![]() | |
![]() Թուրքիա |
![]() Մալթա |
Թուրք-մալթական հարաբերություններ, երկկողմ դիվանագիտական հարաբերություններ Թուրքիայի և Մալթայի միջև։
Մալթան պատմական նշանակություն ունի թուրք ժողովրդի համար. Օսմանյան կայսրության ռազմածովային նավատորմի հայտնի ծովակալ Թուրգութ Ռեիսը սպանվել է 1565 թվականին Մալթայի թուրքերի համար անհաջող մեծ պաշարման ժամանակ[1]։ 1873 թվականին օսմանցի սուլթան Աբդուլ Ազիզը կարգադրել է Մարսայում թուրքական ռազմական գերեզմանոց բացել[2]։
Մալթայի շահերը Թուրքիայում ներկայացվել են Վալետայի նստավայրի դեսպանի և Ստամբուլում գլխավոր հյուպատոսության միջոցով[3]։ Մալթայում Թուրքիայի դեսպանատունը գտնվում է Ֆլորիանայում։ Երկու երկրներն էլ Եվրոպայի խորհրդի, Առևտրի համաշխարհային կազմակերպության և Միջերկրածովյան միության լիիրավ անդամներ են։ 2004 թվականի մայիսի 1-ից Մալթան Եվրոպական միության անդամ է, իսկ Թուրքիան այդ կազմակերպությանը անդամակցելու թեկնածու[1]։
2003 թվականի հոկտեմբերին Անթալիայում երկու երկրների միջև ստորագրվել է ներդրումների փոխադարձ խրախուսման և պաշտպանության մասին համաձայնագիր, ինչպես նաև քաղաքական խորհրդատվական մեխանիզմի ստեղծման վերաբերյալ փոխըմբռնման հուշագիր[1]։
2008 թվականին երկու երկրների միջև ապրանքաշրջանառության ծավալը կազմել է 1,124 միլիարդ ԱՄՆ դոլար, նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ աճ է գրանցվել 35%-ով։ 2007 թվականի սեպտեմբերի 7-ին թուրք-մալթական գործարար խորհուրդը և այլ միջկառավարական կազմակերպություններ առաջնահերթություն են տվել առևտրային կապերի զարգացմանը[4][5][6]։
2008 թվականի դրությամբ 24 թուրքական ընկերություններ ներկայացված են եղել Մալթայում, իսկ նրանց համախառն կապիտալը կազմել է 1,3 միլիարդ ԱՄՆ դոլար[4]։ Երկու երկրների միջև համագործակցության ոլորտներից մեկը ջրային ռեսուրսներն են. Մալթայում տեղակայված է Միջերկրական ծովում գտնվող նավանորոգարանի հիմնական ձեռնարկություններից մեկը, իսկ Թուրքիայում ակտիվորեն զարգանում է նավաշինությունը[7]։ 2008 թվականին Air Malta-ն և Turkish Airlines-ը կոդ-շերինգի մասին համաձայնագիր են ստորագրել[8]։
1997 թվականի սեպտեմբերի 19-ին երկրները զբոսաշրջության ոլորտում համագործակցության համաձայնագիր կնքեցին։ 2008 թվականին ավելի քան 3058 Մալթայի զբոսաշրջիկներ այցելել են Թուրքիա[4]։