Իլյա Ավերբախ

Իլյա Ավերբախ
Ծնվել է	հուլիսի 28, 1934(1934-07-28)[1]
Ծննդավայր	Լենինգրադ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Մահացել է	հունվարի 11, 1986(1986-01-11)[1] (51 տարեկան)
Մահվան վայր	Լենինգրադ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ կամ Մոսկվա, ԽՍՀՄ
Գերեզման	Կոմարովոյի գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ
Կրթություն	Սցենարիստների և ռեժիսորների բարձրագույն դասընթացներ
Մասնագիտություն	կինոռեժիսոր և սցենարիստ
Պարգևներ և մրցանակներ

Իլյա Ավերբախ (ռուս.՝ Илья́ Алекса́ндрович Аверба́х, հուլիսի 28, 1934(1934-07-28)^[1], Լենինգրադ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ - հունվարի 11, 1986(1986-01-11)^[1], Լենինգրադ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ և Մոսկվա, ԽՍՀՄ), խորհրդային կինոռեժիսոր և սցենարիստ, ՌԽՖՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ (1976 թվական)։

Կենսագրություն

Ծնվել է Սանկտ Պետերբուրգում։ Մայրը Քսենյա Ստրակաչն է (առաջին ամուսնությամբ` Կուրակինա, 1903-1988 թվական)<sup>[2]</sup>։ Հայրը` Ալեքսանդր Ավերբախը (1896-1966 թվական), երիտասարդ տարիներին եղել է Գ․ Տովստոնոգովի անվան դրամատիկական մեծ թատրոնի դերասան, այնուհետև ավարտել է Լենիգրադի տեխնոլոգիական ինստիտուտի տնտեսական ֆակուլտետը և աշխատել է որպես ինժեներ^[3]։ Պապը` Լեոն Ավերբախը, եղել է Ռիբինսկի հրեական համայնքի ղեկավարը։ Նախապապը` Իլյա Ավերբախը (1836-1909 թվական), Մարիուպոլի 2-րդ գիլդիայի վաճառականների որդին էր, հետագայում եղել է Ռիբինսկի առաջին գիլդիայի վաճառական և Շեկսինսկի շոգենավագնացության կառավարիչը, ժառանգական պատվավոր քաղաքացի։ Մորական պապիկը Ալեքսանդրական հուսարական գնդի գնդապետ Վլադիմիր Ստրակաչն է (1870-1948 թվական)։

1958 թվականին ավարտել է Ի․ Պավլովի անվան առաջին պետական բժշկական համալսարանը։ Նշանակվել է աշխատելու Շեկսնայում։ Բժշկական պրակտիկայից հետո ավարտել է Սցենարիստների և ռեժիսորների բարձրագույն դասընթացները (1964 թվական, վարպետ` Իոսիֆ Օլշանսկի)<sup>[4][5]</sup>, այնուհետև` «Լենֆիլմ» կինոստուդիային կից ռեժիսորական կուրսը։

1967 թվականից աշխատել է «Լենֆիլմ» կինոստուդիայում որպես ռեժիսոր գիտահանրամատչելի և խաղարկային ֆիլմերի սցենարների հեղինակ է։

1973 թվականին Իլյա Ավերբախի առավել հայտնի «Մենախոսություն» ֆիլմը ներկայացվել է Կաննի կինոփառատոնում, իսկ 1976 թվականին Ջորջթաուն կինոփառատոնում ստացել է պատվավոր դիպլոմ։

1977-1978 թվականներին և 1985-ական թվականներին դասախոսել է Սցենարիստների և ռեժիսորների բարձրագույն դասընթացների ռեժիսորական բաժնում^[6][7]։

Մահացել է 1986 թվականի հունվարի 11-ին, Մոսկվայում` հիվանդանոցում, թաղված է Կոմարովոյում (Լենինգրադի մարզ)։

Ընտանիք

• Առաջին կինը` Էյբա Նորկուտե, բեմական պատկերագիտության մասնագետ։
  • Դուստրը` Մարիա (ծն. 1964 թվական), պրոդյուսեր։
    • Թոռը` Իլյա (ծն. 1987 թվական), կինոօպերատոր։
    • Թոռը` Պավել (ծն. 1994 թվական)։
• Երկրորդ կինը (1966 թվականից)` Նատալյա Ռյազանցևա, սցենարիստ։
• Հորաքույրը` Տատյանա Ստրակաչ, նա ամուսնացել է կոմպոզիտոր Բորիս Մեյզելի հետ։
• Հոր ազգական եղբայրը երդվյալ հավատարմատար, գրքասեր և գրահրատարակիչ Դավիթ Այզենշտատն է, Մոսկվայում «Գրողների գրքի խանութի» հիմնադիրն ու տնօրենը։

Մրցանակներ և կոչում

• «ՌԽՖՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ» (1976 թվականի դեկտեմբերի 31) պատվավոր կոչում` խորհրդային կինոարվեստի ոլորտում արժանիքների համար^[8]։

Ֆիլմագրություն

Ռեժիսոր

• 1967 թվական` Վալենտին Կուզյաևի անձնական կյանքը
• 1969 թվական` Ռիսկի աստիճան
• 1971 թվական` Դրամա հնօրյա կյանքից
• 1972 թվական` Մենախոսություն
• 1975 թվական` Ուրիշի նամակներ
• 1978 թվական` Սիրո բացատրություն
• 1979 թվական` Ֆարյատևի երևակայությունները
• 1982 թվական` Ձայնը
• 1983 թվական` Նևայի հրապուրիչ ափերում (վավերագրական)

Սցենարիստ

• 1968 թվական` Ռիսկի աստիճան
• 1971 թվական` Դրամա հնօրյա կյանքից
• 1979 թվական` Ֆարյատևի երևակայությունները

Ծանոթագրություններ

1. Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
2. «Молодые годы петербургского режиссёра», Эйба Норкуте об Илье Авербахе// Искусство кино, 2000, № 1 январь
3. А. Л. Авербах был первым браком женат на актрисе и танцовщице Тамаре Андреевне Глебовой (1894-1944), дочери Д. М. Мусиной-Пушкиной.
4. Сценарное отделение// Высшие курсы сценаристов и режиссёров
5. Որոշ աղբյուրներում հիշատակվում է նաև Ե. Գաբրիլովիչի արվեստանոցը։
6. Режиссёрское отделение/ Высшие курсы сценаристов и режиссёров
7. Режиссёрское отделение/ Высшие курсы сценаристов и режиссёров
8. Указ Президиума Верховного Совета РСФСР от 31 декабря 1976 года «О присвоении почётных званий РСФСР работникам кинематографии»

Արտաքին հղումներ

• Իլյա Ավերբախ (անգլ.) Internet Movie Database կայքում
• Феномен Авербаха, воспоминания Михаила Петрова, «Звезда» 2006, № 1
• «Обратная точка» Документальный фильм об Илье Авербахе Արխիվացված 2020-07-06 Wayback Machine, стенограмма и кадры из фильма.
• Надгробный камень Авербаха А. Л. и Куракиной К. В. — родителей кинорежиссёра Ильи Авербаха
• Ирина Павлова (20 июля 2004). «Авербах Илья». Телеканал «Культура». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ փետրվարի 27-ին. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 26-ին.
• Павел Финн (№ 9, 2004). «Заметки пессимиста. К 70-летию Ильи Авербаха». Искусство кино. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 26-ին.
• Наталия Рязанцева (№ 7, 2003). «Но кто мы и откуда. Письма Илье Авербаху». Искусство кино. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 26-ին.
• Памяти Ильи Авербаха Արխիվացված 2017-09-10 Wayback Machine, подборка статей и фотографий
• Илья Авербах — интервью режиссёра, кадры из документальных фильмов о нём Արխիվացված 2017-09-10 Wayback Machine
• Молодые годы петербургского режиссёра. Искусство кино, № 1 — 2000. Воспоминания Эйбы Норкуте об Илье Авербахе
• Давид Шраер-Петров. Романтический конструктивист. Авербах. В кн. Д. Шраер-Петров. Друзья и тени. Нью-Йорк, 1989. С. 66-101.