Բռնաբարություն բանտում

Բանտային բռնաբարությունը սեռական ոտնձգություն է մարդկանց նկատմամբ, երբ նրանք գտնվում են բանտում։ Արտահայտությունը սովորաբար օգտագործվում է այլ բանտարկյալների կողմից բանտարկյալների բռնաբարությունը կամ անձնակազմի կողմից բանտարկյալների բռնաբարությունը նկարագրելու համար։ Դա զգալի, եթե վիճելի, մասն է այն բանի, ինչ ուսումնասիրվում է բանտային սեքսուալության ավելի լայն հայեցակարգի ներքո։

Միացյալ Նահանգներ

Միացյալ Նահանգներում բանտային բռնաբարության դեպքերի ճնշող մեծամասնությունը վերաբերում է տղամարդկանց, ովքեր բռնաբարվել են այլ տղամարդկանց կողմից^[1][2]։ Սա մասամբ պայմանավորված է նրանով, որ ԱՄՆ-ում բանտարկվածների ճնշող մեծամասնությունը տղամարդիկ են։ Սեռական շփումը բանտարկյալների հետ բանտի աշխատակիցների կողմից անօրինական է, անկախ ենթադրյալ համաձայնությունից^[3]։

Բանտերում տարածված բռնաբարության վերաբերյալ հասարակության իրազեկվածությունը համեմատաբար վերջերս է հայտնվել, և վերջին մի քանի տասնամյակների ընթացքում դրա տարածվածության գնահատականները մեծապես տարբերվում են։ 1974 թվականին Կառլ Վայսը և Դեյվիդ Ջեյմս Ֆրիարը գրել են, որ 46 միլիոն ամերիկացիներ մի օր կհայտնվեն բանտում և այդ թվից, նրանց կարծիքով, 10 միլիոնը բռնաբարվելու են^[4]։

Համաձայն ԱՄՆ Արդարադատության նախարարության 2013 թվականի զեկույցի, նահանգային և դաշնային բանտերում բանտարկված մարդկանց մոտ 5,0%-ը և բանտում գտնվողների 3,2%-ը հայտնել են սեռական բռնության առնվազն մեկ դեպք նախորդ 12 ամիսների ընթացքում^[5]։ Այնուամենայնիվ, փաստաբանները վիճարկում են թվերի ճշգրտությունը բանտում սեռական ոտնձգությունների մասին թերզեկուցման պատճառով, հատկապես ազատազրկված երիտասարդների շրջանում^[6]։

Ինչ վերաբերում է անհատների ռիսկին իրենց ողջ ազատազրկման ընթացքում, 1980-ականների և 1990-ականների գնահատականները լայնորեն տատանվում են։ 1992 թվականին բանտերի դաշնային բյուրոյի գնահատականը ցույց տվեց, որ բանտարկյալների 9%-ից 20%-ը ենթարկվել է սեռական ոտնձգությունների^[7]։ Նմանապես, 1982 և 1996 թվականների ուսումնասիրությունները եզրակացրեցին, որ այդ ցուցանիշը ինչ-որ տեղ 12%-ից 14% է։ Նյու Յորքի նահանգի առավելագույն անվտանգության բանտերում 1986 թվականի ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ համամասնությունը կազմում է մոտ 23%^[7]։ Ի հակադրություն, 1994 թվականին Քրիստին Սաումի կողմից 101 բանտարկյալների շրջանում անցկացված հարցումը պարզեց, որ 5-ը ենթարկվել են սեռական ոտնձգությունների^[7]։

2003 թվականի բանտային բռնաբարության վերացման ակտը Միացյալ Նահանգների առաջին դաշնային օրենքն էր, որն ընդունվել էր հատուկ բանտարկյալների նկատմամբ սեռական ոտնձգությունների մասին։ Օրինագիծը ստորագրվել է 2003 թվականի սեպտեմբերի 4-ին^[8]։

Մերձավոր Արևելք

Բռնաբարությունը պարբերաբար կիրառվում է Մերձավոր Արևելքի բանտերում։ Կալանավորված կանանց, երեխաների և տղամարդկանց նկատմամբ սեռական բռնությունը տարածված է ԱՄԷ- ում^[9][10], Սաուդյան Արաբիայի^[11] և Բահրեյնի^[12][13] բանտերում։

Իրան

Իրանում տարածված է քաղբանտարկյալների նկատմամբ սեռական բռնությունները^[14]։ Իշխանությունների կողմից երբեմն դա անտեսվում է կամ նույնիսկ նպաստում են դրան^[15]։

ՄԱԿ-ին տրված զեկույցներում ասվում է, որ Իրանում տասնամյակներ շարունակ բռնաբարությունը կիրառվում է հարցաքննողների կողմից^[16]։ 1980-ական թվականներին, Իրանի իսլամական հեղափոխությունից հետո, կին քաղբանտարկյալների բռնաբարությունն այնքան է տարածված եղել, որ դրդել է Հուսեյն Ալի Մոնթազերիին՝ Գերագույն առաջնորդ Այաթոլլահ Խոմեյնիի այն ժամանակվա տեղակալին, Խոմեյնիին 1986 թվականի հոկտեմբերի 7-ի նամակում գրել հետևյալը՝ «Գիտե՞ք, որ Իսլամական Հանրապետության որոշ բանտերում երիտասարդ կանանց բռնաբարում են»^[17]։ Իրանի մարդու իրավունքների համայնքի երկու նշանավոր անդամներ՝ ֆեմինիստ փաստաբան և լրագրող Շադի Սադրը և բլոգեր և ակտիվիստ Մոջթաբա Սամինեժադը առցանց էսսեներ են հրապարակել Իրանի ներսից, որտեղ ասվում է, որ բանտային բռնաբարությունը երկար պատմություն ունի Իրանում^[17]։

2009 թվականի Իրանի նախագահական ընտրություններում ընդդիմադիր խմբերի բողոքի ցույցերի ժամանակ նշվել է, որ հազարավոր մարդիկ ձերբակալվել և խոշտանգվել են ամբողջ երկրի բանտերում, իսկ նախկին բանտարկյալները պնդում են, որ Իսլամական հեղափոխության պահապանների կողմից տղամարդկանց, կանանց և երեխաների զանգվածային բռնաբարություններ են կատարել, այնպիսի բանտերում, ինչպիսիք են Քահրիզակը և Էվինը^[18][19]։

2009 թվականի նախագահական ընտրություններից հետո Իրանի նախագահի թեկնածու Մեհդի Քարուբին, նախկին նախագահ և հոգևորական Ալի Ակբար Հաշեմի Ռաֆսանջանիին ուղղված գաղտնի նամակում ասել է, որ Էվին բանտում ճաղերի հետևում պահվող մի քանի ցուցարարներ դաժանաբար բռնաբարվել են^[20]։ Քարուբին ասել է, որ սա իր ունեցած ապացույցների «բեկորն» է, և որ եթե հերքումները չդադարեն, ինքը կհրապարակի էլ ավելին^[21][22]։

2009 թվականի օգոստոսի 9-ին Իրանի Նպատակահարմարության դատավորության խորհրդի նախագահին ուղղված նամակում Մեհդի Քարուբին պահանջել է հետաքննել իրանական բանտերը հնարավոր խոշտանգումների և, մասնավորապես, տղամարդկանց և կանանց նկատմամբ սեռական ոտնձգությունների համար^[23][24]։ Օգոստոսի 19-ին գրել է խորհրդարանի խոսնակ Ալի Լարիջանիին՝ խնդրելով հանդիպել իր, նախագահ Մահմուդ Ահմադինեժադի, դատական իշխանության ղեկավար այաթոլլա Սադեկ Լարիջանիի, նախկին նախագահ Աքբար Հաշեմի Ռաֆսանջանիի և պետական դատախազի հետ՝ «անձամբ ներկայացնելու իմ փաստաթղթերն ու ապացույցները որոշ բանտերում սեռական բռնության դեպքերի վերաբերյալ, հատկապես Քահրիզակում»^[25]։ Ալի Լարիջանին և Սադեկ Լարիջանին (Դատական հանձնաժողով) երկուսն էլ պաշտոնապես մերժել են նրա և Ալի Խամենեիի ներկայացուցիչները, իսկ խորհրդարանի Ազգային անվտանգության հանձնաժողովի փոխնախագահը պահանջել է ձերբակալել Քարուբիին^[26]։

Չինաստան

2021 թվականի փետրվարին BBC News-ը հաղորդել է ականատեսների վկայությունների մասին Սինցզյան գաղթականների ճամբարներում ույղուր կանանց համակարգված բռնաբարության մասին^[27][28]։

Բազմաթիվ կանայք, ովքեր նախկինում կալանավորվել են Սինցզյան գաղտնալսման ճամբարներում, հրապարակայնորեն մեղադրել են համակարգային սեռական բռնության, ներառյալ բռնաբարության մեջ^[29]։ Սաիրագուլ Սաութբայը՝ ուսուցչուհին, որը ստիպված աշխատել է ճամբարներում, BBC-ին ասել է, որ իրեն պահող ճամբարի աշխատակիցները զանգվածաբար բռնաբարություններ են կատարել՝ ասելով, որ ճամբարի պահակները «ընտրել են իրենց ուզած աղջիկներին և երիտասարդ կանանց և տարել նրանց»^[29]։ Նա նաև BBC-ին պատմել է կազմակերպված խմբակային բռնաբարության մասին, որի ընթացքում մոտ 21 տարեկան մի կին ստիպված է եղել խոստովանություն անել ճամբարներում պահվող 100 այլ կանանց ամբոխի առջև, որից հետո նրան բռնաբարել են մի քանի ոստիկաններ հավաքված ամբոխի առջև^[29]։ Թուրսունայ Զիավուդունը՝ մի կին, որը ինը ամիս եղել է ճամբարներում, BBC-ին ասել է, որ կանայք «ամեն գիշեր» դուրս են բերվել բռնաբարության խցերից չինացի տղամարդկանց կողմից, և որ կալանքի տակ գտնվելու ընթացքում նա երեք անգամ ենթարկվել է խմբակային բռնաբարության^[29]։ Սինցզյանից ուզբեկ Կելբինուր Սեդիկը հայտարարել է, որ Չինաստանի ոստիկանությունը սեռական ոտնձգությունների է ենթարկել կալանավորներին էլեկտրաշոկի ժամանակ խոշտանգումների ժամանակ^[29]։

Թուրքիա

Human Rights Watch-ը և Amnesty International-ը երկուսն էլ հրապարակել են զեկույցներ Թուրքիայում բանտարկյալների նկատմամբ համատարած բռնաբարությունների և բռնությունների մասին, որոնք տևում են մի քանի տասնամյակ^[30][31]։ Քուրդ բանտարկյալները նույնպես հատուկ թիրախ են դարձել բռնաբարության և սեռական բռնության այլ ձևերի համար^[32]։

Միացյալ թագավորություն

Անգլիայի և Ուելսի բանտերում 2000 թվականից ի վեր գրեթե 1000 բռնաբարության դեպք է գրանցվել^[33]։

Ծանոթագրություններ

1. Rosin, Hanna (2014 թ․ ապրիլի 29). «When Men Are Raped». Slate. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ հոկտեմբերի 2-ին. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 12-ին.
2. Stemple, Lara; Meyer, Ilan H. (2014 թ․ հունիս). «The Sexual Victimization of Men in America: New Data Challenge Old Assumptions». American Journal of Public Health. 104 (6): e24. doi:10.2105/AJPH.2014.301946. PMC 4062022. PMID 24825225.
3. Santi, Alysia. "Preying on Prisoners: When Texas Guards Demand Sex Արխիվացված 2018-01-29 Wayback Machine". The Texas Tribune. Published 17 June 2015. Retrieved 29 January 2018.
4. Peek, Christine (2003). «Breaking Out of the Prison Hierarchy: Transgendered Prisoners, Rape, and the Eighth Amendment» (PDF). Santa Clara Law Review. Santa Clara University School of Law. 44 (Entire Paragraph citation): 1211–48. ISSN 0146-0315. OCLC 2842601. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2008 թ․ հոկտեմբերի 10-ին. Վերցված է 2008 թ․ հունիսի 7-ին.
5. Beck, Allen J.; և այլք: (2013). «Sexual Victimization in Prisons and Jails Reported by Inmates» (PDF). US Department of Justice. էջ 6. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2019 թ․ մայիսի 2-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 17-ին.
6. Swift, James (2013). «Advocates Dispute Agency Finding on Sex Abuse of Juvenile Inmates». Juvenile Justice Information Exchange. էջ [1]. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 16-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 17-ին.
7. Peek, Christine (2003). «Breaking Out of the Prison Hierarchy: Transgendered Prisoners, Rape, and the Eighth Amendment» (PDF). Santa Clara Law Review. Santa Clara University School of Law. 44 (Entire Paragraph citation): 1211–48. ISSN 0146-0315. OCLC 2842601. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2008 թ․ հոկտեմբերի 10-ին. Վերցված է 2008 թ․ հունիսի 7-ին.
8. Smith, Brenda V. (Spring 2008). «The Prison Rape Elimination Act: Implementation and Unresolved Issues». Criminal Law Brief. Washington College of Law (WCL Research Paper No. 2008–49). OCLC 63521701. SSRN 1129810.
9. «Sexual abuses rampant in UAE-controlled prisons in Yemen». Associated Press. 2021 թ․ ապրիլի 24. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունիսի 10-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 10-ին.
10. «African migrants detained in Yemen face horrific 'rape, abuse' by UAE-backed forces». 2018 թ․ ապրիլի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունիսի 10-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 10-ին.
11. «Saudi women activists detail torture, sexual abuse at court hearing | DW | 28.03.2019». Deutsche Welle. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 7-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 10-ին.
12. «Bahrain: Stop Denying Abuse of Detained Children». 2021 թ․ հունիսի 7. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունիսի 8-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 10-ին.
13. «Bahrain- 20 yr old female raped to death». Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունիսի 10-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 10-ին.
14. Ehsan Zarrokh (Ehsan and Gaeini, M. Rahman). "Iranian Legal System and Human Rights Protection", The Islamic Law and Law of the Muslim World e-journal, New York law school 3.2 (2009).
15. Dehghan, Saeed Kamali. "Iran giving out condoms for criminals to rape us, say jailed activists Արխիվացված 2019-02-05 Wayback Machine". Published 24 June 2011. Retrieved 27 January 2018.
16. Esfandiari, Golnaz (2009 թ․ օգոստոսի 26). «New Prison-Rape Allegations In Iran Bring Practice To Light». Radio Free Europe/Radio Liberty. Radio Free Europe / Radio Liberty. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 26-ին. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 28-ին.
17. Mackey, Robert (2009 թ․ օգոստոսի 28). «Iranians Say Prison Rape Is Not New». The Lede. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ հունիսի 14-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 27-ին.
18. Saeed Kamali Dehghan (2011 թ․ հունիսի 24). «Iran giving out condoms for criminals to rape us, say jailed activists». The Guardian. London. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ փետրվարի 5-ին. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 6-ին.
19. «Protesters savagely raped in jail: Iran's Karroubi». 2009 թ․ օգոստոսի 10. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ հունիսի 16-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 27-ին.
20. «Protest prison chief jailed in alleged rape, abuse scandal». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ ապրիլի 29-ին.
21. Slackman, Michael (2009 թ․ օգոստոսի 24). «Reformer in Iran Publishes Account of a Prison Rape». New York Times. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ մարտի 7-ին. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 10-ին.
22. «Shame On Iran». New York Times. 2009 թ․ օգոստոսի 27. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ հունվարի 27-ին. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 10-ին.
23. «حزب اعتماد ملی |». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ օգոստոսի 12-ին. Վերցված է 2011 թ․ ապրիլի 23-ին.
24. «Iran and human rights: The crackdown». The Economist. 2009 թ․ օգոստոսի 13. Արխիվացված օրիգինալից 2009 թ․ օգոստոսի 17-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 27-ին.
25. «Iran reformer says he wants to present rape evidence». Reuters. 2009 թ․ օգոստոսի 19. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 8-ին. Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 19-ին.
26. dead link
27. Hill, Matthew (2021 թ․ փետրվարի 2). «'Their goal is to destroy everyone': Uighur camp detainees allege systematic rape». BBC News (բրիտանական անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հունվարի 14-ին. Վերցված է 2021 թ․ փետրվարի 3-ին.
28. Brunnstrom, David (2021 թ․ փետրվարի 4). «U.S. 'deeply disturbed' by reports of systematic rape of Muslims in China camps». Reuters (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ փետրվարի 3-ին. Վերցված է 2021 թ․ փետրվարի 4-ին.
29. Hill, Matthew (2021 թ․ փետրվարի 2). «'Their goal is to destroy everyone': Uighur camp detainees allege systematic rape». BBC News (բրիտանական անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հունվարի 14-ին. Վերցված է 2021 թ․ փետրվարի 3-ին.
30. «TECHNIQUES OF ABUSE». www.hrw.org/. Human Rights Watch. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 6-ին. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 22-ին.
31. Hughes, Chris (2016 թ․ հուլիսի 24). «Thousands of Turkey coup prisoners 'raped, starved and hogtied'». Daily Mirror. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ փետրվարի 14-ին. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 22-ին.
32. Duzgun, Meral (2013 թ․ հունիսի 10). «Turkey: a history of sexual violence». The Guardian. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 31-ին. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 22-ին.
33. Revealed: almost 1,000 rapes in prisons in England and Wales since 2010

Հետագա ընթերցում

• «Gender Violence in Prison & Hyper-Masculinities in the 'Hood: Cycles of Destructive Masculinity». Journal of Law & Policy. Texas Southern University. 37: 89. 2011. SSRN 1966200.
• Goodmark, Leigh and Flores, Juanita and Goldscheid, Julie and Ritchie, Andrea and SpearIt, Plenary 2 – Redefining Gender Violence—Transcripts from Converge! Reimagining the Movement to End Gender Violence (9 July 2015). University of Miami Race & Social Justice Law Review, Vol. 5, p. 289, 2015. Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=2628984