Գուստավ Նեբեհեյ

Գուստավ Նեբեհեյ
գերմ.՝ Gustav Nebehay
Ծնվել էհունիսի 26, 1881(1881-06-26)[1][2]
ԾննդավայրՎիեննա, Ավստրո-Հունգարիա
Մահացել էսեպտեմբերի 17, 1935(1935-09-17)[1][2] (54 տարեկան)
ԳերեզմանՀիտցինգեր գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն Ավստրո-Հունգարիա և  Ավստրիա
Մասնագիտություննկարների վաճառող
ԵրեխաներChristian M. Nebehay?

Գուստավ Նեբեհեյ (գերմ.՝ Gustav Nebehay, հունիսի 26, 1881(1881-06-26)[1][2], Վիեննա, Ավստրո-Հունգարիա - սեպտեմբերի 17, 1935(1935-09-17)[1][2]), արվեստի ավստրիացի գործարար և արվեստի հովանավոր։

Կյանք և կարիերա

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1900 թվականին վիեննացի գրքավաճառ Նեբեհեյը գնում է գերմանական Լայպցիգ քաղաքը, որտեղ միանում է Ս. Գ. Բոերներ ընկերությանը. վերջինս Գերմանիայում արվեստի հնագույն խանութներից էր, որի հաճախորդն էր եղել դեռ Յոհան Վոլֆգանգ ֆոն Գյոթեն[3]։ Շուտով համազգային ճանաչում ունեցող այս ընկերությունը դառնում է հին արվեստի ոլորտում համաշխարհային ճանաչում ունեցող ընկերություն[4]։ Նեբեհեյի հաճախորդների մեջ էին այնպիսի հայտնի անհատականություններ, ինչպիսին էր, օրինակ, ավստրիացի գրող Ստեֆան Ցվայգը[5]։ Հետագա տարիների ընթացքում զարգացնելով իր գործը` նա դառնում է արվեստի գիտակ, ինչպես նաև` հին վարպետների ձեռքի աշխատանքների առաջատար մասնագետ[4] Nebehay was the first art dealer to produce his catalogues in various printings.[6]:

1908 թվականին ամուսնանում է Կառլ Սոնտագի կրտսեր քրոջ` Մարի Սոնտագի հետ։ Ինը տարի անց, 1971 թվականին, նրանք տեղափոխվում են Նեբեհեյի հայրենի քաղաք, որտեղ նա Բրիստոլ հյուրանոցում բացում է իր սեփական պատկերասրահն ու դառնում գրքավաճառ Վ. Ա. Հեքի գործընկերը Վիեննայում[7]։

Նեբեհեյը գործնական ու ընկերական հարաբերություններ ուներ ժամանակի մի շարք արվեստագետների` Գուստավ Կլիմտի, Էգոն Շիլեի, Ժոզեֆ Հոֆմանի հետ։ Գուստավ Կլիմտն, օրինակ, իր երեք աշխատանքները նվիրել է Նեբեհեյի ընտանիքին[8]։ Նեբեհեյին է վստահվել վաճառել Կլիմտի և Շիլեի թողած գեղարվեստական ժառանգությունը[7][9]։ Ավելին, նա է կազմակերպել Շիլեի աշխատանքների առաջին հետահայաց ցուցադրությունը[10] և Կլիմտի աշխատանքների ցուցադրությունը Ստոկլետ Ֆրիեզում[11]։

Կլիմտի թաղման արարողության լուսանկարիչը պատկերել է Նեբեհեյին Կլիմտի մուսա Էմիլի Ֆլյոգեի, Վիեննայի արվեստանոցների ճարտարապետ և հիմնադիր անդամ Ջոզեֆ Հոֆմանի, գրող և սալոնների անդամ Բերտա Ցուկերքանդլի, նկարիչ Լյուդվիգ Հենրիխ Յունգնիկելի և քաղաքական գործիչ Հուլիուս Թանդլերի հետ[12]։

Որպես արվեստի հովանավոր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նեբեհեյն աջակցել ու ֆինանսավորել է մի շարք ավստրիացի արվեստագետների։ 1971 թվականին, օրինակ, Էգոն Շիլեն իր նամակում գրել է իր կնոջ եղբորը. «Ես գտել եմ մեկին, որը շատ է հետարքրքված ինձնով»[13]։ Նեբեհեյը նաև տպագրել է Շիլեի ու Կլիմտի առաջին նկարների կատալոգները[14]։

Երբ Շիլեն ցուցահանդես է այցելել Կլագենֆուրտում, Կարինթիա նահանգում, նա շատ է ոգևորվել Հերբերտ Բյոկլի դիմանկարներից մեկով և հետագայում երիտասարդ արվեստագետին ներկայացրել է Նեբեհեյին։ Արդյունքում Նեբեհեյը դարձել է Բյոկլի հովանավորը[15]։ Ի թիվս այլ բաների, նա ֆինանսավորել է արվեստագետի ճանապարհորդությունները դեպի Փարիզ, Բեռլին և Սիցիլիա[16][17][18]։

1935 թվականին Նեբեհեյի մահից հետո նրա ավագ որդին` Քրիստիան Մ. Նեբեհեյը, շարունակել է հոր աշխատանքը։ 1945 թվականին նա հիմնել է իր սեփական գրախանութը, որը գոյություն ունի մինչև օրս[7]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Faceted Application of Subject Terminology
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Ավստրիական կենսագրական բառարան (գերմ.) — ÖAW. — doi:10.1553/0X002835AA
  3. ↑ History of C. G. Boerner, Website of C. G. Boerner, retrieved December 16, 2017
  4. ↑ 4,0 4,1 Nebehay, Christian M.: Nebehay, Gustav. In: Österreichisches Biographisches Lexikon 1815–1950, Volume 7, Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, 1978, p. 49
  5. ↑ Nebehay, Christian M. Die goldenen Sessel meines Vaters. Christian Brandstätter, 1983, p. 51.
  6. ↑ Jäger, Georg. Geschichte des deutschen Buchhandels im 19. und 20. Jahrhundert. Band 1: Das Kaiserreich 1871–1918. Teil 3. Walter de Gruyter, 2010, p. 250
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Nebehay, Stefan (December 3, 2012), “50 Jahre „Wiener Antiquariat“ Արխիվացված 2017-12-22 Wayback Machine, Website of the Austrian League of Antiquarian Booksellers, retrieved February 12, 2018
  8. ↑ Nebehay, Christian M. Die goldenen Sessel meines Vaters. Christian Brandstätter, 1983, p. 117
  9. ↑ Niederacher, Sonja. Dossier zu Egon Schiele: Stehender Junge mit Hut. In: Publications of the Leopold Museum-Privatstiftung, January 16, 2012
  10. ↑ Spiegler, Almuth (November 7, 2007), “New Yorker Herbstauktionen: Gar nicht kleinkariert“, Die Presse (online), retrieved February 12, 2018.
  11. ↑ Concept for the exhibition poster “Gustav Klimt Stoclet-Fries“ Արխիվացված 2017-12-22 Wayback Machine, Gustav Nebehay (1920), Website of the Leopold Museum Vienna, retrieved November 12, 2017
  12. ↑ Gustav Nebehay, Getty Images Online, retrieved December 9, 2017
  13. ↑ Nebehay, Christian M. Die goldenen Sessel meines Vaters. Christian Brandstätter, 1983, p. 112.
  14. ↑ Nebehay, Christian M. Die goldenen Sessel meines Vaters. Christian Brandstätter, 1983, p. 117
  15. ↑ Herbert Boeckl, online database “Gedächtnis des Landes“, retrieved December 16, 2017
  16. ↑ “Biography of Herbert Boeckl“, Website of Herbert Boeckl, retrieved December 16, 2017.
  17. ↑ “Herbert Boeckl: Bildnis Christian Nebehay (1929)“, Website of the Belvedere Museum Vienna, retrieved November 12, 2017.
  18. ↑ “Herbert Boeckl: Minister Dr. Heinrich Drimmel II (1957)“ Արխիվացված 2019-04-17 Wayback Machine, Website of the Museum of Modern Art Vienna, retrieved November 12, 2017

Աղբյուներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Nebehay, Gustav. In: Österreichisches Biographisches Lexikon 1815–1950. Volume 7. Vienna: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, 1978.
  • Nebehay, Christian M. Die goldenen Sessel meines Vaters. Vienna: Christian Brandstätter, 1983.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
GND: 118738259 · ISNI: 0000000022192163 · LCCN: n84114376 · SUDOC: 198609841 · VIAF: 5726180 · WorldCat VIAF: 5726180