Միաձուլումներ և ձեռքբերումներ

Միաձուլումներ և ձեռքբերումներ

Ենթակատեգորիա	Բիզնես գործընթաց, redistribution of property
Կազմված է	amalgamation, takeover, ձեռքբերում
Հակառակը	demerger

Միաձուլումներ և ձեռքբերումներ (անգլ.՝ Mergers and acquisitions), ձեռնարկությունների կամ դրանց գործառնական ստորաբաժանումների սեփականության փոխանցման կամ մեկ այլ ընկերության հետ միավորման գործընթացների ամբողջությունը^[1]։

Կարող է տեղի ունենալ ուղղակի ձեռքբերման (անգլ.՝ direct absorption), միաձուլման (անգլ.՝ merger), տենդերի (անգլ.՝ tender offer) կամ թշնամական ձեռքբերման (անգլ.՝ hostile takeover) միջոցով:

Որպես ռազմավարական կառավարման ասպեկտ, միաձուլումները և ձեռքբերումները կարող են թույլ տալ բիզնեսին աճել կամ անկում ապրել, ինչպես նաև փոխել բիզնեսի բնույթը կամ մրցակցային դիրքերը:

Իրավական և ֆինանսական տեսանկյունից՝ և՛ միաձուլումները, և՛ ձեռքբերումները հանգեցնում են ակտիվների և պարտավորությունների համախմբմանը մեկ կազմակերպության ներսում։

Երկրների մեծ մասը պահանջում է, որ միաձուլումներն ու ձեռքբերումները կատարվեն հակամենաշնորհային կամ մրցակցային օրենքների համաձայն: Օրինակ ՝ Միացյալ Նահանգներում արգելվում է ցանկացած միաձուլումներ կամ ձեռքբերումներ, որոնք կարող են «էապես թուլացնել մրցակցային միջավայրը» կամ «հանգեցնել մենաշնորհի», ինչպես նաև պահանջվում է, որ ընկերությունները տեղեկացնեն Առևտրի դաշնային հանձնաժողովին և ԱՄՆ արդարադատության դեպարտամենտի հակամենաշնորհային վարչությանը բոլոր միաձուլումների և ինչ-որ չափի ձեռքբերումների մասին:

Ձեռքբերումների տեսակներ

• «Ձեռքբերումը» (անգլ.՝ acquisition/takeover) բիզնեսի գնումն է մեկ այլ ընկերության կամ այլ իրավաբանական անձի կողմից: Ձեռքբերման իրականացման անհրաժեշտությունը որոշվում են բազմաթիվ եղանակներով, ներառյալ շուկայի ուսումնասիրությունները, մատակարարման շղթայի վերլուծությունը^[2] Նման գնումը կարող է իրականացվել ձեռք բերված ձեռնարկության ակտիվների կամ սեփական կապիտալի 100%-ով կամ գրեթե 100%-ով:
• «Համախմբումը» (անգլ.՝ consolidation/amalgamation) տեղի է ունենում այն ժամանակ, երբ երկու ընկերություններ միավորվում են մեկ ձեռնարկության մեջ, և նախկին ընկերություններից ոչ մեկը անկախ գործունեություն չի ծավաալում: Ձեռքբերումները բաժանվում են «մասնավոր» և «հանրային», կախված՝ թե ձեռքբերվող կամ միաձուլվող ընկերությունը (որը կոչվում է նաև թիրախային ընկերություն) ցուցակված է ֆոնդային բորսայում, թե ոչ: Որոշ հանրային ընկերություններ ապավինում են այդպիսի ձեռքբերումներին՝ որպես արժեքի ստեղծման կարևոր ռազմավարություն^[3][4]:

Ձեռքբերման մեջ հաջողության հասնելը շատ դժվար է, իսկ տարբեր ուսումնասիրություններ ցույց են տվել, որ ձեռքբերումների 50%-ը անհաջող են եղել^[5]: «Հաջորդական գնորդները»^[6], ըստ երևույթին, ավելի մեծ հաջողությունների են հասնում միաձուլումների և ձեռքբերումների մեջ, քան այն ընկերությունները, որոնք քիչ են ձեռքբերումներ կատարում։

Միաձուլումների տեսակներ

Տնտեսական տեսանկյունից բիզնեսի միաձուլումը կարող է լինել հորիզոնական, ուղղահայաց և կոնգլոմերատային:

• Հորիզոնական միաձուլումը տեղի է ունենում նույն ոլորտի երկու կազմակերպությունների միջև:
• Ուղղահայաց միաձուլումը տեղի է ունենում այն ժամանակ, երբ ընկերությունը գնում է նախկին մատակարարին (հետադարձ ինտեգրում) կամ նախկին հաճախորդին (ուղղակի ինտեգրում):
• Երբ ձեռքբերվող ընկերության և դրա նպատակի միջև ռազմավարական կապ չկա, այն կոչվում է կոնգլոմերատային միաձուլում^[7][8]։

Մոտիվացիա

Ֆինանսական գործունեության բարելավում կամ ռիսկի նվազեցում

Միաձուլումները և ձեռքբերումների հիմնական մոտիվացիան ֆինանսական կատարողականի բարելավումը կամ ռիսկի նվազեցումն է։

Ստորև ներկայացված են հիմնական դրդապատճառները․

• Մասշտաբից տնտեսում - միավորված ընկերությունը հաճախ կարող է կրճատել իր ֆիքսված ծախսերը ՝ վերացնելով կրկնօրինակ ստորաբաժանումները կամ գործառնությունները՝ նվազեցնելով ընկերության ծախսերը նույն եկամտի հոսքին համեմատ և դրանով իսկ մեծացնելով շահույթի մարժան:
• Եկամուտների կամ շուկայում մասնաբաժնի աճի ապահովում - ենթադրվում է, որ գնորդը, միավորվելով խոշոր մրցակցի հետ, կբարձրացնի իր շուկայական հզորությունը (շուկայի մասնաբաժնի ավելացման միջոցով)։
• Խաչաձեւ վաճառք (անգլ.՝ Cross-selling) - ֆոնդային բրոքեր գնող բանկը կարող է այնուհետև վաճառել իր բանկային արտադրանքը ֆոնդային բրոքերի հաճախորդներին, իսկ բրոքերը կարող է մատուցել իր ծառայությունները բանկի հաճախորդներին։
• Հարկում - շահույթ ունեցող ընկերությունը կարող է գնել վնասաբեր ընկերություն ՝ գնված ընկերության կորուստները որպես առավելություն օգտագործելու համար ՝ նվազեցնելով իր հարկային պարտավորությունները: Միացյալ Նահանգները և շատ այլ երկրներ ունեն կանոնակարգեր, որոնք սահմանափակում են շահութաբեր ընկերությունների՝ վնասաբեր ընկերություններ «գնելու» գործընթացը։
• Ռեսուրսների տեղափոխում - քանի որ ռեսուրսները անհավասար են տեղաբաշխված ընկերությունների միջև, ապա ընկերություների միավորումները կամ միաձուլումները թույլ են տալիս ձեռքբերել թիրախային ռեսուրսներ և հաղթահարել տեղեկատվական ասիմետրիան^[9]:
• Թաքնված կամ չաշխատող ակտիվների հասանելիություն (հող, անշարժ գույք):
• Նորարարական մտավոր սեփականության ձեռքբերում - ներկայումս մտավոր սեփականությունը դարձել է ընկերությունների զարգացումն ապահողով գործոններից մեկը^[10]: Ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ միաձուլումներից կամ ձեռքբերումներից հետո գիտելիքի և փորձի հաջող փոխանցումը և ինտեգրումը դրականորեն են ազդում ընկերության արդյունավետության վրա^[11]:

Տարբեր տեսակներ

Ըստ շուկայի ֆունկցիոնալության

Միաձուլումները և ձեռքբերումները կախված են ընկերությունների տեսակից:

• Հորիզոնական միաձուլումը սովորաբար տեղի է ունենում նույն բիզնես ոլորտի երկու ընկերությունների միջև։ Հորիզոնական միաձուլման օրինակ է տեսախաղեր թողարկող կազմակերպության՝ մեկ այլ տեսախաղերի թողարկողի ձեռքբերումը, օրինակ՝ Square Enix-ը ձեռք է բերում Eidos Interactive-ը^[12]։
• Ուղղահայաց միաձուլման հիմքում ընկած է բիզնեսի և իր գործունեությունն ապահովող մատակարարի միավորվումը: Օրինակ, եթե տեսախաղեր թողարկող կազմակերպությունը գնում է տեսախաղերի զարգացման ընկերություն ՝ զարգացման ստուդիայի մտավոր սեփականությունը պահպանելու համար, Օրինակ, Kadokawa կորպորացիան ձեռք է բերում FromSoftware ընկերությունը^[13]: Ուղղահայաց գնումները նպատակ ունեն նվազեցնել արտաքին ծախսերը։

• Կոնգլոմերատային միաձուլումները և ձեռքբերումների դեպքում միավորվող կազմակերպությունները միմյանց հետ կապ չունեն: Կոնգլոմերատի ներքո միաձուլման և ձեռքբերման համապատասխան օրինակ կարող է լինել տեսախաղեր թողարկող կազմակերպության անիմացիոն ստուդիայի գնումը (Sega Sammy Holdings և TMS Entertainment կազմակերպությունների օրինակը)^[14]: Նպատակը հաճախ ապրանքների և ծառայությունների դիվերսիֆիկացումը և կապիտալ ներդրումներն են:

Ըստ բիզնեսի արդյունքի

Միաձուլումների և ձեռքբերումների արդյունքը բիզնեսի նպատակների, կորպորատիվ կառավարման վերակազմավորումն է:

• Օրինական միաձուլման (անգլ.՝ Statutory merger) ժամանակ ձեռք բերող ընկերությունը գոյատևում է, իսկ թիրախային ընկերությունը քայքայվում է: Այս միաձուլման նպատակն է թիրախային ընկերության ակտիվներն ու կապիտալը փոխանցել ձեռք բերող ընկերությանը՝ առանց թիրախային ընկերությանը որպես դուստր ձեռնարկություն պահպանելու անհրաժեշտության:
• Համախմբված միաձուլման (անգլ.՝ Consolidated merger) ընթացքում ձեռք բերող և թիրախային ընկերությունների միավորումը ստեղծում է բոլորովին նոր իրավաբանական ընկերություն: Այս միաձուլման նպատակն է ստեղծել նոր իրավաբանական անձ ՝գնորդ ընկերության և նպատակային ընկերության կապիտալով և ակտիվներով: Այս գործընթացի ընթացքում ինչպես ձեռք բերող, այնպես էլ թիրախային ընկերությունը քայքայվում է^[15]:

Ռազմավարական միաձուլումներ

Ռազմավարական միաձուլումը սովորաբար վերաբերում է թիրախային ընկերության երկարաժամկետ ռազմավարական տիրապետմանը:

Միավորման և միաձուլման գործընթացի այս տեսակը նպատակ ունի երկարաժամկետ հեռանկարում ստեղծել սիներգիա ՝ շուկայի մասնաբաժնի ավելացման, հաճախորդների բազայի ընդլայնման և կորպորատիվ բիզնեսի ուժեղացման միջոցով:

Acqui-hire

«Acqui hire» տերմինը նկարագրում է այն ձեռքբերումները, որոնց ժամանակ գնորդ ընկերությունը ձգտում է ձեռք բերել թիրախային ընկերության տաղանդավոր աշխատակիցներին, այլ ոչ թե նրանց արտադրանքը: Նման ձեռքբերումները սովորական են դարձել տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ոլորտում, որտեղ խոշոր վեբ ընկերություններ, ինչպիսիք են Ֆեյսբուքը, Թվիթերը, հաճախ օգտագործում են տաղանդավոր մասնագետների ներգրավումը՝ իրենց աշխատակիցների գիտելիքները բարելավելու համար^[16][17]։

Հավասարների միավորում

Հավասար ընկերությունների միաձուլումը նման չափի ընկերությունների միավորում է^[18]:

Պատմություն

Միավորումների և միաձուլումների պատմությունը բաժանվել է ըստ հետևյալ «ալիքների»․

Շրջան	Շրջան	Տեսակ [19]
1893–1904	Առաջին ալիք	Հորիզոնական միաձուլումներ
1919–1929	Երկրոդ ալիք	Ուղղահայաց միաձուլումներ
1955–1970	Երրորդ ալիք	Դիվերսիֆիկացված կոնգլոմերատային միաձուլումներ
1974–1989	Չորրորդ ալիք	Համատեղ միաձուլումներ (անգլ.՝ Co-generic mergers); թշնամական ձեռքբերումներ (անգլ.՝ Hostile takeovers)
1993–2000	Հինգերորդ ալիք	Միջսահմանային միաձուլումներ (անգլ.՝ Cross-border mergers), մեգամիաձուլումներ
2003–2008	Վեցերորդ ալիք	Գլոբալիզացիա, Բաժնետիրական Գործունեություն (անգլ.՝ Shareholder Activism), Ուղղակի ներդրումներ (անգլ.՝ Private Equity)
2014–	Յոթերորդ ալիք	Հակադարձ միաձուլումներ (անգլ.՝ Reverse Mergers)

Պատմության ամենամեծ գործարքները

Միաձուլումների և ձեռքբերումների խոշորագույն գործարքների ընդհանուր արժեքը կազմել է 1 118 963 մլն ԱՄՆ դոլլար^[20]․

Հայտարարված ամսաթիվը	Ձեռքբերողի անունը	Ձեռքբերողի գործունեության ոլորտը	Ձեռքբերողի գտնվելու երկիր	Թիրախի անունը	Թիրախի գործունեության ոլորտը	Թիրախի գտնվելու երկիր	Գործարքի արժեքը (մլն դոլլար)
01/10/2000[8]	America Online Inc	Տեղեկատվական տեխնոլոգիաներ	ԱՄՆ	Time Warner	Անիմացիաների և աուդիո նյութերի ստեղծում	ԱՄՆ	164,746.86
06/26/2015	Altice Sa	Cable	Լյուքսեմբուրգ	Altice Sa	Մալուխների արտադրություն	Լյուքսեմբուրգ	145,709.25
09/02/2013	Verizon Communications Inc	Հեռահաղորդակցության ծառայություններ	ԱՄՆ	Verizon Wireless Inc	Հեռահաղորդակցության սարքերի արտադրություն	ԱՄՆ	130,298.32
08/29/2007	Shareholders	Ֆինանսական կազմակերպություն	Շվեյցարիա	Philip Morris Intl Inc	Ծխախոտ	Շվեյցարիա	107,649.95
09/16/2015	Anheuser-Busch InBev SA/NV	Սնունդ և ըմպելիքներ	Բելգիա	SABMiller PLC	Սնունդ և ըմպելիքներ	Միացյալ թագավորութ	101,475.79
04/25/2007	RFS Holdings BV	Ֆինանսական կազմակերպություն	Նիդերլանդներ	ABN-AMRO Holding NV	Բանկ	Նիդերլանդներ	98,189.19
11/04/1999	Pfizer Inc	Դեղագործություն	ԱՄՆ	Warner-Lambert Co	Դեղագործություն	ԱՄՆ	89,167.72
10/22/2016	AT&T	Մեդիա	ԱՄՆ	Time Warner	Մեդիա	ԱՄՆ	88,400
12/01/1998	Exxon	Նավթ և գազ	ԱՄՆ	Mobil	Նավթ և գազ	ԱՄՆ	78,945.79
01/18/2022	Microsoft	Տեղեկատվական տեխնոլոգիաներ	ԱՄՆ	Blizzard Entertainment-ը և Activision-ը ՝ Activision Blizzard մայր ընկերության ղեկավարությամբ	Վիդեո խաղեր	ԱՄՆ	68,700

Անհաջողություններ

Չնայած արդյունավետության բարձրացման նպատակին, միաձուլումների և ձեռքբերումների արդյունքները հաճախ հիասթափեցնող են կանխատեսված կամ սպասվող արդյունքների համեմատ: Բազմաթիվ ուսումնասիրություններ ցույց են տալիս միաձուլումների և ձեռքբերումների ձախողման բարձր աստիճան:

Թոմաս Շտրաուբի «Միաձուլումների և ձեռքբերումների հաճախակի ձախողումների պատճառները» գիրքը^[21] միավորում է տարբեր տեսակետներ և նպաստում է բիզնեսի հետազոտության մեջ միաձուլումների և ձեռքբերումների արդյունավետության հիմքում ընկած գործոնները:

Պարզվել է, որ կազմակերպչական վարքագիծը չափելու համար կարևոր են այնպիսի փոփոխականներ, ինչպիսիք են կազմակերպության հարաբերական չափը, մշակութային տարբերությունները:

Շատ միաձուլումներ և ձեռքբերումներ ձախողվում են պլանավորման կամ ապագա ծրագրերի իրականացման բացակայության պատճառով^[22]:

Դելոյթը նշել է, որ ընկերությունների մեծ մասը հետևյալ չորս պատճառներից ելնելով՝ պատշաճ ստուգումներ չեն կատարում միաձուլման և ձեռքբերման արդյունավետության որոշման համար^[23]․

• Գործողությունների կազմակերպում (անգլ.՝ Timing)
• Ստուգումների արժեքներ
• Ոլորտային առկա գիտելիքների չտիրապետում
• Համալիր ստուգում անցկացնելու կարիքի անտեսում

Բազմաթիվ ուսումնասիրություններ ցույց են տալիս, որ շատ միաձուլումներ և ձեռքբերումներ ձախողվում են նաև մարդկային գործոնների պատճառով, ինչպիսիք են երկու կազմակերպությունների աշխատակիցների կամ նրանց ղեկավարների միջև անվստահությունը^[24]:

Ծանոթագրություններ

1. «Mergers and Acquisitions (M&A): Types, Structures, Valuations». Investopedia (անգլերեն). Վերցված է 2024-04-12-ին.
2. Stemler, Gregory; Welch, Shea; Johnson, Jeff; Mims, John; Davison, Brian. «Methods for Developing a Rigorous Pre-Deal M&A Strategy». Transaction Advisors. ISSN 2329-9134. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-06-16-ին. Վերցված է 2024-08-13-ին.(Subscription required.)
3. Rhéaume, Louis; Bhabra, Harjeet S. (1 July 2008). «Value creation in information-based industries through convergence: A study of U.S. mergers and acquisitions between 1993 and 2005». Information & Management (անգլերեն). 45 (5): 304–311. doi:10.1016/j.im.2008.03.002.
4. «Eight Key Differences: Public vs. Private Company Acquisitions in the US» (PDF).
5. Investment banking explained pp. 223-224
6. «How "Serial Acquirers" Create Value - Strategic Corporate Finance: Applications in Valuation and Capital Structure [Book]». www.oreilly.com (անգլերեն). Վերցված է 2023-04-04-ին.
7. Wachtell, Lipton, Rosen & Katz (2020). Takeover Law and Practice (PDF). էջ 77.
8. Schreuder, Hein (January 2013). «Economic approaches to mergers and acquisitions».
9. King, D. R.; Slotegraaf, R.; Kesner, I. (2008). «Performance implications of firm resource interactions in the acquisition of R&D-intensive firms». Organization Science. 19 (2): 327–340. doi:10.1287/orsc.1070.0313.
10. Ng, Artie W.; Chatzkel, Jay; Lau, K.F.; Macbeth, Douglas (2012-07-20). «Dynamics of Chinese emerging multinationals in cross-border mergers and acquisitions». Journal of Intellectual Capital (անգլերեն). 13 (3): 416–438. doi:10.1108/14691931211248963. ISSN 1469-1930.
11. Zhang, Yu; Wu, Xianming; Zhang, Hao; Lyu, Chan; Zhang, Yu; Wu, Xianming; Zhang, Hao; Lyu, Chan (2018-05-30). «Cross-Border M&A and the Acquirers' Innovation Performance: An Empirical Study in China». Sustainability (անգլերեն). 10 (6): 1796. doi:10.3390/su10061796.
12. «RECOMMENDED CASH OFFER FOR EIDOS PLC BY SQEX LTD. TO BE EFFECTED BY MEANS OF A SCHEME OF ARRANGEMENT UNDER THE UK COMPANIES ACT 2006» (PDF). Square Enix. 12 February 2009. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 23 March 2015-ին. Վերցված է 16 February 2018-ին.
13. «From Software acquired by Japanese publisher Kadokawa Corporation». Engadget (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2017-12-10-ին.
14. «Notice Concerning Exchange of Shares to Convert Sammy NetWorks Co., Ltd., SEGA TOYS CO., LTD. and TMS ENTERTAINMENT, LTD. into Wholly Owned Subsidiaries of SEGA SAMMY HOLDINGS INC» (PDF). Sega Sammy Holdings Inc. 27 August 2010. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 12 October 2013-ին. Վերցված է 9 January 2017-ին.
15. «Merger & consolidation: overview». Sam Houston State University. Արխիվացված է օրիգինալից Dec 29, 2017-ին. Վերցված է 2017-12-10-ին.
16. Hof, Robert. «Attention Startups: Here's How To Get Acqui-Hired By Google, Yahoo Or Twitter». Forbes. Վերցված է 9 January 2014-ին.
17. Sarah E. Needleman (September 12, 2012). «Start-Ups Get Snapped Up for Their Talent». Wall Street Journal.
18. «M&A by Transaction Type - IMAA-Institute». IMAA-Institute (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2016-12-22-ին.
19. «Insights | KPMG | ZA». KPMG (բրիտանական անգլերեն). 2016-11-15. Վերցված է 2017-12-11-ին.
20. «M&A Statistics - Worldwide, Regions, Industries & Countries». Institute for Mergers, Acquisitions and Alliances (IMAA) (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2018-02-28-ին.
21. [Straub, Thomas (2007). Reasons for frequent failure in Mergers and Acquisitions: A comprehensive analysis. Wiesbaden: Deutscher Universitäts-Verlag (DUV), Gabler Edition Wissenschaft. ISBN 978-3-8350-0844-1.]
22. Chaudhuri, Saikat (2004). Can Innovation Be Bought: Managing Acquisitions in Dynamic Environments. Harvard Business School.
23. «M&A: The Intersection of Due Diligence and Governance | Deloitte US». Deloitte United States (անգլերեն). Վերցված է 2021-04-27-ին.
24. Lipponen, Jukka; Kaltiainen, Janne; Van Der Werff, Lisa; Steffens, Niklas K. (2020). «Merger-specific trust cues in the development of trust in new supervisors during an organizational merger: A naturally occurring quasi-experiment». The Leadership Quarterly. 31 (4): 101365. doi:10.1016/j.leaqua.2019.101365. S2CID 212957211.

Հավելյալ ընթերցանության նյութեր

• Denison, Daniel, Hooijberg, Robert, Lane, Nancy, Lief, Colleen, (2012). Leading Culture Change in Global Organizations. "Creating One Culture Out of Many", chapter 4. San Francisco: Jossey-Bass. 9780470908846
• Aharon, David Y.; Gavious, Ilanit; Yosef, Rami (2010). «Stock market bubble effects on mergers and acquisitions». The Quarterly Review of Economics and Finance. 50 (4): 456–470. doi:10.1016/j.qref.2010.05.002.
• Beech, G. and Thayser, D. (2015). Valuations, Mergers and Acquisitions. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-585-13223-5.
• Cartwright, Susan; Schoenberg, Richard (2006). «Thirty Years of Mergers and Acquisitions Research: Recent Advances and Future Opportunities». 17 (S1): S1–S5. doi:10.1111/j.1467-8551.2006.00475.x. hdl:1826/3570. S2CID 154230290. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
• Bartram, Söhnke M.; Burns, Natasha; Helwege, Jean (June 2013). «Foreign Currency Exposure and Hedging: Evidence from Foreign Acquisitions». Quarterly Journal of Finance. 3 (2): 1–20. CiteSeerX 10.1.1.580.8086. doi:10.1142/S2010139213500109. SSRN 1116409.
• Close, John Weir (2013-10-15). A Giant Cow-tipping by Savages: The Boom, Bust, and Boom Culture of M&A. New York: Palgrave Macmilla. ISBN 9780230341814. OCLC 828246072.
• Coispeau, Olivier; Luo, Stephane (2015). Mergers & Acquisitions and Partnerships in China. Singapore: World Scientific. էջ 311. ISBN 9789814641029. OCLC 898052215.
• DePamphilis, Donald (2008). Mergers, Acquisitions, and Other Restructuring Activities. New York: Elsevier, Academic Press. էջ 740. ISBN 978-0-12-374012-0.
• Fleuriet, Michel (2008). Investment Banking explained: An insider's guide to the industry. New York, NY. ISBN 978-0-07-149733-6.
• Harwood, I. A. (2006). «Confidentiality constraints within mergers and acquisitions: gaining insights through a 'bubble' metaphor». 17 (4): 347–359. doi:10.1111/j.1467-8551.2005.00440.x. S2CID 154600685. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
• Locke, Bryan; Singh, Harsh; Chung, Joanna; Ferguson, John J. «Selling Acquisitions to Institutional Investors, Proxy Handlers, Regulators, and the Financial Media». Transaction Advisors. ISSN 2329-9134. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-02-02-ին. Վերցված է 2024-08-13-ին.
• «The 2017 M&A Fee Guide». Firmex & Divestopedia. 2017-10-11. Արխիվացված է օրիգինալից 2019-07-18-ին. Վերցված է 2024-08-13-ին.
• Reddy, Kotapati Srinivasa; Nangia, Vinay Kumar; Agrawal, Rajat (2014). «The 2007–2008 Global Financial Crisis, and Cross-border Mergers and Acquisitions». Global Journal of Emerging Market Economies. 6 (3): 257–281. doi:10.1177/0974910114540720. S2CID 59268938.
• Reddy, K.S.; Nangia, V.K.; Agrawal, R. (2013). «Indian economic-policy reforms, bank mergers, and lawful proposals: The ex-ante and ex-post 'lookup'». Journal of Policy Modeling. 35 (4): 601–622. doi:10.1016/j.jpolmod.2012.12.001.
• Reddy, K.S.; Agrawal, R.; Nangia, V.K. (2013). «Reengineering, crafting and comparing business valuation models-the advisory exemplar». International Journal of Commerce and Management. 23 (3): 216–241. doi:10.1108/IJCoMA-07-2011-0018.
• Reifenberger, Sabine (28 December 2012). M&A Market: The New Normal. CFO Insight
• Rosenbaum, Joshua; Joshua Pearl (2009). Investment Banking: Valuation, Leveraged Buyouts, and Mergers & Acquisitions. Hoboken, NJ: John Wiley & Sons. ISBN 978-0-470-44220-3.
• Scott, Andy (2008). China Briefing: Mergers and Acquisitions in China (2nd ed.).
• Straub, Thomas (2007). Reasons for frequent failure in Mergers and Acquisitions: A comprehensive analysis. Wiesbaden: Deutscher Universitäts-Verlag (DUV), Gabler Edition Wissenschaft. ISBN 978-3-8350-0844-1.
• Patel, Kison (2019). Agile M&A:Proven Techniques to Close Deals Faster and Maximize Value. United States: Dealroom Incorporated. ISBN 978-1733474511.

Արտաքին հղումներ

• Mergers and Acquisitions

Տես՝ merger Վիքիբառարան, բառարան և թեզաուրուս