Յանու պանիր | |
---|---|
Առաջացման երկիր | Լատվիա |
Սերտիֆիկացում | Traditional speciality guaranteed? |
Անունով | Լիգո |
Jāņu siers Վիքիպահեստում |
Յանու պանիր (լատիշ․՝ Jāņu siers), լատվիական ազգային պանրատեսակ, որի պատրաստումն ու համտեսում-ճաշակումը տարվա ամենաերկար օրերին՝ հունիսի 21-23-ին նշվող արևի ու պտղաբերության տոնի՝ Յանի տոնի պարտադիր տարրերից մեկն է ավանդաբար համարվում։ Պանրի այդ տեսակը ներկայումս դարձել է լատվիական մշակույթի խորհրդանիշերից մեկը[1]։
2015 թվականի նոյեմբերի 16-ին Եվրոպական խորհուրդը յանու պանիրը ներառել է Traditional Speciality Guaranteed (TSG) գրանցամատյանում[2]։ Լատվիայում այդ պանրատեսակն արտադրելու թույլտվություն շնորհված է ընդամենը հինգ ձեռնարկության (Valmieras piens-ին, Rankas piens-ին, Lazdonas piensaimnieks-ին, Straupe-ին, Dundaga-ին), և միայն դրանք իրավունք ունեն արտադրելու (այն էլ՝TSG չափանիշների իրականացմամբ) և իրենց արտադրանքը պիտակավորելու որպես Jāņi պանիր[3]։
Հիմնական բաղադրամասերն են կաթնաշոռը (լատիշերեն՝ biezpiens) և թարմ կաթը, որոնց կարող են ավելացվել ալյ մթերքներ ու համեմունքներ (հաճախ, ավանդույթի համաձայն, եփելիս ավելացնում են քիմիոնի սերմեր)։
Կաթը տաքացնում են, մասնաբաժիններով ավելացնում կաթնաշոռը, խառնում ու եռացնում (72–77 °C (162–171 °F), մինչև որ կաթը մերվում է, շիճուկն առանձնանում։ Շիճուկը հեռացնում են, առաջացած պանրազանգվածը քամում, տաք զանգվածին ավելացնում են կարագ, ձու, թթվասեևր, աղ, քիմիոն և մարմանդ կրակի վրա տաքացնում, անընդհատ խառնում, մինչև որ ստացվում է համասեռ զանգված։ Պատրաստի զանգվածը լցնում են կաղապարների մեջ, սառեցնում։ Սառը տեղում մի քանի օր մնալուց հետո պանիրը հասունանում է, և կարելի է արդեն ճաշակել[4]։
Linda Dumpe, Anna Šmite, Aija Golde (2004). Jāņu siers. Rīga: SO «Siera klubs». 204. lpp. ISBN 9984-976-20-3.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Յանու պանիր» հոդվածին։ |