Ֆեմինիզմ |
---|
Աստվածուհու շարժում, նոր հեթանոսական հոգևոր հավատալիք կամ շարժում, որ առաջացել է 1970-ական թվականներին, հիմնականում Հյուսիսային Ամերիկայում, Արևմտյան Եվրոպայում, Ավստրալիայում և Նոր Զելանդիայում։ Շարժումը ձևավորվել է որպես արձագանք՝ հիմնական կազմակերպված կրոնի ընկալմանը, որը կապված է տղամարդկանց գերակայության հետ[1]։
Աստվածուհու շարժումը նոր հեթանոսության տարածված, ոչ կենտրոնացված ուղղություն է, որը չունի հավատքի միասնական սկզբունքներ[2]։ Հավատքի տարբեր պրակտիկաներ կան, որոնք մեծապես տարբերվում են երկրպագվող աստվածուհիների անուններով, թվով և և ծեսերով։ Որոշ աղանդներ, ինչպիսին է Դիանիկ Վիկան (անգլ.՝ Dianic Wicca), երկրպագում են միայն իգական սեռի աստվածներին, մյուսները՝ նաև արական։ Հավատքի համակարգերը, որոնք տատանվում են միաստվածականից մինչև բազմաստված և պանթեիստական՝ ավելի լայն նոր հեթանոսական համայնքի նման մի շարք աստվածաբանական տարբերություններ ունեն։ Ընդհանուր բազմակարծական հայացքներ ունեցող հետևորդը կարող է երկրպագել ցանկացած աստվածուհու՝ ցանկացած մշակույթից[3][4]։ Ելնելով իր բնութագրերից՝ Աստվածուհու շարժումը դիտվում է նաև որպես մշակութային կրոնականության ձև, որը դառնում է ավելի բազմազան, աշխարհագրականորեն բաշխված, ընտրողական և դինամիկ գործընթացում[5]։
Առաջին ալիքի ֆեմինիզմի վերելքով պայմանավորված, աստվածուհու շարժման տարբեր հեղինակներ հին հնդեվրոպացիներին ներկայացրել են որպես «նահապետական, ռազմատենչ զավթիչների, որոնք ոչնչացրել են կանանց ուտոպիստական նախապատմական աշխարհը, ներդաշնակությունը և գեղեցկությունը», օրինակ՝ այդպես են գնահատել ամերիկացի մարդաբան Ռայան Էյսլերը իր 1987 թվականի «Սայրերի գավաթը» և ամերիկացի հնագետ Մարիա Գիմբուտասը իր 1991 թվականի «Աստվածուհու քաղաքակրթությունը» գրքերում[6]։
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Աստվածուհու շարժում կատեգորիայում։ |