Նիկոլա Տեսլայի հուշահամալիր

Նիկոլա Տեսլայի հուշահամալիր
Տեսակթանգարան և մշակութային կառույց
Երկիր Խորվաթիա
ՏեղագրությունԳոսպիչ
ՎայրՍմիլյան
Հիմնադրվել է2006
Կայքmcnikolatesla.hr​(խորվ.)
Քարտեզ
Քարտեզ

Նիկոլա Տեսլայի հուշահամալիր, պատմամշակութային թանգարան Խորվաթիայի Սմիլյան քաղաքում։ Տեղակայված է հռչկավոր ճարտարագետ ու գյուտարար Նիկոլա Տեսլայի ծննդավայրում։ Այն նվիրված է Տեսլային, ով ծնվել է 1856 թվականին սերբական ընտանիքում, Սմիլյան քաղաքում, որն այդ ժամանակ գտնվում էր խորվաթական տարածքում Հաբսբուրգյան միապետության կազմում։

Պատմություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հուշահամալիրի պաշտոնական բացումը տեղի է ունեցել 2006 թվականի հուլիսի 10-ին Տեսլայի 150 ամյակի առթիվ, բացմանը ներկա էր նաև Խորվաթիայի նախագահը[1]։ Սկզբնապես համալիրը հիմնադրվում է որպես թանգարան 1956 թվականին, սակայն այն տուժում է Խորվաթիայի անկախության պատերազմի տարիներին, արկերից մեկն ընկնում է Նիկոլայի Տեսլայի տան կողքին գտնվող կառույցի վրա։ Ի վերջո խորվաթական բանակը մարում է բռնկված հրդեհը, կահույքն ու մի շարք առարկաներ պահպանվում են[2]։ Պատերազմից հետո Խորվաթիայի իշխանությունները վերականգնում են համալիրը և վերաբացում 2006 թվականին մեծ հանդիսավորությամբ, որին մասնակցում էին պատվիրակություններ Խորվաթիայից և Սերբիայից[3]։

Ճարտարապետություն և ցուցանմուշներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1,37 քառակուսի կիլոմետր տարածք ընդգրկող համալիրի մեջ մտնում են տարբեր կառույցներ՝ Նիկոլա Տեսլայի տանը գտնվող թանգարանը[4] (որտեղ ներկայացված են նրա կյանքին վերաբերող փաստաթղթեր, լուսանկարներ և աուդիո նյութեր), սերբական ուղղափառ Սբ․ Պողոս-Պետրոս եկեղեցին, գյուղական գերեզմանը, Տեսլայի փորձարարական կայանը, քարե հուշարձաններ, նստարաններ, որոնք նախագծվել են ճարտարապետ Զդենկո Կոլաչիոյի կողմից, Տեսլայի արձանը (քանդակագործ՝ Միլե Բլաժեվիչ), Տեսլայի մի շարք հայտնագործությունների նախատիպերը(ինդուկցիոն շարժիչ, Տեսլայի տուրբինը և կծիկը)[5]։

Հուշահամալիրում պարբերաբար իրականացվում են գիտական ու կրթական միջոցառումներ։ Վերջին մի քանի տարիներին այցելուների թիվը գնալով աճում է, միայն 2016 թվականին Նիկոլա Տեսլայի հուշահաալիր այցելել են 41,000 զբոսաշրջիկ աշխարհի տարբեր երկրներից, իսկ 2018 թվականին այցելուների թիվը հասավ 44,000-ի։

Պատկերասրահ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Հուշահամալիրի ընդունարանի շենքը
    Հուշահամալիրի ընդունարանի շենքը
  • Տունը, որտեղ ծնվել է Տեսլան
    Տունը, որտեղ ծնվել է Տեսլան
  • Հուշահամալիրի կառույցներն ու շրջակայքը
    Հուշահամալիրի կառույցներն ու շրջակայքը
  • Տեսլայի փորձարարական կայանը
    Տեսլայի փորձարարական կայանը
  • Տեսլայի կծիկը
    Տեսլայի կծիկը
  • Մուլտիմեդիայի կենտրոն
    Մուլտիմեդիայի կենտրոն

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ Šoštarić, Tomislav. «Kuća čuda u rodnom mjestu Nikole Tesle». balkans.aljazeera.net (բոսնիերեն). Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 15-ին.
  2. ↑ «Lika napokon otkrila Teslu - Jutarnji.hr». web.archive.org. 2011 թ․ մայիսի 22. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ մայիսի 22-ին. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 15-ին.
  3. ↑ «Ured Predsjednika RH». web.archive.org. 2012 թ․ հունվարի 20. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 20-ին. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 15-ին.
  4. ↑ Rešetar, Brstilo (2007). «Matea».
  5. ↑ Jovanović, Dragan (2017). «INOVACIJE U MEMORIJALNOM CENTRU „NIKOLA TESLA" SMILJAN» (խորվաթերեն). Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 15-ին.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Նիկոլա Տեսլայի հուշահամալիր» հոդվածին։