Միխայիլ Կովալ

Միխայիլ Կովալ
 
Կրթություն՝ National Defense University of Ukraine? և Մ. Վ. Ֆրունզեի անվան ռազմական ակադեմիա
Գիտական աստիճան՝ պատմական գիտությունների թեկնածու
Մասնագիտություն՝ քաղաքական գործիչ և ռազմական գործիչ
Ծննդյան օր փետրվարի 26, 1956(1956-02-26) (68 տարեկան)
Ծննդավայր Իզյասլավ, Խմելնիցկիի մարզ, Ուկրաինական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն  ԽՍՀՄ և  Ուկրաինա
 
Ինքնագիր Изображение автографа
 
Պարգևներ
Կարմիր Աստղի շքանշան «ԽՍՀՄ զինված ուժերում Հայրենիքին ծառայելու համար» 3-րդ աստիճանի շքանշան «Մարտական ծառայությունների» մեդալ «ԽՍՀՄ Զինված ուժերի 70-ամյակին» նվիրված հոբելյանական մեդալ Մեդալ «անբասիր ծառայության համար» «Անբասիր ծառայության համար» III աստիճանի մեդալ «Վաստակի համար» 1-ին աստիճանի շքանշան (Ուկրաինա) «Վաստակի համար» 2-րդ աստիճանի շքանշան (Ուկրաինա) «Վաստակի համար» ІІІ աստիճանի շքանշան (Ուկրաինա) Բոգդան Խմելնիցկու III աստիճանի շքանշան Medal For Military Service to Ukraine Defender of the Motherland Medal և Ուկրաինայի անկախության 25-րդ տարելիցի հոբելյանական մեդալ

Միխայիլ Կովալ (ուկրաիներեն՝ Михайло Володимирович Коваль, փետրվարի 26, 1956(1956-02-26), Իզյասլավ, Խմելնիցկիի մարզ, Ուկրաինական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), Ուկրաինայի ռազմական հրամանատար։ Ուկրաինայի ազգային անվտանգության և պաշտպանության խորհրդի քարտուղարի առաջին տեղակալը 2015 թվականի հունվարի 17-ից[1]։ Գեներալ-գնդապետ։ Պատմական գիտությունների թեկնածու[2]։

Ուկրաինայի պաշտպանության նախարարի պաշտոնակատար (2014 թվականի մարտի 25-ից հուլիսի 3-ը)[3][4][5], Ուկրաինայի ազգային անվտանգության և պաշտպանության խորհրդի քարտուղարի տեղակալ (2014 թվականի հուլիսի 3-ից 2015 թվականի հունվարի 17)[6]։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է 1956 թվականի փետրվարի 26-ին Ուկրաինական ԽՍՀ-ի Իզյասլավ Խմելնիցկի մարզի Իզյասլավ քաղաքում[3]։

1971 թվականի սեպտեմբերից մինչև 1975 թվականի հունիս սովորել է Կամենեց-Պոդոլսկի ինդուստրիալ տեխնիկումում՝ մարկշեյդերի բաժնում։ Ավարտելուց հետո ստացել է «Լեռնային տեխնիկ-մարկշեյդեր» որակավորում և ընդունվել Վ. Կ. Խարչենկոյի անվան Կամենեց-Պոդոլսկի բարձրագույն ռազմատեխնիկական հրամանատարական ուսումնարան[7]։ Սովորել է 1975 թվականի օգոստոսից մինչև 1979 թվականի սեպտեմբեր «ինժեներա-սակրավոր և օդադեսանտային զորքերի հրամանատար» մասնագիտությամբ[7]։

Զինվորական ծառայություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1979 թվականից մինչև 1983 թվականը ծառայել է ԽՍՀՄ զինված ուժերի 132-րդ առանձին գվարդիական ինժեներասակրավորական գումարտակի տարբեր պաշտոններում՝ եղել է ինժեներասակրավորական դասակի հրամանատար (1979 թվականի սեպտեմբերից), ինժեներատեխնիկական վաշտի հատուկ ականազերծման դասակի հրամանատար (1980 թվականի փետրվարից), ապա ինժեներատեխնիկական վաշտի հրամանատար (1980 թվականի փետրվարից)[3][7]։

1983 թվականի հունվարից՝ 104-րդ գվարդիական օդադեսանտային դիվիզիայի 306 ուսումնական կենտրոնի պետ։ 1984 թվականի հոկտեմբերին տեղափոխվել է 104-րդ գվարդիական օդադեսանտային դիվիզիայի 328-րդ գվարդիական պարաշյուտադեսանտային գունդը, զբաղեցրել 3-րդ պարաշյուտադեսանտային գումարտակի հրամանատարի տեղակալի և հրամանատարի պաշտոնները (1985 թվականի հոկտեմբերից)[7][8]։

1990 թվականին ավարտել է Ֆրունզեի անվան ռազմական ակադեմիան[3]։

1990 թվականի հունիսից՝ 36-րդ առանձին օդադեսանտային բրիգադի հրամանատարի տեղակալ (Լենինգրադի մարզի Գարբոլովո գյուղ)[7]։

1990 թվականի դեկտեմբերից՝ օդային բրիգադների կրտսեր մասնագետների պատրաստման 224-րդ ուսումնական կենտրոնի պետի տեղակալ (Լվովի մարզի Խիրով քաղաք)։ 1992 թվականի մայիսին նշանակվել է այդ կենտրոնի պետի պաշտոնում[7]։

1995 թվականի սեպտեմբերից մինչև 1997 թվականի հուլիսը սովորել է Կիևում Ուկրաինայի Զինված ուժերի ակադեմիայի օպերատիվ-ռազմավարական ֆակուլտետում (այժմ՝ Ուկրաինայի Իվան Չեռնյախովսկու անվան պաշտպանության ազգային համալսարան)[3][7]։

1997 թվականի հուլիսին Կովալը նշանակվել է Հյուսիսային օպերատիվ հրամանատարության 8-րդ բանակային կորպուսի 30-րդ տանկային դիվիզիայի շտաբի պետ-հրամանատարի տեղակալ[7]։ 1997 թվականի նոյեմբերից այդ դիվիզիայի հրամանատարն է։

1999 թվականի դեկտեմբերին նշանակվել է Ռովնո քաղաքում Արևմտյան օպերատիվ հրամանատարության 13-րդ բանակային կորպուսի հրամանատարի առաջին տեղակալ-շտաբի պետ[3][7]։

2001 թվականի սեպտեմբերից՝ շտաբի պետ Ուկրաինայի ՆԳՆ ներքին զորքերի գլխավոր վարչության պետի առաջին տեղակալ։ 2002 թվականի փետրվարի 2-ին Կովալը նշանակվել է Ուկրաինայի պետական սահմանի պահպանության հարցերով պետական կոմիտեի նախագահի առաջին տեղակալ՝ Ուկրաինայի Սահմանապահ զորքերի հրամանատար[3]։

2003 թվականի օգոստոսի 18-ին նշանակվել է Ուկրաինայի պետական սահմանապահ ծառայության նախագահի առաջին տեղակալի պաշտոնում՝ անձնակազմի հետ աշխատանքի դեպարտամենտի տնօրենի պաշտոնում։ Նույն թվականին բանակցություններ է վարել ռուսական կողմի հետ Տուզլա կղզու շուրջ հակամարտության ընթացքում[7][9][10]։

2007 թվականին Չերնովիցկի Յուրի Ֆեդկովիչի անվան ազգային համալսարանում պաշտպանել է թեկնածուական ատենախոսություն՝ նվիրված ուկրաինացի և խորհրդային քաղաքական ու կուսակցական գործիչ Վ. Պ. Զատոնսկու գործունեության ուսումնասիրությանը։ Պատմական գիտությունների թեկնածու[2]։

Ղրիմի բռնակցումը Ռուսաստանին

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2014 թվականի մարտի 5-ին Ռուսաստանի Դաշնությանը Ղրիմի միանալու ժամանակ սահմանապահ զորքերի գեներալ-գնդապետ Կովալը առևանգվել էր «անհայտ կազմավորումների կողմից զինվորական համազգեստով» Յալթայի մերձակայքում գտնվող զորամասի մոտ, որտեղ նա եկել էր «բարձրացնելու ուկրաինացի սահմանապահների մարտական ոգին»[9]։ Կովալի խոսքով՝ իրեն առևանգել են Ռուսաստանի օդադեսանտային զորքերի մարտիկները՝ քաղաքացիական անձանց մասնակցությամբ[11]։ Նույն օրը նա ազատ է արձակվել[12][13][14]։

«Գիշերային գայլեր» մոտոակումբի Ղրիմի բաժանմունքի ղեկավար Վիտալի Պունկոն պատմել է Կովալի առևանգման գործողության մանրամասների մասին։ Պունկոյի խոսքով՝ գեներալը պետք է ուկրաինացի սահմանապահներին Յալթայում կրակ բացեր Ղրիմի ինքնապաշտպանական ուժերի վրա պարտության համար, իսկ բայքերների խնդիրն էր թույլ չտալ արյունահեղություն։ Երբ Կովալի մեքենան մոտեցել է հատվածին, բայքերները արգելափակել են այն, գեներալին դուրս են հանել և տեղափոխել այն մեքենան, որի ղեկին նստած էր Պունկոն, որը նրան տարել էր Սիմֆերոպոլի օդանավակայան[15]։ Իրականում, ինքնապաշտպանության 4-րդ վաշտի հրամանատար Վլադիմիր Մերցալովի խոսքով՝ «ավելի ճիշտ է ասել, որ իրեն առևանգել են «Գիշերային գայլերի» բաճկոններով մարդիկ»[16]։

Զինված հակամարտություն Ուկրաինայի արևելքում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2014 թվականի մարտի 25-ին Ուկրաինայի Գերագույն ռադան հաստատվել է Ուկրաինայի պաշտպանության նախարարի պաշտոնակատարի պաշտոնում, այդ որոշման օգտին քվեարկել է 251 պատգամավոր՝ անհրաժեշտ 226 ձայնի դեպքում[4][5]։

2014 թվականի հուլիսի 3-ին Գերագույն ռադան նախագահի առաջարկությամբ Կովալին ազատել է պաշտպանության նախարարի պարտականությունների կատարումից, նիստում որոշումը պաշտպանել է 327 պատգամավոր՝ անհրաժեշտ 226 ձայնի դեպքում[17]։ Նույն օրը Նախագահի հրամանագրով գեներալը նշանակվել է Ուկրաինայի ազգային անվտանգության և պաշտպանության խորհրդի քարտուղարի տեղակալի պաշտոնում[6], իսկ Ուկրաինայի պաշտպանության նոր նախարար Է դարձել գեներալ-գնդապետ Վ.Վ. Գելետեյը։

2015 թվականի հունվարի 17-ին նշանակվել է Ուկրաինայի ազգային անվտանգության և պաշտպանության խորհրդի քարտուղարի առաջին տեղակալի պաշտոնում[1][18][19][20]։

2018 թվականի նոյեմբերի 1-ին ընդգրկվել է Ռուսաստանի պատժամիջոցների ցուցակում[21]։

Ընտանիք

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ամուսնացած է, ունի երկու երեխա[3]։ Կինը՝ Անտոնինա Նիկոլաևնան, ծառայել է օդադեսանտային զորքերում ավագ ենթասպայի կոչումով, իր հաշվին ունի 18 ցատկ պարաշյուտով։ Որդիներ Վլադիմիրը և Բոգդանը նույնպես գնացել են ծնողների հետքերով, նրանցից յուրաքանչյուրը մի քանի տասնյակ ցատկ է կատարել[8]։

Պարգևներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • «Արժանիքների համար» 1-ին աստիճանի շքանշան (2014 թվականի դեկտեմբերի 4), Ուկրաինայի պետական ինքնիշխանության և տարածքային ամբողջականության պաշտպանության ժամանակ ցուցաբերած անձնական խիզախության և հերոսության, ռազմական երդմանը հավատարմության, բարձր պրոֆեսիոնալիզմի և Ուկրաինայի Զինված ուժերի օրվա առթիվ[22]։
  • 2-րդ աստիճանի «Վաստակի համար» շքանշան (2011 թվականի օգոստոսի 23), պետական ինքնիշխանության պաշտպանության, քաղաքացիների սահմանադրական իրավունքների և ազատությունների ապահովման, պետության տնտեսական անվտանգության ամրապնդման, ուկրաինացի ժողովրդին բարեխիղճ և անբասիր ծառայության և Ուկրաինայի անկախության 20-րդ տարեդարձի կապակցությամբ[23]։
  • «Արժանիքների համար» III աստիճանի շքանշան (2003 թվականի հոկտեմբերի 20), Ուկրաինայի պետական ինքնիշխանության, տարածքային ամբողջականության, պաշտպանունակության և անվտանգության պաշտպանության գործում հատուկ ծառայությունների, ծառայողական պարտականությունները կատարելիս ցուցաբերած արիության և բարձր պրոֆեսիոնալիզմի համար[24]։
  • Բոգդան Խմելնիցկի III աստիճանի շքանշան (2016 թվականի դեկտեմբերի 2), ուկրաինական պետության պաշտպանունակության ամրապնդման գործում անձնական ներդրման, խիզախության, անձնվիրության և բարձր պրոֆեսիոնալիզմի համար, որոնք դրսևորվել են զինվորական պարտքը կատարելիս, և Ուկրաինայի Զինված ուժերի օրվա առթիվ[25]։
  • Կարմիր Աստղի Շքանշան[7]
  • «ԽՍՀՄ զինված ուժերում Հայրենիքին ծառայության համար» 3-րդ աստիճանի շքանշան (1991)[3]։
  • ԽՍՀՄ և Ուկրաինայի 9 մեդալ, այդ թվում՝․
    • «Ուկրաինայի զինվորական ծառայության համար» մեդալը (1998 թվականի նոյեմբերի 23), զինվորական պարտքի օրինակելի կատարման, մարտական և մասնագիտական պատրաստության բարձր ցուցանիշների հասնելու համար[26]։
    • «Հայրենիքի Պաշտպանի» մեդալ[7]։
    • «Մարտական ծառայություն» մեդալ[7]։
  • Ուկրաինայի պաշտպանության նախարարության «խիզախություն և պատիվ» գերազանցության նշան (2001)[3]։

Քրեական հետապնդում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռուսաստանի Դաշնության քննչական կոմիտեի կողմից Կովալը կասկածվում է Ուկրաինայի արևելքում ռազմական հանցագործություններ կատարելու մեջ[27]։

Աշխատանքներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Михайло Коваль Громадсько-політична та культурно-освітня діяльність В. П. Затонського : автореф. дис… канд. іст. наук: 07.00.01 / Коваль Михайло Володимирович. — Чернівецький національний ун-т ім. Юрія Федьковича. — Чернівці, 2007. — 20 с.
  • Михайло Коваль З неба — в бій. Повітряно-десантні війська збройних сил різних країн у другій світовій війні та локальних конфліктах [Текст] : історичний нарис / М. В. Коваль. — Вид. 2-е, доп.. — Вінниця: СПД Данилюк В. Г., 2008. — 212 с. — ISBN 978-966-2917-56-7
  • Михайло Коваль Довготривала фортифікація на теренах України напередодні та під час другої світової війни. Міфи і реалії. / Михайло Коваль, генерал-полковник, канд. іст. наук. — Нац. ун-т оборони України [та ін.]. — Хмельницький: Вид-во Нац. акад. ДПСУ, 2011—2013 (7 томов).

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 «Указ Президента УкраЇни № 90/2015 «Про призначення М.Коваля Першим заступником Секретаря Ради національної безпеки і оборони України»» (ուկրաիներեն). Сайт СНБО Украины. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ դեկտեմբերի 14-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 6-ին.
  2. ↑ 2,0 2,1 Информация (ուկր.) на сайте Национальной библиотеки Украины имени В. И. Вернадского
  3. ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 «Биография Михаила Коваля». ՌԻԱ Նովոստի. 2014 թ․ մարտի 25. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 29-ին.
  4. ↑ 4,0 4,1 «В должности и.о. министра обороны Украины утвержден Михаил Коваль» (ռուսերեն). ՌԻԱ Նովոստի. 2014 թ․ մարտի 25.
  5. ↑ 5,0 5,1 «Новым врио министра обороны Украины назначен Михаил Коваль» (ռուսերեն). Интерфакс. 2014 թ․ մարտի 25.
  6. ↑ 6,0 6,1 «Указ Президента УкраЇни № 564/2014 «Про призначення М.Коваля заступником Секретаря Ради національної безпеки і оборони України»» (ուկրաիներեն). Сайт Верховной Рады Украины.
  7. ↑ 7,00 7,01 7,02 7,03 7,04 7,05 7,06 7,07 7,08 7,09 7,10 7,11 7,12 Виконуючий обов’язки Міністра оборони України генерал-полковник Коваль Михайло Володимирович(ուկր.) Официальный сайт Министерства обороны Украины
  8. ↑ 8,0 8,1 «Вся правда про Міністра оборони Коваля». iVin. 31.03.2014. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 21-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 20-ին.
  9. ↑ 9,0 9,1 Алла Щелычева (25 марта 2014). ««Подробности» изучили биографию Михаила Коваля». Подробности, телеканал «Интер». Վերցված է 2014 թ․ մարտի 29-ին.
  10. ↑ Александра Захарова, Александр Ильченко (25 марта 2014). «И.о министра обороны Украины Коваль - профессионал, который не боится риска – коллеги». Сегодня. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 29-ին.
  11. ↑ «Коваль: российские военные не хотят выполнять преступные приказы Путина». Украинская правда. 7 марта 2014. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 29-ին.
  12. ↑ «Депутаты назначили Коваля и.о. министра обороны». Русская служба BBC. 25 марта 2014. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 29-ին.
  13. ↑ Анна Старкова (25 марта 2014). «Рада приняла отставку и.о. министра обороны Тенюха». Объектив. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 29-ին.
  14. ↑ «За что «ушли» Тенюха — адмирала без флота и авторитета». Известия в Украине. 25 марта 2014. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 29-ին.
  15. ↑ Андрей Кондрашов. «Документальный фильм «Крым. Путь на Родину»». Телеканал «Россия 1». russia.tv. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ մարտի 15-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 6-ին.
  16. ↑ Андрей Сухотин (25 апреля 2016). «Покушение на Крым». Новая газета. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ ապրիլի 26-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 6-ին.
  17. ↑ «Верховная Рада освободила Михаила Коваля от исполнения обязанностей» (ռուսերեն). ՌԻԱ Նովոստի. 2015 թ․ հուլիսի 3.
  18. ↑ «Порошенко повысил Михаила Коваля до первого замсекретаря СНБО Украины» (ռուսերեն). ՌԻԱ Նովոստի. 2015 թ․ փետրվարի 17.
  19. ↑ «Указ Президента України від 21.04.2015 № 229/2015 «Про незастосування заборони обіймати посади, щодо яких здійснюються заходи з очищення влади (люстрації)»» (ուկրաիներեն). Сайт Верховной Рады Украины.
  20. ↑ «Порошенко освободил от люстрации экс-министра обороны Коваля» (ռուսերեն). ՌԻԱ Նովոստի Украина. 2015 թ․ ապրիլի 23.
  21. ↑ «10 висновків із санкцій Росії та що відомо про людей зі списку». Украинская правда. 2018 թ․ նոյեմբերի 1. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
  22. ↑ «Указ Президента України № 915/2014 від 4 грудня 2014 року «Про відзначення державними нагородами України»» (ուկրաիներեն). Сайт Верховной Рады Украины.
  23. ↑ «Указ Президента Украины от 23.08.2011 № 843/2011 «О награждении государственными наградами Украины»» (ուկրաիներեն). Сайт Верховной Рады Украины.
  24. ↑ «Указ Президента Украины от 20.12.2003 № 1474/2003 «О награждении государственными наградами Украины военнослужащих Государственной пограничной службы Украины»» (ուկրաիներեն). Сайт Верховной Рады Украины.
  25. ↑ Указ Президента України № №538/2016 «Про відзначення державними нагородами України» (ուկր.)
  26. ↑ «Указ Президента України № 1291/98 від 23 листопада 1998 року «Про нагородження відзнаками Президента України військовослужбовців Збройних Сил України»» (ուկրաիներեն). Сайт Верховной Рады Украины.
  27. ↑ «Граждане Украины, которых Следственный комитет России подозревает в военных преступлениях на востоке Украины» (ռուսերեն). Коммерсантъ. 2015 թ․ հունվարի 21.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Միխայիլ Կովալ» հոդվածին։
GND: 14044694X · ISNI: 0000000374608011 · NKC: js2010562859 · NTA: 204263077 · VIAF: 120097558 · WorldCat VIAF: 120097558