Բեսլանի մայրեր

Բեսլանի մայրեր
Տեսակընկերություն
Երկիր Ռուսաստան
Հիմնադրված2005
Կարևոր անձինքՍուսաննա Դուդիևա (նախագահ)
Էլլա Կեսաևա (հիմնադիր)
Մարինա Լիտվինովիչ (կայքը վարող)
ԿամավորներԱվելի քան 200 (2006 թվականի դրությամբ)
Կայքpravdabeslana.ru

Բեսլանի մայրեր (ռուս.՝ Матери Беслана) կամ Բեսլանի մայրերի կոմիտե (ռուս.՝ Комитет матерей Беслана), ծնողների աջակցության և շահերի խումբ, որոնց երեխաները 2004 թվականի Հյուսիսային Օսիայի Բեսլան քաղաքի դպրոցում տեղի ունեցած ահաբեկչական հարձակման ավելի քան 365 զոհերի թվում էին։ Խումբը ղեկավարում է Սուսաննա Դուդիևան, և 2006 թվականի դրությամբ այն մոտ 200 անդամ ունի։ Մարինա Լիտվինովիչը, որն օգնել է ստեղծել «Մայրերը», վարում է կայքը։

Պատմություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Բեսլանի մայրերը» ստեղծվել է 2005 թվականի փետրվարի 25-ին՝ ահաբեկչական հարձակումից հետո, որպես պատասխան այն բանի, ինչը գնահատվել է որպես ոչ կոմպետենտություն և չափազանց ուժ, որն օգտագործվել է հատուկ ծառայությունների կողմից փրկության փորձի ժամանակ։ Նրանք նաև հետաքննում են Հյուսիսային Օսիայի ղեկավարության, մասնավորապես նախկին նախագահ Ալեքսանդր Ձասոխովի անփութությունն ու կոռուպցիան։ Խումբը պահանջում էր նրա հրաժարականը[1]։

Նրանք կտրուկ քննադատում են Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինին՝ հարձակման հանգամանքները թաքցնելու համար[2]։ «Բեսլանի մայրերի» խոսքով՝ ահաբեկիչները զենք և պաշարներ են օգտագործել, որոնք նախապես տեղադրված են եղել դպրոցում՝ ենթադրելով, որ դա եղել է դպրոցի աշխատակիցների կամ քաղաքային պաշտոնյաների ներքին աշխատանքը։ Իրադարձությունների այս տարբերակը խիստ հակասում է պաշտոնական պատմությանը։ Խումբը հանդիպել է Պուտինի հետ 2005 թվականի սեպտեմբերի 1-ին Մոսկվայում[3]։

2005 թվականին «Բեսլանի մայրերի» շուրջ 30 անդամներ Էլլա Կեսաևայի գլխավորությամբ լքել են խումբը՝ կազմավորելով մեկ այլ խումբ՝ «Բեսլանի ձայն»[4][5]։

2005 թվականի սեպտեմբերին «Բեսլանի մայրերի» որոշ անդամներ, այդ թվում՝ Դուդիևան, ներքաշվել էին ինքնահռչակ բուժող և հրաշագործ Գրիգորի Գրաբովոյի հետ կապված սկանդալի մեջ, որը խոստացել էր խոշոր գումարի դիմաց վերակենդանացնել նրանց սպանված երեխաներին[6]։ Հետագայում խումբը Գրաբովոյին մեղադրել է խարդախության և խաբեբայության մեջ[7] և հայտարարել, որ իր գործողությունները «Բեսլանի մայրերին» վարկաբեկելու արշավի մի մասն են եղել[8][9]։ 2006 թվականի ապրիլին Գրաբովոյը պաշտոնապես մեղադրվել է խարդախության մեջ։ Մի խումբ ծնողներ լքել են կազմակերպությունը, ընդ որում նրանցից ոմանք ձևավորել են «Բեսլանի ձայնը»[10]։

2007 թվականի հուլիսին Բեսլանի մայրը դիմել էր ԱԴԾ՝ խնդրելով գաղտնազերծել Բեսլանի տեսա և աուդիոարխիվները՝ հայտարարելով, որ հետաքննության մեջ ոչ մի գաղտնիք չպետք է լինի[11]։ Նրանց խնդրանքն անպատասխան է մնացել[12]։ Նույն ամսին կազմակերպությունը տեսագրություն է հրապարակել, որն ուղարկվել է նրանց վրա անանուն՝ պնդելով, որ այն ապացուցում է, որ ռուս ուժայիններն են սկսել կոտորածը՝ հրթիռակոծելով պաշարված շենքը[13]։ Ֆիլմը, որում, ամենայն հավանականությամբ, մեղադրողները և ռազմական փորձագետները քննարկում էին գրոհայինների ռումբերի պայթյունները և Բեսլանի դպրոցում կառուցվածքային վնասվածքները, գաղտնի էր պահվում գրեթե երեք տարի[14], մինչև պաշտոնապես թողարկվելը 2007 թվականի սեպտեմբերի 4-ին[15]։

2007 թվականի սեպտեմբերին Թայմուրազ Չեջեմովը, որը ներկայացնում է խմբի շահերը հարձակման համար ռուս պաշտոնյաներին պատասխանատվության ենթարկելու փորձի ժամանակ, հայտարարել է, որ նա դուրս է եկել գործից իր ընտանիքի մահվան սպառնալիքի պատճառով[16]։

Հիմնական նպատակներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Հավերժացնել ահաբեկչության և լոկալ պատերազմների հետևանքով զոհվածների հիշատակ,
  • Աջակցություն Բեսլանում 2004 թվականի սեպտեմբերի 1-3-ը տեղի ունեցած ահաբեկչական հարձակման օբյեկտիվ հետաքննության,
  • Ահաբեկչական ակտերից տուժած անձանց սոցիալական պաշտպանություն,
  • Հակաահաբեկչական գործունեության քարոզչություն,
  • Բարեգործական գործունեություն,
  • Աջակցություն Բեսլանի թիվ 1 դպրոցի տեղում հուշահամալիրի կառուցման աշխատանքների կազմակերպման գործում[17]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ Beslan mothers trust Putin, demand Dzasokhov's head Արխիվացված 2007-09-30 Wayback Machine, Eurasia Daily Monitor, February 24, 2005. Last accessed July 18, 2006
  2. ↑ Mothers of Beslan condemn 'cover-up' Արխիվացված 2007-03-11 Wayback Machine, The Telegraph, December 29, 2005. Last accessed July 18, 2006
  3. ↑ Putin meets angry Beslan mothers, BBC News, September 2, 2005. Last accessed July 18, 2006
  4. ↑ Екатерина Рогожникова (3 октября 2005). «Матери Беслана отказали друг другу в доверии». Lenta.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ մայիսի 15-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 7-ին.
  5. ↑ Юлия Котова (20 мая 2010). ««Голос Беслана» требует от государства следить за Грабовым». GZT.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հունվարի 19-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 1-ին.
  6. ↑ Cult Leader Takes Heat Off Kremlin, The Moscow Times, September 28, 2005
  7. ↑ «Grabovoy: Mothers of Beslan Appeal». translation (ռուսերեն). 2005 թ․ սեպտեմբերի 12. Արխիվացված է օրիգինալից 2006 թ․ հոկտեմբերի 13-ին. Վերցված է 2006 թ․ օգոստոսի 6-ին. {{cite news}}: External link in |work= (օգնություն)
  8. ↑ «Beslan Mothers Accuse Russian Authorities of Discrediting Campaign for Justice». Mosnews. 2005 թ․ սեպտեմբերի 23. Արխիվացված է օրիգինալից 2006 թ․ դեկտեմբերի 21-ին. Վերցված է 2006 թ․ օգոստոսի 6-ին.
  9. ↑ Sectary Grabovoy, who promised to resurrect children of Beslan, has "assisted" the prosecutor's office in affirming the official version of events(չաշխատող հղում), Newsru, October 10, 2005. Machine-translated by www.online-translator.com. Last accessed August 5, 2006.
  10. ↑ Toal, Gerard (as Gearóid Ó Tuathail) (Virginia Tech School of Public and International Affairs). "Placing blame: Making sense of Beslan." Political Geography 28 (2009) 4–15. Alt link - CITED: p. 13 (PDF p. 10/12)
  11. ↑ "Beslan Mothers" ask FSB to declassify video and audio archives on Beslan Արխիվացված 2008-02-13 Wayback Machine, Memorial, July 27, 2007
  12. ↑ No answer from FSB to request of "Beslan Mothers" to declassify the video archive of the tragedy Արխիվացված 2008-02-28 Wayback Machine, Memorial, August 14, 2007
  13. ↑ Beslan Mothers Say New Video Refutes Official Version, RFE/RL, July 30, 2007
  14. ↑ Video Reopens Debate Over Beslan Attack, The Guardian, July 31, 2007
  15. ↑ Beslan Mothers Release a Film Արխիվացված 2008-03-08 Wayback Machine, The Moscow Times, September 4, 2007
  16. ↑ Beslan lawyer drops probe after death threat The Daily Mail, 5th September 2007
  17. ↑ «О комитете». Официальный сайт Ассоциации жертв террористических актов «Матери Беслана». 17 июня 2005. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ մարտի 22-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 7-ին.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]