Կնոջ օրդինացիա

Կնոջ օրդինացիա, կանանց նվիրում հոգևորականի կոչմանը։ Տարածված է ոչ բոլոր համաշխարհային կրոններում։

Հին աշխարհ և հեթանոսություն

Կանանց կողմից քահանայական գործառույթների կատարումը վկայում են Հին Եգիպտոսի, Հին Միջագետքի, Հունաստանի և Հռոմի աղբյուրները։ Ըստ Մարիա Գիմբուտասի հայեցակարգի՝ այն տարածված էր նաև նախա-հնդեվրոպական Եվրոպայում։

Նաև կին քահանաները տարածված են Աֆրիկայի, Ամերիկայի, Ավստրալիայի և Օվկիանիայի ժամանակակից հեթանոսական պաշտամունքներում։

Հուդդայականություն

Թալմուդական և հետթալմուդական շրջանում ուղղափառ հուդայականությունը մերժեց կանանց ռաբբի դառնալու հնարավորությունը։ 19-րդ դարում ռաբբի հասիդկա Հաննա-Ռահելի Վերբերմախերի աշխատանքի հայտնի դեպքը օրթոդոքսների կողմից նախադեպ չէր համարվում։ Մյուս կողմից, սկսած 1930-ական թվականներից ի հայտ են գալիս նախ ռեֆորմիստական հուդդայականության կողմնակիցների կողմից ռաբբի կանանց նշանակման մեկուսացված դեպքեր, որոնք ավելի ու ավելի են տարածվում Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո, իսկ հետո՝ 1990-ականներին և դրանից հետո, և կին ռաբբիների օրդինացիայի դեպքեր։ 2016 թվականին Լիլա Կագեդանը դարձավ առաջին կինը, ով աշխատում է որպես Ռաբբի ուղղափառ սինագոգում։

Բուդդայականություն

Բուդդիզմում գոյություն ունի միանձնուհիների կանանց ինստիտուտ, բայց ոչ այնքան տարածված, որքան արական վանականությունը։

Հինդուիզմ

Հինդուիզմում թույլատրվում է կանանց նախաձեռնել երկու հոգևոր կարգի՝ պուրոհիտ և պուջարի, տղամարդկանց հետ հավասար^[1][2]։ Նաև կանայք, ինչպես տղամարդիկ, կարող են գուրու լինել (գուրու դառնալու համար նվիրում չի պահանջվում)։

Իսլամ

Սուննիզմի և շիիզմի չորս մազհաբերը համաձայն են, որ կանայք կարող են լինել իմամներ (առաջնորդելով աղոթքը) միայն կանանց խմբերի համար։ Մալիքիտի դպրոցը մերժում է կանանց համար նման հնարավորությունը։

Չինաստանում 19-րդ դարից ի վեր կան կանանց մզկիթներ (նուսի), որոնք ղեկավարվում են կին իմամների կողմից^[3]։

1994 թվականին իսլամի պրոֆեսոր Ամինա Վադուդը դարձել Է ՀԱՀ-ում առաջին կին իմամը, որը գլխավորել է ուրբաթօրյա աղոթքը Քեյփթաունում^[4]։

2004 թվականին 20-ամյա Մարիամ Միրզան ղեկավարել է Տորոնտոյի Էտոբիկոկե մզկիթում Իդ-ալ-Ֆիտրա արարողության երկրորդ կեսը, որն անցկացրել է Միացյալ մուսուլմանական ասոցիացիան^[5]։ Նույն թվականին Յասմին Շադիրը ղեկավարեց գիշերային աղոթքը, որին մասնակցում էին ինչպես կանայք, այնպես էլ տղամարդիկ^[6]։ Սա ժամանակակից պատմության մեջ առաջին վկայությունն է, երբ կինը ղեկավարում էր մզկիթում ժամերգությունը^[6]։

Սինտոիզմ

Սինտո քահանա և քրմուհի

Նախապատերազմյան շրջանում կային քահանաներ-սաին (斎院), կայսեր ազգականները իգական գծով։ Սաինը, որպես կանոն, չի ամուսնացել, չնայած կան բացառություններ այս կանոնից։

Հետպատերազմյան շրջանում տարածված էր կանացի քրմականությունը որպես ամբողջություն^[7]։

Դաոսականություն

Դաոիզմում քահանաները կարող են լինել ինչպես տղամարդիկ, այնպես էլ կանայք^[8]։

Զրադաշտականություն

Զրադաշտական քահանաները կարող են լինել միայն տղամարդիկ^[9]։

Ծանոթագրություններ

1. Pallavi, Aparna (2008 թ․ փետրվարի 26). «Indian City Opens Doorway to Female Hindu Priests». Womensenews.org. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 6-ին. Վերցված է 2010 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
2. «Masti, mehendi mark Karva Chauth in city». Findarticles.com. 2008 թ․ հոկտեմբերի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ ապրիլի 25-ին. Վերցված է 2010 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
3. Women imams of China Արխիվացված 2012-04-03 Wayback Machine at guardian.co.uk
4. «First woman to lead Muslim prayers angers traditionalists». Independent.co.uk. 2008 թ․ հոկտեմբերի 17. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ մայիսի 23-ին. Վերցված է 2010 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
5. «First Muslim woman delivers sermon». Tribuneindia.com. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 6-ին. Վերցված է 2010 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
6. «Women as imams». Enc.slider.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 6-ին. Վերցված է 2010 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
7. «Encyclopedia of Shinto—Home : Shrine Rituals : Gyōji sahō». Eos.kokugakuin.ac.jp. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 6-ին. Վերցված է 2010 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
8. «China Pictorial». Rmhb.com.cn. 1980 թ․ հունվարի 6. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 6-ին. Վերցված է 2010 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
9. The Zoroastrian faith: tradition and modern research Արխիվացված 2015-10-19 Wayback Machine By Solomon Alexander Nigosian (pg. 104)

Գրականություն

• Canon Law Society of America. The Canonical Implications of Ordaining Women to the Permanent Diaconate, 1995. ISBN 0-943616-71-9.
• Davies, J. G. "Deacons, Deaconesses, and Minor Orders in the Patristic Period, " Journal of Ecclesiastical History, 1963, v. 14, p. 1-23.
• Elsen, Ute E. Women Officeholders in Early Christianity: Epigraphical and Literary Studies, Liturgical Press, 2000. ISBN 0-8146-5950-0.
• Grudem, Wayne. Evangelical Feminism and Biblical Truth: An Analysis of Over 100 Disputed Questions, Multnomah Press, 2004. 1-57673-840-X.
• Gryson, Roger. The Ministry of Women in the Early Church, Liturgical Press, 1976. ISBN 0-8146-0899-X. Translation of: Le ministère des femmes dans l'Église ancienne, J. Duculot, 1972.
• LaPorte, Jean. The Role of Women in Early Christianity, Edwin Mellen Press, 1982. ISBN 0-88946-549-5.
• Madigan, Kevin, and Carolyn Osiek. Ordained Women in the Early Church: A Documentary History, Johns Hopkins University Press, 2005. ISBN 0-8018-7932-9.
• Martimort, Aimé Georges, Deaconesses: An Historical Study, Ignatius Press, 1986, ISBN 0-89870-114-7. Translation of: Les Diaconesses: Essai Historique, Edizioni Liturgiche, 1982.
• Miller, Patricia Cox. Women in Early Christianity: Translations from Greek Texts, Catholic University of America Press, 2005. ISBN 0-8132-1417-3.
• Nadell, Pamela. Women Who Would Be Rabbis: A History of Women’s Ordination, 1889—1985, Beacon Press, 1998. ISBN 0-8070-3649-8.
• Weaver, Mary Jo. New Catholic Women, Harper and Row, 1985, 1986. ISBN 0-253-20993-5.
• Wijngaards, John, The Ordination of Women in the Catholic Church. Unmasking a Cuckoo’s Egg Tradition, Darton, Longman & Todd, 2001. ISBN 0-232-52420-3; Continuum, New York, 2001. ISBN 0-8264-1339-0.^[1]
• Wijngaards, John. Women Deacons in the Early Church: Historical Texts and Contemporary Debates, Herder & Herder, 2002, 2006. ISBN 0-8245-2393-8.^[2]
• Winter, Miriam. Out of the Depths: The Story of Ludmila Javorova, Ordained Roman Catholic Priest, Crossroad General Interest, 2001. ISBN 0-8245-1889-6 ISBN 978-0-8245-1889-9
• Zagano, Phyllis. Holy Saturday: An Argument for the Restoration of the Female Diaconate in the Catholic Church, Herder & Herder, 2000. ISBN 978-0-8245-1832-5.
• Zagano, Phyllis. "Catholic Women Deacons: Present Tense, " Worship 77:5 (September 2003) 386—408.

Արտաքին հղումներ

• Проблема «женского священства» в современном протестантизме

1. «The Ordination of Women in the Catholic Church Unmasking a Cuckoo's Egg Tradition». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ մարտի 24-ին. Վերցված է 2010 թ․ դեկտեմբերի 4-ին.
2. «NO WOMEN IN HOLY ORDERS? The women deacons of the Early Church». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ մարտի 22-ին. Վերցված է 2010 թ․ դեկտեմբերի 4-ին.