Արտասահմանյան արվեստի ազգային պատկերասրահ (Սոֆիա)

Արտասահմանյան արվեստի ազգային պատկերասրահ
Տեսակ	պատկերասրահ
Երկիր	Բուլղարիա[1]
Տեղագրություն	Սոֆիա և Սոֆիայի համայնք
Ղեկավարության նստավայր	Սոֆիա, Բուլղարիա
Հիմնադրվել է	1985
Կայք	nationalartgallerybg.org

Արտասահմանյան արվեստի ազգային պատկերասրահ (բուլղար․՝ Национална галерия за чуждестранно изкуство), արտասահմանյան արվեստի ազգային պատկերասրահ Բուլղարիայի մայրաքաղաք Սոֆիայում։ Գտնվում է Ալեքսանդր Նևսկու անվան հրապարակում, տեղավորված է XIX դարի նեոդասական ոճի կառույցում, որը նախկինում ծառայել է որպես փոստային ծառայության շենք։ Համարվում է ոչ-բուլղարական արվեստի ազգային ինստիտուտ։

Պատմություն

Պատկերասրահի շենքը կառուցվել է 1882-1884 թվականներին իշխան Ալեքսանդր Բատենբերգի օրոք։ Շենքը նախագծել է ավստրիացի ճարտարապետ Ֆրիդրիխ Շվանբերգը^[2]։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո շինությունը վերակառուցվել է^[3]։

Պատկերասրահը հիմնադրվել է 1985 թվականի նոյեմբերի 5-ին որպես Սուրբ Կյուրեղ և Մեթոդիոսի հիմնադրամ, որի ֆոնդերը հետագայում համալրվել են նվիրատվությունների և Բուլղարիայի ազգային պատկերասրահի արտասահմանյան արվեստի հավաքածուի հաշվին^[4]։ Մեծ նվիրատվություն է կատարել նաև 1980 թվականին Լյուդմիլա Ժիվկովայի հիմնադրած «Բուլղարիայի պետականության 13 դարերը» հիմնադրամը։

Հավաքածու

Պատկերասրահի մշտական հավաքածուն ներկայացնում է եվրոպական, ասիական (բուդդիստական, ճապոնական, հնդկական) և աֆրիկյան արվեստի նմուշներ, ինչպես նաև ունի առանձին ժամանակակից արվեստի և փորագրության բաժիններ։ Նմուշների մի մասը գտնվում է վերականգնման գործընթացում, մյուս մասը ֆոնդերում է ցուցադրության տարածքի սղության պատճառով։

Հնդկական արվեստ

Հնդկական արվեստը ներկայացված է 1-ին, 2-րդ, 3-րդ սրահներում։ 1-ին սրահում ցուցադրված է հնդկական մանրանկարչությունը, հավաքածուն ներառում է ավանդական մոտիվներով աշխատանքներ, մոնղոլական, Դելիի սուլթանության շրջանների և Ռաջաստան և Պահարա դպրոցների կտավներ։ 2-րդ սրահում ներկայացված է 320-550 թթ. կրոնական քանդակներ, որոնք ներկայացնում են հնդկական աստվածների կերպարներ՝ Վիշնու, Գանեշա, Բրահմա, Շիվա, Կրիշնա։ 3-րդ սրահում ցուցադրված է XVI դարի քրիստոնեական հազվադեպ քանդակներ, որոնք իրենց վրա կրում են հնդկական ավանդույթի ազդեցություն։

Ճապոնական արվեստ

4-րդ սրահում ներկայացված է XVIII դարի ճապոնական «ուկիյո-է» տպագրությունը, «ուկիյո-է»-ի զարգացումը, ճապոնական և եվրոպական արվեստների առաջին շփումները։ Ներկայացված են նաև արվեստագետներ Կացուշիքա Հոքուսայի, Հիրոսիգե Ուտագավայի, Այզն Կիկուկավայի և Կիտագավա Ուտամարոյի աշխատանքները։

Աֆրիկական արվեստ

Աֆրիկական արվեստի հավաքածուն ներկայացված է 5-րդ սրահում և կազմված է կրոնական պաշտամունքի քանդակներից, դիմակներից, որոնք ներկայացնում են Բենինի և Գանայի տեղական մշակույթը, կան նաև դոգոն քանդակներ։

Բուդդիստական արվեստ հարավարևելյան Ասիայից

6-րդ սրահում ներկայացված է Հարավարևելյան Ասիա տարածաշրջանի բուդդիստական արվեստը. բուդդայի տարբեր դիրքերով և տարբեր նյութերից ստեղծված արձաններ, ձեռագրեր, XI դարի կիրառական արվեստի այլ նմուշներ։ Հավաքածուն պատկերասրահին է նվիրաբերվել 1987 թվականին։

Եվրոպական կերպարվեստ

7, 8, 9-րդ սրահներում ցուցադրվում է XV-XX-րդ դարերի եվրոպական կերպարվեստը։ VII սրահում ներկայացված է Վերածննդի կերպարվեստը, ինչպես նաև հոլանդական ոսկե դարաշրջանի նկարչությունը։ Ամենահին նմուշներից է Անդրեա դել Վերոկկիոյի «Քրիստոսի մկրտությունը», 15-րդ դարի։ Իտալական նկարիչներից ներկայացված են Պիետրո Պերուջինոյի, Կորեջիոյի, Ռոսո Ֆորենտինոյի, Ջովանի Մորոնինի, Ալեսանդրո Մանյասկոյի աշխատանքները։ Հոլանդական կերպարվեստից ներկայացված են Յան վան Գոյենի, Նիկոլաս Բերխեմի, Իսահակ վան Օստադեի, Ֆրանս Ֆրանկենի, Ալբրեխտ Դյուրերի և Ռեմբրանդի աշխատանքներից։

8-րդ սրահում ներկայացված են XVIII դարի և XIX դարի սկզբի ֆրանսիական, ֆլամանդական կերպարվեստը՝ Ժան Գրյոզ, Ֆրանցիսկո Գոյա և Յան Ֆրանս վան Բրեդալ։ 9-րդ սրահում XIX դարի երկրորդ կեսի և XX դարի քանդակներ ու գեղանկարներ են Օգյուստ Ռոդենից, Իվան Մեշտրովիչից, Պիեռ-Օգյուստ Ռենուարից, Մարկ Շագալից, Պաբլո Պիկասոից, Խոան Միրոից և Սալվադոր Դալիից։ 10-րդ սրահում ներկայացված են Les Nabis պոստ-իմպրեսիոնիստ ավանգարդ նկարիչների աշխատանքներ։

Այլ

11-19-րդ սրահներում ներկայացված են տարբեր ցուցադրություններ, այդ թվում «Աշնանային սալոն» (սրահ 18), XX դարի սկզբի փարիզյան թեմաներով և հեղինակների գործեր, ժամանակակից իսպանական արվեստ, Նիկոլայ Ռերիխին նվիրված ցուցադրություն, ինչպես նաև Նոր սրահ, որտեղ ներկայացվում են ժամանակավոր ցուցադրությունները։

Պատկերասրահ

Ցուցադրություններ

Բուդդայի արձանիկ Պագանյան թագավորությունից Բուդդայի արձանիկ Պագանյան թագավորությունից   «Տոտոմիի լեռներում», Կացուշիքա Հոքուսայ «Տոտոմիի լեռներում», Կացուշիքա Հոքուսայ   «Մադոնան մանկան հետ», Կորեջիո «Մադոնան մանկան հետ», Կորեջիո

Ծանոթագրություններ

1. GeoNames — 2005.
2. «The municipal buildings from the Liberation until 1920» (Bulgarian). Sofia Municipality website. Արխիվացված է օրիգինալից 2006 թ․ մայիսի 24-ին. Վերցված է 2006 թ․ հուլիսի 24-ին.
3. «За нас» (Bulgarian). Национална галерия за чуждестранно изкуство. Վերցված է 2009 թ․ հուլիսի 25-ին.
4. «Bulgarian National Gallery for Foreign Art website» (Bulgarian and English). Վերցված է 2008 թ․ սեպտեմբերի 28-ին.

Արտաքին հղումներ

• Պաշտոնական կայքը

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Արտասահմանյան արվեստի ազգային պատկերասրահ (Սոֆիա)» հոդվածին։