Անարխիզմ և այլ էսսեներ

Անարխիզմ և այլ էսսեներ
անգլ.՝ Anarchism and Other Essays
Title page from Anarchism and Other Essays
ՀեղինակԷմմա Գոլդման
Տեսակգրավոր աշխատություն և գրական ստեղծագործություն
Ժանրէսսե
Թեմաանարխիզմ
Բնօրինակ լեզուանգլերեն
Էջեր277 է.
Երկիր ԱՄՆ
ՀրատարակիչMother Earth?
Հրատարակման տարեթիվ1910
OCLC559000182

Անարխիզմը և այլ էսսեներ (անգլ.՝ Anarchism and Other Essays, 1910), Էմմա Գոլդմանի կողմից գրված էսսեների ժողովածու, որն առաջին անգամ հրատարակվել է Մայր Երկրի հրատարակչական ասոցիացիայի կողմից։ Էսսեները ուրվագծում են Գոլդմանի անարխիստական քաղաքական հայացքները մի շարք թեմաների վերաբերյալ, հատկապես կանանց ճնշումը և առաջին ալիքի ֆեմինիզմի ընկալվող թերությունները, ինչպես նաև բանտերը, քաղաքական բռնությունը, սեռականությունը, կրոնը, ազգայնականությունը և արվեստի տեսությունը։ Հիպոլիտ Հավելը անթոլոգիայում ներդրել է Գոլդմանի կարճ կենսագրությունը[1]։ Շարադրությունները վերցված էին դասախոսություններից, որոնք Գոլդմանը կարդացել էր իր «Մայր երկիր» ամսագրի համար դրամահավաքի շրջագայությունների ժամանակ: Անարխիզմը և այլ էսսեները Գոլդմանի առաջին հրատարակված գիրքն էր։ « Թրաֆիկը կանանց մեջ» գրքի հրատարակումից ի վեր առանձնահատուկ ուշադրության է արժանացել ֆեմինիստ գիտնականների կողմից։

Նախապատմություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էմմա Գոլդմանը, որը հայտնի անարխիստ քարոզիչ է Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներում, 1906 թվականի մարտին հրատարակեց «Մայր Երկիր» ամսագրի առաջին համարը։ Թեև նա շատ է գրել այլ պարբերականների համար, Մայր Երկիրը նրա առաջին փորձն էր քաղաքական ամսագրի խմբագրման և հրատարակման մեջ։ Գոլդմանը ֆինանսավորել է ամսագրի հրատարակությունը Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներում լայնածավալ դասախոսական շրջագայությունների միջոցով[2]։

Բեն Ռեյթմանը, Գոլդմանի շրջագայությունների մենեջերը և մարդ, ում հետ նա ուներ ռոմանտիկ կապեր, առաջարկեց նրան վերանայել իր դասախոսությունները հրապարակումները[3]։ Ինքը՝ Գոլդմանը, հիասթափված էր ամբոխի առաջ դասախոսություններ կարդալու սահմանափակումներից։ Նա կարծում էր, որ հանդիսատեսին ընդհանուր առմամբ ավելի շատ հետաքրքրում էր հակասական անարխիստ խոսնակի տեսարանը, քան նրա դասախոսությունների բովանդակությունը։ «Ես այնքան խելամիտ չեմ, որ հուսամ, որ իմ ընթերցողները նույնքան շատ կլինեն, որքան նրանք, ովքեր լսել են ինձ»,- գրել է նա։ «Բայց ես նախընտրում եմ հասնել այն քչերին, ովքեր իսկապես ցանկանում են սովորել, քան շատերին, ովքեր գալիս են զվարճանալու»[4]։

Գոլդմանը ձեռագիրն ավարտեց Նյու Յորքի Օսինինգի ֆերմայում, երբ ապաքինվում էր ծնկի վնասվածքներից։ Գործընթացը տեւել է երկու ամիս։ Ալեքսանդր Բերքմանը խմբագրեց վերջնական ապացույցները։ Ավարտելուց հետո հրատարակիչները չհետաքրքրվեցին ժողովածուի նկատմամբ։ Ռեյթմանը առաջարկեց գիրքը ինքնուրույն հրատարակել Մայր Երկրի տպիչների միջոցով, որոնք համաձայնել էին տպել գիրքը ապառիկ[5]։

«Թրաֆիկը կանանց մեջ» ավելի վաղ տարբերակը, որը կոչվում էր «Սպիտակ ստրուկների թրաֆիկը», առաջին անգամ հայտնվեց Մայր Երկրի 1910 թվականի հունվարի հրատարակության մեջ[6]։

Բովանդակություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • "Biographic Sketch", գրել է Հիպպոլիտ Հավելը
  • "Anarchism: What It Really Stands For"
  • "Minorities Versus Majorities"
  • "The Psychology of Political Violence"
  • "Prisons: A Social Crime and Failure"
  • "Patriotism: A Menace to Liberty"
  • "Francisco Ferrer and The Modern School"
  • "The Hypocrisy of Puritanism"
  • "The Traffic in Women"
  • "Woman Suffrage"
  • "The Tragedy of Woman's Emancipation"
  • "Marriage and Love"
  • "The Drama: A Powerful Disseminator of Radical Thought"

Ընդունում և ժառանգություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Էմմա Գոլդման,1910 թվական, դիմանկար անարխիզմից և այլ էսսեներից

Հավաքածուն թողարկվելուց հետո արժանացավ քննադատների դրական արձագանքներին։ Մեկնաբանները հիմնականում քննադատում էին Գոլդմանի քաղաքական բռնությունը դատապարտելուց հրաժարվելը, սակայն գիրքը խորհուրդ տվեցին սոցիալական հարցերով հետաքրքրված ընթերցողներին[7][8]։ International Socialist Review-ի խմբագիրները քննադատել են Գոլդմանի վերնագրային շարադրությունը ենթադրյալ չափազանցությունների համար։ «Մյուս շարադրությունները» շատ ավելի լավն են, քան առաջինը,- եզրակացրին նրանք,- և պարունակում է ավելի շատ այն, ինչն արժե կարդալ[9]։

«Թրաֆիկը կանանց մեջ» հրապարակվելուց մեկ դար անց հիշատակվում է ամուսնության, սեռականության և մարմնավաճառության վերաբերյալ ֆեմինիստական քննարկումներում[10][11][12]։ Լորի Ջո Մարսոն պնդում է, որ Գոլդմանի էսսեները, իր կյանքի և մտքի հետ համատեղ, կարևոր ներդրում ունեն ֆեմինիզմի շարունակական բանավեճերում, ներառյալ «սեքսուալության, սիրո և ֆեմինիստական քաղաքականության միջև կապերի և լարվածության» շուրջ[13]։ Միրիամ Շնեյրն էսսեն ներառել է իր անթոլոգիայում ՝ Ֆեմինիզմ. Հիմնական պատմական գրվածքները[14]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Horowitz, Irving (2005). The Anarchists. New Brunswick: Aldine Transaction. էջ 266. ISBN 0202307689. OCLC 58791188.
  2. Watson, Martha (1987). Emma Goldman (անգլերեն). Boston: Twayne Publishers. էջեր 22–23. ISBN 978-0-8057-7494-8.
  3. Goldman, Emma (2012). Living My Life, Vol. 1 (անգլերեն). Mineola, N.Y.: Dover Publications. էջ 470. ISBN 978-0-486-12228-1. OCLC 898422772.
  4. Goldman, Emma (1910). Anarchism and Other Essays (անգլերեն). New York: Mother Earth Publishing Association. էջեր 48–49. ISBN 9780598839206.
  5. Goldman, Living, pp. 472-475
  6. Glassgold, Peter (2012). Anarchy! : An Anthology of Emma Goldman's Mother Earth (անգլերեն). Berkeley: Counterpoint. էջ 113. ISBN 978-1-61902-140-2. OCLC 818816870.
  7. Gilman, C.P. (1910). «Comment and Review». The Forerunner. 2: 58.
  8. «Books». The Pacific Unitarian. XVIII: 157. June 1910.
  9. «Literature». International Socialist Review. February 1911.
  10. Kempadoo, Kamala, ed. (2012). Trafficking and Prostitution Reconsidered (անգլերեն). Boulder: Paradigm Publishers. էջեր viii.
  11. Pateman, Carole (1999). «What's Wrong with Prostitution?». Women's Studies Quarterly. 27 (1/2): 53–64. ISSN 0732-1562. JSTOR 40003398.
  12. Rubin, Gayle S. (2011). Deviations: A Gayle Rubin Reader (անգլերեն). New York: Duke University Press. էջեր 66–86.
  13. Marso, Lori Jo (2003). «A Feminist Search for Love: Emma Goldman on the Politics of Marriage, Love, Sexuality and the Feminine». Feminist Theory (անգլերեն). 4 (3): 305–320. doi:10.1177/14647001030043004.
  14. Schneir, Miriam (1994). Feminism : The Essential Historical Writings (անգլերեն). New York: Knopf Doubleday Publishing Group. էջեր 305–317. ISBN 978-0-8041-5246-4. OCLC 881183696.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]