Ալաhան, Ալաբանդա (թուրքերեն՝ Alahan Manastir, Ալաhանի մենաստան) վաղ քրիստոնեական վանք Թուրքիայում։ Տեղակայված է Իսաուրիայի տարածքում (ժամանակակից Իչել), որը Հին Հռոմեական Կիլիկիա նահանգի մասն էր կազմում։ Հիմնադրվել է 4-րդ դարում որպես ժայռոտ վանք Տավրոս լեռնաշղթայի հարավային լանջին[1]։ Համալիրը ներառում է 3 եկեղեցի, որոնք հաջորդաբար գտնվում են երկար դարավանդի վրա[2]։
Վանքը գտնվում է Իսաուրիայում՝ Սելևկիայի (ժամանակակից Սիլիֆկե) և Իկոնիոնի (Կոնիա) միջև[2]։
1950-1970-ական թվականներին Անկարայում բրիտանական ինստիտուտի կողմից իրականացվել են պեղումներ, Մ.Գոֆի ղեկավարությամբ, գտել են 3 եկեղեցի։
4-րդ դարի երկհարկանի մկրտական եկեղեցի, հյուսիսային նահանգի հատակին կա խաչի տեսքով լողավազան։
5-րդ դարի եռաստիճան բազիլիկ՝ զարդարված ռելիեֆով, որոնք պատկերում են Քրիստոսին մեդալով վարդապետներ Միքայելի և Գաբրիելի տետրրամորֆը Եզեկիելի տեսիլքից։
եռաստիճան եկեղեցի, է որը հավանաբար, կառուցված է ոչ շուտ, քան 462 թվականին, բուրգաձև փայտե վրանի խորանարդ թմբուկի վրա։ Նավեսները զարդարված է երկկողմանի կամարներով, տաճարի ներքին հարդարանքը զարդարված է փորագրություններով[2]։
«Алахан - «Энциклопедия»». Большая российская энциклопедия (Russian). Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 2-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link), // Большой российской энциклопедии. А. Ю. Казарян
Беляев Л. А. Христианские древности: Введ. в сравн. изучение. М., 1998. C. 286, 307.
Alahan: An Early Christian Monastery in Southern Turkey/Based on the work of М. Gough. Toronto, 1985.
Verzone P. Alahan Monastir: Un monumento dell’arte tardo-Romana in Isauria. Torino, 1956;
Thierry N. Notes sur l’un des bas-reliefs d’Alahan Manastiri, en Isaurie // Cah. Arch. 1962. Vol. 13. P. 46ff.;
Թուրքիա
