Իրակլի Ալասանիա վրաց.՝ ირაკლი ალასანია | |
Կուսակցություն՝ | Free Democrats? |
---|---|
Կրթություն՝ | Թբիլիսիի պետական համալսարան |
Մասնագիտություն՝ | դիվանագետ և քաղաքական գործիչ |
Դավանանք | Վրաց ուղղափառ եկեղեցի |
Ծննդյան օր | դեկտեմբերի 21, 1973 (50 տարեկան) |
Ծննդավայր | Բաթում, Վրացական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ |
Քաղաքացիություն | Վրաստան |
Ի ծնե անուն | վրաց.՝ ირაკლი ალასანია |
Ինքնագիր | |
Իրակլի Մամիայի Ալասանիա (վրաց.՝ ირაკლი მამიას ძე ალასანია, դեկտեմբերի 21, 1973, Բաթում, Վրացական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[1][2]), Վրաստանի պաշտպանության նախարարը 2012 թվականի հոկտեմբերի 25-ից 2014 թվականի նոյեմբերի 4-ը[3]։
Վրացի քաղաքական գործիչ և դիվանագետ, «Դաշինք հանուն Վրաստանի» վրացական ընդդիմադիր քաղաքական միավորման (2009 թվականի փետրվարից) և «Մեր Վրաստան-Ազատ դեմոկրատներ» կուսակցության (2009 թվականի հուլիսից) առաջնորդ, 2006 թվականի սեպտեմբերի 11-ից մինչև 2008 թվականի դեկտեմբերի 4-ը՝ ՄԱԿ-ում Վրաստանի դեսպան։ 2009 թվականի փետրվարին միացել է Վրաստանի նախագահ Միխեիլ Սաակաշվիլիի ընդդիմությանը։
Իրակլին ազգությամբ վրացի է, հարում է ուղղափառ դավանանքին։ Տիրապետում է անգլերենին։
Նրա հայրը՝ խորհրդային և վրացական բանակի գնդապետ Մամիա Ալասանիան, առանց դատավարության մահապատժի է ենթարկվել աբխազական աշխարհազորայինների կողմից մի շարք այլ վրացի քաղաքական գործիչների հետ միասին 1993 թվականի սեպտեմբերի 27-ին տեղի հակամարտության ժամանակ[2][4]։
Մայրը՝ Լյուդմիլա Իվանովնան, ազգությամբ ռուս մաթեմատիկայի ուսուցչուհի է։
1995 թվականին Իրակլին ավարտել է Թբիլիսիի պետական համալսարանի միջազգային իրավունքի ֆակուլտետը։ 1994-1996 թվականներին սովորել է Վրաստանի անվտանգության ակադեմիայում, միաժամանակ 1994-1998 թվականներին աշխատել է Վրաստանի պետական անվտանգության նախարարությունում։
1998 թվականին աշխատանքի է անցել Վրաստանի արտաքին գործերի նախարարությունում։ 1998-1999 թվականներին եղել է նախարարության ԱՊՀ երկրների դեպարտամենտի երկկողմ հարաբերությունների բաժնի երրորդ քարտուղարը, Վրաստանի արտգործնախարարության Ռուսաստանի դեպարտամենտի քաղաքական բաժնի առաջին քարտուղարը։ 1999-2001 թվականներին աշխատել է ԱՄՆ-ում, Կանադայում և Մեքսիկայում Վրաստանի դեսպանատան երկրորդ քարտուղար։
2001 թվականի հոկտեմբերին գլխավորել է Անվտանգության պետական դեպարտամենտը։ 2002 թվականի փետրվարին նշանակվել է անվտանգության նախարարի առաջին տեղակալ։ 2002 թվականի ամռանը պատասխանատու է եղել Պանկիսի կիրճում կարգուկանոն հաստատելու համար, որտեղ բնակություն են հաստատել Չեչնիայից ժամանած հարյուրավոր զինյալներ։
Միխեիլ Սաակաշվիլիի իշխանության գալուց հետո 2004 թվականի մարտին նշանակվել է պաշտպանության փոխնախարար, իսկ նույն թվականի մայիսին՝ պաշտպանության նախարարի առաջին տեղակալ։ 2004 թվականի հուլիսի 15-ին Ալասանիան դարձել է Վրաստանի Ազգային անվտանգության խորհրդի քարտուղարի տեղակալ[5]։
2004 թվականի աշնանից մինչև 2006 թվականը նա աշխատել է որպես վրացամետ «Աբխազիայի վտարանդի կառավարության» ղեկավար և Վրաստանի նախագահի օգնական վրաց-աբխազական բանակցություններում։
2006 թվականի ամառից մինչև 2008 թվականի դեկտեմբերը եղել է ՄԱԿ-ում Վրաստանի մշտական ներկայացուցիչը։ Շարունակելով Վրաստանի և Աբխազիայի միջև բանակցությունների քարոզչությունը՝ 2008 թվականի մայիսին անձամբ այցելել է Սուխում։ 2008 թվականի օգոստոսին՝ Վրաստանի պատերազմից հետո, երբ Ռուսաստանը ճանաչեց Աբխազիայի և Հարավային Օսիայի անկախությունը, Ալասանիան արձագանքեց՝ հանդես գալով միջպետական կոալիցիայի ստեղծման օգտին՝ Ռուսաստանին քաղաքականապես հակազդելու համար։
2008 թվականի աշնանից մամուլը սկսել է քննարկել Վրաստանում արտահերթ նախագահական ընտրությունների դեպքում Ալասանիայի նախագահի պաշտոնում առաջադրվելու հնարավորությունը, ինչպես նաև Ալասանիայի կառավարությունը գլխավորելու հավանականությունը։ 2008 թվականի դեկտեմբերի սկզբին Ալասանիան հրաժարական է տվել ՄԱԿ-ում իր ներկայացուցչի պաշտոնից և հայտարարել ընդդիմություն անցնելու մասին։ 2009 թվականի փետրվարի 23-ին «Նոր աջ» շարժումը և Հանրապետական կուսակցությունը ստեղծել են նոր քաղաքական ասոցիացիա՝ «Ալյանս հանուն Վրաստանի»՝ Ալասանիայի գլխավորությամբ։ 2009 թվականի հուլիսի 16-ին հայտարարվել՝ «Մեր Վրաստան-ազատ դեմոկրատներ» կուսակցության ստեղծման մասին, որի առաջնորդը Ալասանիան էր։
2008 թվականի վերջից մամուլում պնդումներ են հայտնվել, որ Ալասանիան ԱՄՆ-ի համար ամենաընդունելի թեկնածուն է Վրաստանի հաջորդ նախագահի պաշտոնում[6][7]։ Այս առնչությամբ նշվել է, որ քաղաքական գործիչը ԱՄՆ պետքարտուղարի խորհրդական Մեթյու Բրայզի լավ ընկերն է, որը պատասխանատու է եղել Կովկասում ամերիկյան քաղաքականության համար[8][9]։ Բացի այդ, լրատվամիջոցներն ընդգծել են Ալասանիայի (ի տարբերություն Սաակաշվիլիի) ներկայությունը 2009 թվականի հունվարին ԱՄՆ նախագահ Բարաք Օբամայի երդմնակալության ժամանակ[10], միևնույն ժամանակ, մի շարք փորձագետներ նշել են, որ ԱՄՆ-ում չկա ավանդույթ՝ նախագահի երդմնակալությանը հրավիրելու քաղաքական գործիչներին և այլ երկրների ղեկավարներին[11]։
Ռուսական և արտասահմանյան մամուլում բազմիցս նշվել է, որ Ավթանդիլ Իոսելիանիի մահից հետո բոլոր վրացի քաղաքական գործիչներից Ալասանիան շատ հարգանք է վայելում Աբխազիայում և ամենաընդունելի գործիչն է վրաց-աբխազական բանակցությունների համար[12][13][14][15]։
ՄԱԿ-ում դեսպանի պաշտոնից հեռանալուց անմիջապես հետո Ալասանիան հայտարարել է նախագահ Միխեիլ Սաակաշվիլիի ընդդիմություն անցնելու մասին։
Նինո Բուրջանաձեի, Սալոմե Զուրաբիշվիլիի, Լևան Գաչեչիլաձեի և ընդդիմության այլ առաջնորդների հետ Ալասանիան մասնակցել է 2009 թվականի ապրիլին Թբիլիսիում սկսված բողոքի լայնածավալ ցույցերի կազմակերպմանը[16]։ Մայիսին մասնակցել է նաև ընդդիմության ներկայացուցիչների և նախագահ Սաակաշվիլիի բանակցություններին, որոնք ավարտվել են, սակայն, առանց էական արդյունքների[17]։ Միևնույն ժամանակ, Ալասանիան հրաժարվել է մասնակցել ընդդիմության ամենաարմատական գործողություններին՝ կապված մայրուղիների և երկաթուղիների արգելափակման հետ[18]։
2009 թվականի հուլիսի 16-ին Թբիլիսիում հայտարարվել է «Մեր Վրաստանը-ազատ դեմոկրատներ» նոր կուսակցության ստեղծման մասին, որի առաջնորդը եղել է Ալասանիան, որը կուսակցության ստեղծմանը ներգրավել էր նաև իր նախկին դիվանագիտական գործընկերներին։ Ալասանիայի հայտարարության համաձայն՝ նոր կուսակցության առաջնահերթություններից է Ռուսաստանի հետ ուղիղ երկխոսություն սկսելը՝ մշակութային, սոցիալական և տնտեսական կապերը վերականգնելու նպատակով։ Նոր կուսակցության հիմնադիր համագումարը նախատեսված է եղել 2009 թվականի սեպտեմբերին[19][20]։
Հոկտեմբերի 1-ին խորհրդարանական ընտրություններում «Վրացական երազանք» դաշինքի հաղթանակից հետո Բիձինա Իվանիշվիլիի հետ մասնակցել է նախարարների նոր գրասենյակի կազմի վերաբերյալ խորհրդակցություններին[21]։
2012 թվականի հոկտեմբերի 8-ին առաջադրվել է Վրաստանի նոր կառավարության թեկնածու։ Իվանիշվիլին Ալասանիային ներկայացրել է որպես պաշտպանության նախարարի և փոխվարչապետի թեկնածու[22]։
2012 թվականի հոկտեմբերի 25-ին խորհրդարանի նիստում նշանակվել է Վրաստանի պաշտպանության նախարարի, Վրաստանի կառավարության փոխվարչապետի պաշտոնին[3]։
2013 թվականի հունվարի 23-ին ազատվել է փոխվարչապետի պաշտոնից[23]։
2014 թվականի նոյեմբերի 4-ին վարչապետ Իրակլի Ղարիբաշվիլին պաշտոնանկ է արել՝ ռազմական գերատեսչությանն ուղղված մի շարք յուրացումների և անփութության մեղադրանքներով։ Ինքը՝ Ալասանիան, պնդել է, որ իր ենթակայության տակ գտնվող պաշտպանության նախարարությունը «ուղիղ կապ» է, որը կապում է Վրաստանը ՆԱՏՕ-ի և Եվրամիության հետ[24]։
Իրակլի Ալասանիան ամուսնացած է վրացի գրող Գուրամ Փանջիկիձեի կրտսեր դստեր՝ Նաթիայի հետ, նրանք ունեն երկու երեխա՝ Նիկոլոզը և Եկատերինը[2][25][26]։ Հայտնի է, որ Ալասանիան մոր կողմից Միխեիլ Սաակաշվիլիի մերձավոր ազգականն է[27]։
Ալասանիայի կնոջ քույրը՝ Մայա Փանջիկիձեն, եղել է Վրաստանի արտաքին գործերի նախարարը (2012 թվականի հոկտեմբերից մինչև 2014 թվականի նոյեմբերը)։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իրակլի Ալասանիա» հոդվածին։ |
|