Երուսաղեմի բուսաբանական այգիներ

Լճի և սրճարանի տեսարան, Երուսաղեմի բուսաբանական այգիներ
Ձյունապատ Երուսաղեմի բուսաբանական այգիները
Դվորսկի այցելուների կենտրոն
Ծաղկած ծաղիկներ Երուսաղեմի բուսաբանական այգում

Երուսաղեմի բուսաբանական այգիներ (եբրայերեն՝ הגנים הבוטניים האוניברסיטאיים בירושלים‎), ի սկզբանե պլանավորված է եղել որպես Սկոպուս լեռան վրա գտնվող Իսրայելի ազգային բուսաբանական այգու իրավահաջորդ, այնուամենայնիվ, գոյություն ունի որպես առանձին միավոր, գտնվում է Երուսաղեմի Նայոթ թաղամասում, Երուսաղեմի հրեական համալսարանի Գիվատ Ռամ կամպուսի հարավարևելյան մասում[1]։ Այգին դասավորված է ֆիտոգեոգրաֆիկ հատվածներով` ներկայացնելով աշխարհի տարբեր շրջաններում գտնվող բուսատեսակներ։ Երուսաղեմի բուսաբանական այգիները հանրության համար բացվել է 1985 թվականին։ 1986 թվականին բացվել է արևադարձային ջերմոցը, 1989 թվականին տնկվեց Հարավային Աֆրիկայի հատվածը։ Hank Greenspan Entrance Plaza, Dvorsky այցելուների կենտրոնը և ռեստորանը կառուցվել են 1990 թվականին։

Պատմություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իսրայելի առաջին ազգային բուսաբանական այգու համար 1926 թվականին Սկոպուս լեռան վրա ձեռք բերված հողատարածքում Երուսաղեմի հրեական համալսարանի բուսաբանության ամբիոնի վարիչ Ալեքսանդր Էյգը նախագծեր մշակեց։ Ծառատունկը սկսվեց 1931 թվականին։ Սկոպուս լեռան բուսաբանական այգիները եղել են Երուսաղեմի բիբլիական կենդանաբանական այգի առաջին տնկարանները[2]։

1948 թվականին Իսրայելի Անկախության պատերազմի ժամանակ Սկոպուս լեռան և համալսարանի կամպուսի մուտքը փակվեց, և որոշվեց ստեղծել նոր Բուսաբանական այգի Իսրայելի ազգային և համալսարանական գրադարանի հարևանությամբ, Արևմտյան Երուսաղեմում գտնվող Գիվատ Ռամ թաղամասի Հրեական համալսարանի նոր կամպուսում։ Նոր Բուսաբանական այգին, ներառյալ մերկասերմերի յուրօրինակ հավաքածուն, բացվել է 1954 թվականին, Գիվատ Ռամ քոլեջի հիմնադրումից անմիջապես հետո։ 1962 թվականին Հյուսիսային Ամերիկայից բերված մերկասերմերը տնկվեցին կամպուսի հարավարևելյան ժայռոտ բլուրում։ Նույն տարում Միխայել Ավիշայը նշանակվեց այգիների գիտական տնօրեն[3]։ Ծառերի մեծ մասը աճեցվել է նրա անձնական սերմերի հավաքածուից[4]։

Բյուջետավորումը լուրջ խնդիր էր մինչև 1975 թվական, երբ ստեղծվեց Բուսաբանական այգիների ընկերակցությունը և այգին դարձավ համալսարանի, Երուսաղեմի քաղաքապետարանի և Հրեական ազգային հիմնադրամի համատեղ ծրագիրը։ Նշանակվեց գիտական խորհուրդ և ճարտարապետ Շլոմո Արոնսոնին հանձնարարվեց կազմել նախագիծը։ 1981 թվականին հիմնադրվել է Այգի ասոցիացիան և նշանակվել է գործադիր խորհուրդը։ Այգին հանրության համար բացվել է 1985 թվականին։ 1994 թվականին այն առանձնացվել է Հրեական համալսարանից և ղեկավարվել է Բուսաբանական այգիների ասոցիացիայի կողմից 1996 թվականից ի վեր[5]։

Բոնսայ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այգու ճապոնական բաժինը ներառում է ավելի քան 150 բոնսայ ծառ՝ աշխարհի խոշորագույն բոնսայի ծառերի հավաքածուն[6]։

Թռչուններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թռչունների դիտողները հայտնաբերել է թռչունների 46 տեսակ, որոնք ամբողջ տարվա ընթացքում այցելում են այգի[7]։

Աստվածաշնչյան ուղին

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

500 մետր երկարությամբ «Աստվածաշնչյան ուղու» վրա տնկվել է 70 տեսակ, որոնք գիտնականներն առանձնացրել էին Աստվածաշնչում նշված բույսերի 400 տեսակներից[8]։

Վտանգված տեսակներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այգու նպատակներից մեկն է ստեղծել կենդանի գենային բանկ՝ պաշտպանելու Իսրայելում և ամբողջ տարածաշրջանում վտանգված բույսերը[9]։

Տես նաև

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ Gemsinisrael.com Արխիվացված 2008-03-30 Wayback Machine, The Jerusalem Botanical Gardens.
  2. ↑ More than just Mount Scopus - Israel Travel, Ynetnews>
  3. ↑ Michael Avishai, Jerusalem Botanical Gardens
  4. ↑ A journey through the Holy Land
  5. ↑ Botanical Gardens-Home Site Արխիվացված 2007-10-09 Wayback Machine
  6. ↑ Going Japanese at the Jerusalem Botanical Gardens Արխիվացված 2009-04-15 archive.today
  7. ↑ «Gems in Israel: Jerusalem Botanical Gardens». Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 30-ին. Վերցված է 2019 թ․ փետրվարի 1-ին.
  8. ↑ UK volunteer group tills 'Bible Path' at Jerusalem's Botanical Gardens
  9. ↑ JNF Projects Արխիվացված 2010-11-07 Wayback Machine

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Երուսաղեմի բուսաբանական այգիներ» հոդվածին։
LCCN: no2012005662 · VIAF: 141257450 · WorldCat VIAF: 141257450