերջերս պաշտպանել է Times Higher Education-ը, ունեցել են լուրջ թերություններ։ Եվ պարզ է, որ մեր ուսումնասիրությունները նախապատվությունը տվել են տեխնիկական և բնական գիտություններին, քան հումանիտար գիտություններին»[9]։
Նա փորձագիտական գնահատման նախորդ փորձերի արդյունքները որակել է որպես «շփոթեցնող» The Australian-ում․ «Քաղվածքը չափազանց փոքր էր, իսկ կշիռը՝ չափազանց բարձր, որպեսզի դրան լուրջ վերաբերվեն»[10]։ THE-ը հրապարակել է նոր մեթոդաբանության օգտագործմամբ իր առաջին վարկանիշները 2010 թվականի սեպտեմբերի 16-ին՝ մեկ ամիս շուտ, քան նախորդ տարիներին։
Times Higher Education համալսարանների համաշխարհային վարկանիշը, QS World University Rankings վարկանիշի և Աշխարհի համալսարանների ակադեմիական վարկանիշի հետ միասին, համալսարանների ամենաազդեցիկ միջազգային վարկանիշների եռյակում է[4][11]։ The Globe and Mail-ը 2010 թվականին աշխարհի Times Higher Education համալսարանների վարկանիշն անվանել է «հնարավոր է՝ ամենաազդեցիկը»[12]։
2014 թվականին Times Higher Education-ը հայտարարել է աշխարհի համալսարանների THE World University Rankings-ի ընդհանուր վարկանիշում և համալսարանական գործունեության գլոբալ վերլուծությունների իր հավաքածուում մի շարք կարևոր փոփոխությունների մասին՝ TES Global-ի կողմից անցկացված ռազմավարական վերլուծությունից հետո[13]։
Սկզբնապես 2010-2011 թվականներին օգտագործված մեթոդաբանությունը պարունակում էր 13 առանձին ցուցանիշներ՝ խմբավորված հինգ կատեգորիաներում՝ ուսուցում (ամփոփիչ գնահատման 30 %-ը), հետազոտություններ (30 %), մեջբերումներ (հետազոտությունների ազդեցությունը) (32,5 %), միջազգային համագործակցություն (5 %), եկամուտներ (2,5%)։ Ցուցանիշների քանակն մեծացել է 2004-2009 թվականներին հրապարակված Times-QS վարկանիշի ժամանակներից հետո, որում օգտագործվել են միայն վեց ցուցանիշներ[14]։
Առաջին մեթոդաբանության նախագիծը թողարկվել է 2010 թվականի հունիսի 3-ին։ Դրանում ասվում էր, որ սկզբում օգտագործվելու են 13 ցուցանիշներ, և որ ապագայում դրանց թիվը կարող է հասնել 16-ի։ Ներկայացվել են այնպիսի ցուցանիշներ, ինչպիսիք են «հետազոտական ցուցանիշները» (55 %), «ինստիտուցիոնալ ցուցանիշները» (25 %), «տնտեսական ակտիվությունը/նորարարությունը» (10 %) և «միջազգային համագործակցությունը» (10%)։ Կատեգորիաների անվանումները և դրանցից յուրաքանչյուրի կշիռը փոխվել են 2010 թվականի սեպտեմբերի 16-ին թողարկված վերջնական մեթոդաբանության մեջ[14]։
Վարկանիշների կազմման մեթոդաբանությունը փոփոխվել է 2011-2012 թվականներին[15]։ Ծրագրի խմբագիր Ֆիլ Բեթին ասել է, որ THE-ի վարկանիշը համալսարանների միակ գլոբալ վարկանիշն է, որը զբաղվում է համալսարաններում ուսումնական միջավայրի ուսումնասիրությամբ, իսկ մյուսները կենտրոնացած են բացառապես հետազոտությունների վրա[16]։ Բեթին նաև գրել է, որ սա միակ վարկանիշն է, որը արվեստի, հումանիտար և սոցիալական գիտությունների ոլորտում ուսումնասիրություններ է կատարում տեխնիկական և բնական գիտությունների հետ հավասար[17]։ Չնայած այս պնդումն արդեն չի համապատասխանում իրականությանը. 2015 թվականին QS-ն իր QS World University Rankings վարկանիշում մտցրել է գիտական գիտելիքների տարբեր ոլորտների գնահատման կարգավորում՝ երաշխավորելով, որ մեջբերումները հաշվի կառնվեն այնպես, որ բնական գիտությունների և ճարտարագիտության բնագավառում մասնագիտացող համալսարաններին թույլ չի տրվի ստանալ չարդարացված առավելություն[18]։
2014 թվականի նոյեմբերին ամսագիրը հայտարարել է մեթոդաբանության հետագա բարեփոխումների մասին՝ TES Global մայր ընկերությունից վերլուծություն ստանալուց հետո։ Հիմնական փոփոխությունն այն է, որ բոլոր ինստիտուցիոնալ տվյալների հավաքագրումը կիրականացվի սեփական միջոցներով, ինչը կհանգեցնի Thomson Reuters-ի հետ կապի խզմանը։ Բացի այդ, հետազոտական հրապարակումների տվյալներն այժմ Scopus-ի տվյալների բազայից ստանալու են Elsevier հրատարակչությունից[19]։
Վարկանիշային ցանկի կազմման ժամանակ օգտագործվող մեթոդաբանությանը տրվել են տարբեր գնահատականներ։
Մելբուռնի ինստիտուտից Ռոս Ուիլյամսը, մեկնաբանելով 2010-2011 թվականների նախագիծը, հայտարարել է, որ դրանում առաջարկվող մեթոդաբանությունը նախապատվությունը կտա ավելի մասնագիտացված «գիտահետազոտական հաստատություններին, որոնք համեմատաբար քիչ թվով ուսանողներ ունեն»՝ ի վնաս ավելի համապարփակ ծրագրերով հաստատությունների և ավելի շատ ուսանողներ ունեցողների։ Նա նաև ասել է, որ ցուցանիշները, ընդհանուր առմամբ, «ակադեմիական տեսանկյունից կայուն» են, և լայնածավալ ցուցանիշների օգտագործումը ավելի շուտ կգնահատի հրապարակումների թիվը, այլ ոչ թե դրանց ազդեցությունը[7]։ Universities UK-ի նախագահ Սթիվ Սմիթը գովաբանել է նոր մեթոդաբանությունը որպես «հեղինակության սուբյեկտիվ գնահատմանը պակաս ուղղված և մեջբերումների ավելի հուսալի միջոցներ օգտագործող», ինչը «ամրապնդում է վստահությունը գնահատման մեթոդի նկատմամբ»[20]։ Դևիդ Ուիլեթսը՝ Մեծ Բրիտանիայի համալսարանների և գիտության հարցերով նախարարը, բարձր է գնահատել վարկանիշը՝ նշելով, որ «այս անգամ հեղինակությունը քիչ նշանակություն ունի, իսկ դասավանդման և ուսուցման որակին ավելի մեծ ուշադրություն է դարձվում»[21]։ 2014 թվականին Դևիդ Ուիլեթսը դարձել է TES գլոբալ խորհրդատվական խորհրդի նախագահ, որը պատասխանատու էր Times Higher Education-ի համար ռազմավարական երաշխավորությունների տրամադրման համար[22]։
Times Higher Education-ը վարկանիշների ձևավորման հարցում մեծ նշանակություն է տալիս մեջբերմանը։ Մեջբերումը՝ որպես կրթության արդյունավետության ցուցանիշ, շատ առումներով կողմնակալ է. դրա պատճառով անգլերենը՝ որպես հիմնական լեզու չօգտագործող համալսարանները հայտնվում են ոչ շահավետ վիճակում։ Քանի որ անգլերենը ընդունվել է որպես միջազգային լեզու ակադեմիական միությունների և ամսագրերի մեծամասնության համար, դժվար է գտնել անգլերենից բացի այլ լեզվով հղումներ և հրապարակումներ[23]։ Այսպիսով, այս մեթոդաբանությունը քննադատվում է այն բանի համար, որ այն տեղին չէ և բավականաչափ ներառական չէ[24]։ Մեթոդաբանության երկրորդ կարևոր թերությունն այն է, որ սոցիալական և հումանիտար գիտությունների առարկաների շրջանակներում հրապարակումների հիմնական տեսակներն են տպագիր հրատարակությունները, որոնք չեն ընդգրկվում մեջբերումների թվային ձայնագրություններում կամ առնվազն հազվադեպ են հայտնվում դրանցում[25]։
Times Higher Education-ը քննադատության է ենթարկվել նաև այն հաստատությունների նկատմամբ ուժեղ կողմնակալության համար, որոնք դասավանդում են «ճշգրիտ գիտություններ» և ստանում են այդ ոլորտներում հետազոտությունների բարձր արդյունքներ, հաճախ ի վնաս սոցիալական և հումանիտար գիտությունների վրա հիմնված հաստատությունների։ Օրինակ, համաշխարհային համալսարանների THE-QS վարկանիշում Լոնդոնի տնտեսագիտության դպրոցը 11-րդ տեղն է զբաղեցրել աշխարհում 2004 և 2005 թվականներին, բայց իջել է մինչեւ 66-րդ և 67-րդ տեղերը 2008 և 2009 թվականներին։ 2010 թվականի հունվարին THE-ը հանգել էր այն եզրակացության, որ Quacquarelli Symonds-ի կիրառած մեթոդը սխալ էր, ինչն արտահայտվել է կանխակալ վերաբերմունքով որոշակի հաստատությունների, այդ թվում՝ LSE-ի նկատմամբ[26]։