Լորին Նուսբաում գերմ.՝ Laureen Nussbaum | |
---|---|
Ծնվել է | օգոստոսի 3, 1927 (97 տարեկան) |
Ծննդավայր | Ֆրանկֆուրտ, Վիսբադեն, Հեսսե-Նասաու, Պրուսիայի ազատ պետություն |
Քաղաքացիություն | Գերմանիա |
Կրթություն | Վաշինգտոնի համալսարան |
Մասնագիտություն | համալսարանի դասախոս |
Աշխատավայր | Փորթլենդի պետական համալսարան |
Laureen Nussbaum Վիքիպահեստում |
Լորին Նուսբաում (օգոստոսի 3, 1927, Ֆրանկֆուրտ, Վիսբադեն, Հեսսե-Նասաու, Պրուսիայի ազատ պետություն, եբրայերեն՝ לורין נוסבאום)[1], Գերմանիայում ծնված ամերիկացի գիտնական, գրող։ Հայտնի է որպես Հոլոքոստից փրկված և աշխարհահռչակ օրագրի հեղինակ Աննա Ֆրանկի ընկեր։
Նուսբաումը Պորտլենդի համալսարանի «Օտար լեզուներ և գրականություն» բաժնի պրոֆեսոր էր։ Թոշակի անցնելուց հետո Նուսբաումը դասախոսություններ է կարդում Հոլոքոստի, Աննա Ֆրանկի և Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ընթացքում իր ապրումների մասին[2][3][4]։ Պորտլենդի համալսարանում նա դարձել էր Օտար լեզուների ֆակուլտետի «Գերմաներեն» ամբիոնի վարիչ[5]։ Նուսբաումի հրատարակությունները 20-րդ դարի գերմանական գրականության և գերմանացի փախստականների կողմից հոլանդերեն թարգմանած գրականության վերաբերյալ հաճախ հիշատակվում է ակադեմիական շրջանակներում։
Նուսբաումը ծնվել է Գերմանիայի Ֆրանկֆուրտ քաղաքում, օրիորդական անունը Հանելորե Քլայն է։ Քանի որ Գերմանիայում հրեաների դեմ ատելությունը և թշնամանքը օրեցօր ավելի էր սաստկանում, 1936 թվականին վերջինիս ընտանիքը որոշում է տեղափոխվել Ամստերդամ։ Այնտեղ Նուսաբումը հանդիպել է Աննա Ֆրանկին[6]։ Նուսբաումների և Ֆրանկների ընտանիքները մոտ էին Ֆրանկֆուրտում, սակայն ինքը՝ Լորին, այդ ժամանակ դեռ չէր ճանաչում Ֆրանկների երեխաներին։ Շուտով նա ընկերանում է Աննա Ֆրանկի ավագ քրոջ՝ Մարգո Ֆրանկի հետ։ Թեև Աննա Ֆրանկի հետ այդ ժամանակ Նուսբաումը այդքան էլ մոտ չէր, սակայն Աննային նա հիշում էր որպես «կենսախինդ և սրամիտ» աղջնակի[7]։ Նա նաև Աննային նկարագրել է որպես «աղմկոտ շատախոս», «թզուկ»[8]։
Աննայի և իր ընտանիքի մեծ մասի սպանության մասին իմանալուց հետո Նուսբաումը շարունակել է շփումը Օտտո Ֆրանկի հետ, ով Աննայի հայրն ու Ֆրանկների ընտանիքի միակ փրկված մարդն էր։ Օտտոն Նուսբաումի և Ռուդիի հարսանիքի ժամանակ փեսավերն էր[6]։
Նուսբաումը գրել է, որ Աննա Ֆրանկը վերաշարադրել է իր հայտնի օրագրի գրառումների մեծ մասը՝ դրա հիման վրա նպատակ ունենալով հրատարակել նամակային վեպ[9]։ Թեև Օտտոն իրոք շնորհավորանքի արժանի էր Հոլոքոստի մասին առաջին փաստաթուղթը հրատարակելու համար, այնուամենայիվ Նուսբաումը քննադատել է նրան՝ Աննայի օրագրի երկու տարբերակները միավորելու և առանց բացատրության այն հրատարակելու համար[10]։
Հիշելով Աննային, Նուսբաումը 1995 թվականին հայտարարել էր. «Հիշողությունը հեշտությամբ մոլորեցնում է քեզ, և իմ հիշողությունն անխուսափելիորեն գունավորվում է նրանով, որ նա այդքան հայտնի է դարձել։ Ես նրան միշտ աշխույժ և բուռն եմ համարել, բայց ես երբեք չէի կարող մտածել, որ նա կդառնա այս խորհրդանիշը։ Վախենում եմ, որ Աննայի խորհրդանիշը որոշ մարդկանց համար դարձել է եկամտի աղբյուր, և Աննան որպես անհատականություն անըմբռնելի է մնացել։ Նա հանդես է գալիս որպես խորհրդանշական կերպար, որի վրա աշխարհը կարող է կուտակել և՛ իր մեղքը, և՛ իր ողորմությունը»[11]։