Լուս կայարան

Լուս կայարան
Տեսակերկաթուղային կայարան և railway station above ground?
Երկիր Բրազիլիա
ՏեղագրությունBom Retiro District? և Սան Պաուլո
ԲԾՄ749 մետր
ՍեփականատերՍան Պաուլու
ՍպասարկողCompanhia Paulista de Trens Metropolitanos?
Հիմնադրված էմարտի 1, 1901
Բացվածփետրվարի 16, 1867
ԻրադարձություններQ109906367?
Ժառանգության կարգավիճակheritage asset listed by IPHAN?[1], CONDEPHAAT Good Class?[1][2], Conpresp Good Class?[1][3], CONDEPHAAT Good Class? և Conpresp Good Class?
Քարտեզ
Քարտեզ

Լուս կայարան (պորտ.՝ Estação da Luz) երկաթուղային կայարան է Բրազիլիայի Սան Պաուլո քաղաքում գտնվող Լուս շրջանում[4]։ Կայանը քաղաքային երկաթուղային համակարգի մի մասն է, որը ղեկավարվում է CPTM-ի կողմից։

Կայարանում է գտնվում պորտուգալերենի թանգարանը, որը ստեղծվել է 2006 թվականին[5]։ Լուսի մետրոյի կայարանը նույնպես գտնվում է համալիրի տարածքում։

Պատմություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կայարանը կառուցվել է 19-րդ դարի վերջին՝ նպատակ ունենալով դառնալ Սան Պաուլոյի նոր հիմնադրված երկաթուղու Գլխադասային գրասենյակը։ 20-րդ դարի առաջին տասնամյակների ընթացքում դա քաղաքի գլխավոր մուտքն էր, ինչը նրա համար մեծ տնտեսական նշանակություն ուներ, քանի որ Սանտուսից սուրճի մեծ մասը ներմուծվող այլ ապրանքների հետ միասին առաքվում էր կայարան։

Ներկայիս շենքն ավարտվել է 1901 թվականին։ Դրա կառուցման համար նյութերը բերվել են Մեծ Բրիտանիայից[6]։ Կայարանը նախագծվել և կառուցվել է Walter Macfarlane & Co-ի կողմից։ Կայարանը հավաքվել է Գլազգոյում, այնուհետև քանդվել է և ուղարկվել Սան Պաուլու, որտեղ այն նորից հավաքվել է։ Շենքը նախագծել է բրիտանացի ճարտարապետ Հենրի Դրայվերը[6]։

Հրդեհ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • 1946 թվականին կայանը հրդեհվել է, և վերակառուցման ընթացքում շենքին ավելացվել է նոր հարկ[7]։ Այդ ժամանակից ի վեր Բրազիլիայում երկաթուղային տրանսպորտը սկսել է անկում ապրել. նույնը տեղի է ունեցել Լուսի շրջանի հետ։ Երկու գործոններն էլ հանգեցրել են կայարանի դեգրադացիայի։ Սակայն 1990-ականներին կայարանը վերանորոգվել է։
  • 2015 թվականի դեկտեմբերի 21-ին կայարանում խոշոր հրդեհ է բռնկվել, որը սկսվել էր պորտուգալերենի թանգարանում։ Հրդեհը ոչնչացրել է կայարանի գլխավոր շենքը և խլել մեկ հրշեջի կյանք[8][9][10]։

Մշակութային ազդեցություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կայարանը այն ժամանակաշրջանի մնացորդն է, երբ սուրճը քաղաքի եկամտի հիմնական աղբյուրն է եղել։ Տասնամյակներ շարունակ կայարանի աշտարակը գերիշխել է քաղաքի հորիզոնում, և նրա ժամացույցը ծառայել է որպես չափանմուշ Սան Պաուլոյի մյուս ժամացույցներին։

Իր գագաթնակետին՝ 20-րդ դարի սկզբին, երբ Լուս թաղամասը քաղաքի կարևոր մասն էր, երկաթուղային կայարանը ճարտարապետական թաղամասի մի մասն է եղել, որը քաղաքի ներսում հիմնական ուղենիշն էր։ Կայարանը օգնել է ձևավորել քաղաքի իմիջը։

1970-ական թվականներին Սան Պաուլոյի մետրոյի կառուցմամբ՝ Ռամոս դե Ազեվեդոյի հուշարձանը՝ մոտակա տարածքների գլխավոր գրավչությունը, արմատապես փոխել է լանդշաֆտի տեսքը՝ կայարանին տալով, սակայն, մոնումենտալության ավելի մեծ զգացողություն։

Պատկերասրահ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Կայարանը 1900 թվականին
    Կայարանը 1900 թվականին
  • Ինտերիեր
    Ինտերիեր
  • Կայարանի ինտերիերը
    Կայարանի ինտերիերը

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 http://www.infopatrimonio.org/?p=45
  2. ↑ http://www.infopatrimonio.org/wp-content/uploads/2015/03/Estação-da-Luz-res.pdf
  3. ↑ http://www.prefeitura.sp.gov.br/cidade/secretarias/cultura/conpresp/legislacao/resolucoes/index.php?p=1137
  4. ↑ «Estação da Luz — Prefeitura». www.capital.sp.gov.br. Արխիվացված է օրիգինալից 2023 թ․ հունվարի 9-ին. Վերցված է 2023 թ․ հուլիսի 8-ին.
  5. ↑ «Acervo Digital | Jornal O Globo». O GLOBO (բրազիլական պորտուգալերեն). Վերցված է 2023 թ․ հուլիսի 8-ին.
  6. ↑ 6,0 6,1 «Estação da Luz». Estadão (բրազիլական պորտուգալերեն). Վերցված է 2023 թ․ հուլիսի 8-ին.
  7. ↑ «O Estado de S. Paulo - Acervo Estadão». Acervo. Վերցված է 2023 թ․ հուլիսի 8-ին.
  8. ↑ Paulo, Do G1 São (2015 թ․ դեկտեմբերի 21). «Incêndio atinge Museu da Língua Portuguesa em São Paulo». São Paulo (բրազիլական պորտուգալերեն). Վերցված է 2023 թ․ հուլիսի 8-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link)
  9. ↑ «Acervo do Museu da Língua Portuguesa pode ser recuperado, diz curadora». GZH (բրազիլական պորտուգալերեն). 2015 թ․ դեկտեմբերի 21. Վերցված է 2023 թ․ հուլիսի 8-ին.
  10. ↑ «Com acervo virtual, maior dano do incêndio ao Museu da Língua Portuguesa deve ser à arquitetura». GZH (բրազիլական պորտուգալերեն). 2015 թ․ դեկտեմբերի 21. Վերցված է 2023 թ․ հուլիսի 8-ին.

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Jorge, Clóvis de Athayde. Luz – Notícias e reflexões. Departamento do Patrimônio Histórico. 1988
  • Elias, Maria Beatriz de Campos (dir.). Um século de Luz. Editora Scipione. 2001
  • Toledo, Benedito Lima de. São Paulo: Três cidades em um século. Editora Cosac e Naify. 2003.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լուս կայարան» հոդվածին։
VIAF: 316995675 · WorldCat VIAF: 316995675