Կորեայի Հանրապետության ոստիկանություն

Կորեայի Հանրապետության ոստիկանություն(大韓民國의 警察) պաշտպանում է Կորեայի Հանրապետության ժողովրդի կյանքը, ունեցվածքը, կանխում, ճնշում և հետաքննում է հանցագործությունները, պահպանում է հիմնական օբյեկտները, պաշտպանում հիմնական անձնակազմին և իրականացնում հակալրտեսական և հակաահաբեկչական գործողություններ։ Հավաքում, ստեղծում և տարածում է հանրային անվտանգության մասին տեղեկատվությունը, կանխում է երթևեկության վերահսկումն ու վնասը։ Օտարերկրյա պետական մարմինների և միջազգային կազմակերպությունների հետ միջազգային համագործակցության համար պատասխանատու կազմակերպություն է^[1]։ Իրականացնում է հասարակական խաղաղությունն ու կարգը պահպանելու այլ պարտականություններ։ Ինչպես նաև ծովային անվտանգության, աղտոտման վերահսկման և ծովում տեղի ունեցած միջադեպերի հետաքննության համար պատասխանատու կազմակերպություն է^[2]։

Պատմություն

Գորյոյի դինաստիայից առաջ

Գորյոյի դինաստիայից առաջ քրեական օրենսդրության հետ կապված բազմաթիվ գրառումներ կան, սակայն ոստիկանության մասին ճշգրիտ գրառումներ չեն փոխանցվել։ Ենթադրվում է նաև, որ այն ամբողջությամբ չի տարբերվել կառավարական կամ ռազմական կազմակերպություններից։

Չոսոն դինաստիա

Չոսոն դինաստիայի օրոք ստեղծվեց քրեական ոստիկանության վարչությունը, իսկ ոստիկանության գործերը վերահսկելու համար նշանակվեց քրեական ոստիկանության վարչության հրամանատար։ 1835 թվականին կազմակերպությունը ընդլայնվեց դեպի ձախ և աջ վարչությունների^[3]։ Տեղական ոստիկանության գործերը կառավարվում էին ներքին կարգով^[4]։

Կորեական կայսրություն

1897 թվականին Կորեական կայսրության հիմնադրումից առաջ և հետո ներդրվեց ժամանակակից ոստիկանական համակարգ։ 1899-ին ոստիկանական գործակալության կոմիսարը նշանակվեց ոստիկանության նախարարի պաշտոնում, ինչպես նաև որպես ազգային անվտանգության հարցերի պատասխանատու։ 1901 թվականին վերակազմավորվել է որպես ներքին հսկողության տակ գտնվող ոստիկանական գործակալություն։ Ոստիկանության աշխատանքները ղեկավարում էր ներքին գործերի նախարարը.^[3]

Ճապոնական օկուպացիայի շրջան

1910-ական թվականներ

1910-ական թվականներին ճապոնական գաղութատիրության ժամանակաշրջանում ոստիկանությունը գործակալություն էր, որը գտնվում էր Չոսոնի գլխավոր նահանգապետի անմիջական ենթակայությամբ, որի կենտրոնում ոստիկանության տեսուչն էր, իսկ ստորին մակարդակում՝ ոստիկանության վարչությունը։ Ռազմական ոստիկանության հրամանատարը, որը չի ենթարկվել միջամտության ճապոնական ռազմական ոստիկանության հրամանատարի կողմից, միաժամանակ ծառայել է որպես ոստիկանության տեսուչ և վերահսկել ոստիկանության աշխատանքը Կորեական թերակղզում։ Ոստիկանության բաժանմունքը գտնվում էր ոստիկանական վարչության անմիջական հսկողության ներքո^[5]։

Յուրաքանչյուր գավառի ոստիկանական բաժանմունքի պետը միաժամանակ ծառայում էր որպես գավառի ռազմական ոստիկանության պետ և ղեկավարում էր ոստիկանության գործերը գավառի ներսում, իսկ ոստիկանական բաժանմունքի պետը ղեկավարում էր ոստիկանության գործերը շրջանային մակարդակում։ Ոստիկանությունը հիմնականում տեղակայվում էր այն տարածքներում, որտեղ անհրաժեշտ էր կարգուկանոնի պահպանում, ինչպիսիք են բաց նավահանգիստները։ Իսկ ռազմական ոստիկանությունը տեղակայվում էր ռազմական կենտրոններում, սահմաններում և այն տարածքներում, որտեղ հայտնվում էր «արդարության բանակը»(Ըբյոն, կորեերեն՝ 의병 )^[5]:

1920-ական թվականներ

1920-ական թվականների ճապոնական գաղութատիրության ժամանակաշրջանում ոստիկանական կազմակերպության բնույթը ռազմական ոստիկանությունից փոխվեց սովորական ոստիկանության։ Վերացվեցին յուրաքանչյուր նահանգի ոստիկանության նախարարությունները, իսկ գավառի նահանգապետին առընթեր ստեղծված ոստիկանության բաժինն իրականացնում էր ոստիկանական լիազորություններ։

Քանի որ անհրաժեշտ էին մեծ թվով ոստիկաններ, ստեղծվեց ոստիկանության ուսումնական կենտրոն^[5]։

1920-ական թվականներից հետո

Ճապոնիայի վարած ագրեսիվ պատերազմին դիմակայելու համար Կորեական թերակղզու վերահսկողությունն ուժեղացվեց, համապատասխանաբար ընդլայնվեց ոստիկանական կազմակերպությունը։ Ոստիկանությունը պատասխանատու էր հայրենիքի պաշտպանության, հակաօդային պաշտպանության, հակահետախուզության համար, ինչպես նաև պատասխանատու էր հասարակական կարծիքի լսման, ԶԼՄ-ների ուղղորդման և հանրային առողջության հարցերի համար. ինչը հանգեցրեց Կորեական թերակղզու ազատագրմանը^[5]։

Կորեայի Հանրապետության ժամանակավոր կառավարություն

1919 թվականին մարտի 1-ի շարժման արդյունքում ստեղծված Կորեայի Հանրապետության ժամանակավոր կառավարությունը Ներքին գործերի նախարարությանը կից ստեղծեց ոստիկանության վարչությունը՝ ոստիկանական գործառույթներ իրականացնելու համար։ 1919 թվականի օգոստոսի 12-ին Ներքին գործերի նախարարության ղեկավար Ան Չանհոյի առաջարկությամբ Կիմ Գուն նշանակվել է ոստիկանական բաժանմունքի առաջին տնօրեն։ Ոստիկանության վարչությունը պատասխանատու էր տեղեկատվության, հսկողության և ոստիկանական աշխատանքի համար, ինչպես նաև գործողություններ էր իրականացնում ճապոնական գաղութատիրության ժամանակաշրջանում լրտեսներին ձերբակալելու համար։ Կիմ Գունյոն Սուն Գընին նշանակեց թիկնազորի ղեկավար և վարձեց մի շարք երիտասարդ կորեացիների՝ որպես թիկնապահներ։ Կիմ Գուն ոչ միայն վերահսկում էր ոստիկանության աշխատանքը՝ որպես ոստիկանության բաժնի պետ, այլև դատավարություններ էր վարում որպես ժամանակավոր կառավարության դատավոր՝ առանց դատարանի։ Ոստիկանապետ Կիմ Գուն վտարեց Սոն Ու Գապին և Կան Լին Ուին, որոնք ճապոնական գաղտնի գործակալներ էին։ Մահապատժի ենթարկվեց Հվան Հակ Սոնը, ով փորձել էր թունավորել անկախության ակտիվիստին։

Կորեայի Հանրապետություն

Ազատագրումից հետո՝ 1945 թվականի օգոստոսի 15-ին, ԱՄՆ ռազմական կառավարությունում ստեղծվեց ոստիկանության բաժինը, իսկ հոկտեմբերի 21-ին յուրաքանչյուր նահանգում ստեղծվեցին ոստիկանական բաժանմունքներ։ 1946 թվականին ոստիկանության վարչություն վերափոխվեց ոստիկանության բաժնի, յուրաքանչյուր գավառական ոստիկանության բաժին վերակազմավորվեց գավառական ոստիկանության բաժանմունքի, և ստեղծվեց երկաթուղային շրջանի ոստիկանության բաժանմունքը։ 1948 թվականի սեպտեմբերին ոստիկանական լիազորությունները ԱՄՆ ռազմական կառավարությունից փոխանցվեցին Կորեայի կառավարությանը, և քանի որ Ներքին գործերի նախարարության ներքո ստեղծվեց Հանրային անվտանգության վարչությունը, յուրաքանչյուր քաղաք և գավառական ոստիկանության գրասենյակ փոխվեց Ազգային ոստիկանական գործակալության։

1949 թվականին երկաթուղային շրջանի ոստիկանական գործակալությունը կրճատվեց երկաթուղային ոստիկանության ստորաբաժանման, իսկ 1953 թվականի դեկտեմբերի 23-ին ստեղծվեց ծովային ոստիկանությունը։ Երբ 1963 թվականին վերացավ երկաթուղային ոստիկանության ուժը, այն տեղափոխվեց տրանսպորտի վարչություն։ 1974 թվականին Հանրային անվտանգության վարչությունը դարձավ Անվտանգության շտաբ, իսկ 1991 թվականին, երբ Անվտանգության շտաբը ընդլայնվեց մինչև Ազգային ոստիկանական գործակալություն, քաղաքային և մարզային ոստիկանական բաժանմունքները փոխվեցին տեղական ոստիկանական մարմինների։ 1996 թվականին Կորեայի ծովային ոստիկանությունն առանձնացվեց որպես ծովային գործերի և ձկնորսության նախարարությանը ենթակա կազմակերպություն^[3]։

Թվական	Ոստիկանների թիվը	Ավելացում կամ նվազեցում	Ոստիկանների թիվը 100000 բնակչի հաշվով	Նշումներ
1950 թվական	48,010 մարդ
1955 թվական	47,250 մարդ
1960 թվական	33,035 մարդ
1965 թվական	34,572 մարդ
1970 թվական	43,003 մարդ
1975 թվական	44,044 մարդ
1980 թվական	56,003 մարդ		147 մարդ
1985 թվական	59,907 մարդ		147 մարդ
1990 թվական	80,221 մարդ		187 մարդ
1995 թվական	90,657 մարդ		201 մարդ
2000 թվական	90,670 մարդ		193 մարդ
2005 թվական	95,336 մարդ		198 մարդ
2010 թվական	101,108 մարդ		205 մարդ	100000 մարդու ավելացում
2011 թվական	101,239 մարդ	(△131 մարդ)	203 մարդ
2012 թվական	102,386 մարդ	(△1,147 մարդ)	205 մարդ
2013 թվական	105,357 մարդ	(△2,971 մարդ)	210 մարդ
2014 թվական	109,364 մարդ	(△4,007 մարդ)	217 մարդ	Մեծաքանակ մարդկային ուժերի թիվը
1950 թվականից մինչև այսօր Կորեայի Հանրապետության ոստիկանների թիվը

Կազմակերպություն

Կորեայի Հանրապետությունում ոստիկանության աշխատանքի համար պատասխանատու կազմակերպությունները ներառում են Ազգային ոստիկանական գործակալությունը և նրա հետ կապված այլ կազմակերպություններ, Կորեայի Հանրապետության ծովային պահպանության ոստիկանությունը և նրա մասնաճյուղերը, Կորեայի Հանրապետության երկաթուղային հատուկ դատական ոստիկանական ուժերը(երկաթուղային ոստիկանություն), հողի, ենթակառուցվածքների և տրանսպորտի նախարարությունը, Ջեջու հատուկ ինքնավար նահանգի ոստիկանական կորպուսը իսկ քննչական գործառույթին մասնակցում էին նաև Կորեայի Հանրապետության Ազգային հետախուզական ծառայությունը և Կորեայի Հանրապետության դատախազությունը։ Բացի այդ, «Հատուկ դատական ոստիկանության մասին» ակտը նշանակում է պետական պաշտոնյաներ, ովքեր կատարում են ոստիկանական պարտականություններ՝ կապված հարակից պարտականությունների հետ՝ իրականացնելու հասարակական կարգի պահպանման և կատարման պարտականությունները։

Կորեայի Հանրապետության ոստիկանություն

Ոստիկանական կոչումներ

Այն բաժանվում է 11 ազգային և 8 տեղական կոչումների։

Դասակարգում	Պաշտոն	Ուսադիր	Աստիճան
Բարձրագույն գործադիր	Գլխավոր կոմիսար		Փոխնախարարի աստիճան
	Կոմիսարի տեղակալ		Առաջին
	Կոմիսարի օգնական		Երկրորդ
	Կոմիսարի օգնականի տեղակալ		Երրորդ
Միջին մակարդակի գործադիր	Ոստիկանապետ		Չորրորդ
	Ոստիկանության տեսուչ		Հինգերորդ
	Ավագ տեսուչ		Վեցերորդ
Կրտսեր կադրեր	Լեյտենանտ		Վեցերորդ
Ոչ գործադիր	Սերժանտ		Յոթերորդ
	Սերժանտ		Ութերորդ
	Պարեկային սպա/պարեկ		Իններորդ

Ոչ գործադիր կոչումներ(պարեկ, սերժանտ, սերժանտ)

Պարեկային սպա(9-րդ աստիճան), սերժանտ(8-րդ աստիճան), սերժանտ(7-րդ աստիճան)։

Միջին մակարդակի գործադիր կոչումներ(լեյտենանտ, ավագ տեսուչ, ոստիկանության տեսուչ, ոստիկանապետ)

Լեյտենանտ, ավագ տեսուչ(6-րդ աստիճան), ոստիկանության տեսուչ(5-րդ աստիճան), ոստիկանապետ(4-րդ աստիճան)։

Շրջանանային պարեկային խմբի ղեկավար, ոստիկանության բաժանմունքի ղեկավար, ոստիկանության բաժնի պետ, Ազգային ոստիկանության գործակալություն, տեղական գրասենյակի պետի աստիճան(լեյտենանտ)։
Շրջանի կապիտան, ոստիկանության բաժնի հրամանատար ևղեկավար, ոստիկանության բաժանմունքի/տեղական գրասենյակի պետի աստիճան(ավագ տեսուչ)։
Ոստիկանության բաժնի հրամանատար, Ազգային ոստիկանության գործակալության և մարզային բաժանմունքների պետի աստիճան(փոխգնդապետ)։
Ոստիկանապետ, Ոստիկանության ազգային գործակալության շրջանային գրասենյակի տեսուչ(ոստիկանապետ)։

Բարձրագույն գործադիր կոչումներ(կոմիսարի օգնականի տեղակալ, կոմիսարի օգնական, կոմիսարի տեղակալ, գլխավոր կոմիսար)

Կոմիսարի օգնականի տեղակալ(3-րդ աստիճան), կոմիսարի օգնական(2-րդ աստիճան), կոմիսարի տեղակալ(1-ին աստիճան), գլխավոր կոմիսար(փոխնախարարի աստիճան)։

Տարածաշրջանային գրասենյակների ղեկավարի տեղակալ, Սեուլ, Բուսան, Գյոնգի շրջանային գրասենյակների ղեկավարներ, ոստիկանական բաժանմունքների պետեր 5 հենակետերում, այդ թվում՝ Սոնգփայի ոստիկանական բաժանմունքի պետ, Ազգային ոստիկանական գործակալության տեսուչների մակարդակի սպաներ։(կոմիսարի օգնականի տեղակալ)։
Տեղական ոստիկանական գերատեսչության տնօրեն, Ոստիկանության ուսումնական ինստիտուտի տնօրեն, Ոստիկանության կենտրոնական ակադեմիայի տնօրեն, Ոստիկանության ազգային գործակալության տնօրեն.(կոմիսարի օգնական)։
Ազգային քննչական շտաբի պետ, Ազգային ոստիկանական գործակալության պետի տեղակալ, Սեուլ,Բուսան,Գյոնգի նահանգի ոստիկանական գործակալության պետ, Ոստիկանական ակադեմիայի տեսուչ(կոմիսարի տեղակալ)։
Ոստիկանապետ(գլխավոր կոմիսար)։

Ոստիկանության ծառայողների նշանակում

Կորեայում ոստիկանի աշխատանքի ընդունման գործընթացը հետևյալն է՝ ոստիկան դառնալու համար պետք է ունենալ առաջին կարգի սովորական վարորդական իրավունք։

Հատուկ հավաքագրում իրավաբանական քննություն հանձնածների համար և 5-րդ մակարդակի հանրային հավաքագրում (վարչական)։ Այս դեպքում պետք է հանձնել գրավոր թեստ։ Թեստային առարկաներն են՝ Կորեայի պատմությունը և պետական կառավարումը իրավաբանական քննություն հանձնողների համար, իսկ Կորեայի պատմությունը, քրեական իրավունքը և քրեական դատավարությունը՝ 5-րդ մակարդակի հանրային հավաքագրում անցածների համար։ Նշանակման աստիճանը՝ ոստիկանության տեսուչ։ Այն կադրերի մեջ լավագույն ռեսուրսն է դառնում ոստիկան ընտրվելու համար։
Ոստիկանության ակադեմիան ավարտելուց հետո կնշանակվեք լեյտենանտ։
Ոստիկանության աշխատակիցների հավաքագրում։ Բացի բաց հավաքագրման թեստից, ոստիկանության կառավարման վարչարարությունը 4-ամյա ուսումնառության ընթացքում նշանակում է ոստիկան՝ նախկին մարտական ոստիկանության աշխատակիցների համար հատուկ հավաքագրման միջոցով։

Գենդերային իրավահավասարության քաղաքականություն

2018 թվականի ապրիլի 29-ի դրությամբ կա 13000 կին ոստիկան, իսկ Ազգային ոստիկանական գերատեսչությունում ընդհանուր վարչական պաշտոններ զբաղեցնող շուրջ 3000 կին աշխատում է Ազգային ոստիկանության գործակալությունում։ Դա կազմում է բոլոր ոստիկանների 10.8 տոկոսը^[6]։ Սակայն, 2018 թվականի հուլիսի 28-ի դրությամբ կան 16 բարձրաստիճան կին ոստիկաններ՝ շարքային և ավելի բարձր կոչումներով, և մեկ կին ոստիկան՝ հասարակական անվտանգության տեսուչի կամ ավելի բարձր կոչումով։ Ըստ այդմ, Ազգային ոստիկանության գործակալությունը վերացրել է գենդերային սահմանափակումը Ոստիկանության ակադեմիայում նոր ուսանողների հավաքագրման և ոստիկանության գործադիր տնօրենների թեկնածուների աշխատանքի ընդունման համար, և ակնկալվում է, որ ապագայում կվերացնի գենդերային խտրականությունը ոստիկանների հավաքագրման ժամանակ։

Ոստիկանական տեխնիկա

Կորեայի Հանրապետության ոստիկանությունը տարբեր շարժական տեխնիկա է օգտագործում անվտանգության պահանջներին համապատասխանելու համար։ Ընդհանուր առմամբ օգտագործվում է 5 տեղանոց սեդան մակնիշի մեքենա, սակայն լեռնային կամ կղզյա տարածքների դեպքում օգտագործվում է նաև սպորտային մեքենա՝ ամենագնաց: Ինչպես նաև արագ տեղաշարժվելու համար շահագործվում էին մոտոցիկլետներ և գիրոդին։ Բացի այդ, օգտագործվում էին ավտոբուսներ մեծ թվով ոստիկանների տեղափոխման համար, շտապօգնության մեքենաները՝ վիրավոր ոստիկաններին տեղափոխելու համար,իսկ սանիտարական մեքենաները շահագործվում էին այլ հարմարությունների համար^[7]։

Հարավային Կորեայի ծովային պահպանության ոստիկանությունը շահագործում է 35 խոշոր նավ, 39 միջին նավ, 110 փոքր նավ, 139 հատուկ նավ, 6 Ֆիքսված թևով ինքնաթիռ և 18 գիրոդին՝ ծովում անվտանգություն ապահովելու համար^[8]։

Ներկայումս Հարավային Կորեայի ոստիկանությանը թույլատրվում է 38 տրամաչափի ատրճանակներ կրել գործողությունների ժամանակ։ Ազգային ոստիկանական գործակալության պաշտոնական տվյալների համաձայն՝ նախատեսվում է օգտագործել S&W(Smith & Wesson) 10-րդ մոդելի ատրճանակը։

Միջադեպեր

Կորեական պատերազմի ժամանակ խաղաղ բնակչության կոտորած

Մինչ Կորեական պատերազմի բռնկումը, ոստիկանությունը կոտորել է քաղաքացիական անձանց, ովքեր կասկածվում էին Ջեջու կղզում Կորեայի ժողովրդական պարտիզանական բանակի հետ համագործակցելու մեջ։ 4·3 միջադեպի(Ջեջու կղզու ապստամբություն) ժամանակ՝ Կորեայի ժողովրդական պարտիզանական բանակի հետ կռվելու ընթացքում սպանվել են քաղաքացիական անձինք Ջեջու կղզում, Յոսուում և Սունչոնում։ Պատերազմի սկսվելուց անմիջապես հետո, նահանջի ընթացքում, կոտորվեցին բանտարկյալները և Մամուլի ազգային ասոցիացիայի անդամները, իսկ հողերի վերագրավումից հետո կոտորվեցին խաղաղ բնակիչները, որոնք կասկածվում էին Կորեայի ժողովրդական բանակի հետ համագործակցելու մեջ^[9]։

Ժողովրդավարացման շարժման հետ կապված բռնաճնշումներ

Ոստիկանությունը մեծ դերակատարում է ունեցել ճնշելու առաջին և հինգերրորդ հանրապետությունների ժամանակ տեղի ունեցած ժողովրդավարացման շարժումը։ Մարտի 15-ի Մասանի ապստամբության ժամանակ ոստիկանները կրակ են բացել ցուցարարների վրա, ինչի հետևանքով զոհվել է յոթ մարդ։ Ապրիլի 19-ի հեղափոխության ժամանակ 185 մարդ սպանվեց, երբ ոստիկանները կրակում էին ցուցարարների ուղղությամբ։ Այնուհետև տեղի ունեցավ Բուչոնի ոստիկանական բաժանմունքում սեռական խոշտանգումների դեպքը, որի խոշտանգումների և մահվան գործի մեղավորն է դարձել Պակ Չոն Չոլը։

Ծանոթագրություններ

[1] ttps://www.law.go.kr/LSW/lsInfoP.do?lsiSeq=181821#0000

[2] ttps://www.law.go.kr/LSW/lsInfoP.do?lsiSeq=177655#0000

[백서-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 http://www.police.go.kr/files/infodata/200135/2014/2014_08_1.pdf

[국가기록원1-4] ttps://theme.archives.go.kr//next/government/viewGovernmentInfo1.do?menuId=6

[논문-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 https://www.assembly.go.kr/portal/main/main.do

[6] ttps://go.seoul.co.kr/news/newsView.php?id=20180430030005

[7] ttps://web.archive.org/web/20181002180845/http://www.police.go.kr/portal/bbs/list.do?bbsId=B0000035&menuNo=200639&section=move

[8] ttps://www.kcg.go.kr/kcg/si/sub/info.do?page=2857&mi=2857

[9] ttp://coreawar.or.kr/xe/page_0201?ckattempt=1

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]