Շուկայի մանիպուլյացիա

Շուկայական մանիպուլյացիա, կանխամտածված գործողություն, որն էականորեն խեղաթյուրում է ֆինանսի, արտարժույթի կամ ապրանքի գինը, պահանջարկը, առաջարկը կամ առևտրի ծավալը։ Օրինակ՝ կեղծ տեղեկատվության տարածումը, առևտրի մասնակիցների դավադրությունը[1]։

Իրավական կարգավորում Ռուսաստանում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռուսաստանում ֆինանսական միջոցների, արտարժույթի և ապրանքների համար ներդրողների հավասարությունը և արդար գնագոյացումը ապահովելու համար 2010 թվականի հուլիսի 27-ին ընդունվել է N 224-ФЗ՝ «Ինսայդերական տեղեկատվության չարաշահման և շուկայի մանիպուլյացիայի դեմ պայքարի և Ռուսաստանի Դաշնության որոշ օրենսդրական ակտերում փոփոխություններ մտցնելու մասին» դաշնային օրենքը։ Սույն դաշնային օրենքի 2-րդ հոդվածի համաձայն շուկայի մանիպուլյացիան՝ կանխամտածված գործողությունները, որոնք վերահսկվում են Ռուսաստանի Դաշնության օրենսդրությամբ՝ ինսայդերային տեղեկատվության չարաշահման և շուկայի մանիպուլյացիայի դեմ պայքարելու կամ Ռուսաստանի Բանկի կանոնակարգերով[2]։ Բացի այդ, ընդունվել է ինսայդերների չարաշահումների և շուկայի մանիպուլյացիաների դեմ օրենք, որպեսզի Ռուսաստանը դառնա IOSCO-ի տեղեկատվության փոխանակման հուշագիր ստորագրող[3]։ 2020 թվականի հոկտեմբերի դրությամբ Ռուսաստանի Բանկը բացահայտել է շուկայի մանիպուլյացիայի 109 դեպք։ Բացի այդ, առեւտրի կազմակերպիչները, այսինքն, բորսաները կամ առեւտրային համակարգերը[4] ֆինանսական շուկայում, ինքնակարգավորվող կազմակերպությունների հետ համատեղ՝ միավորելով առևտրի մասնակիցներին, շուկայի մանիպուլյացիաները կանխելու, հայտնաբերելու և ճնշելու նպատակով, վերահսկողություն իրականացնել ֆինանսական միջոցների, արտարժույթի և (կամ) ապրանքների համար կազմակերպված աճուրդներում իրականացվող գործարքների նկատմամբ և պարտավոր են տեղեկացնել Ռուսաստանի կենտրոնական բանկի գործարքների մասին, որը, նրանց կարծիքով, շուկայական մանիպուլյացիա է[5]։ 2020 թվականի նոյեմբերի դրությամբ Ռուսաստանի Կենտրոնական Բանկը չեղարկել է 74 ֆիզիկական անձանց որակավորման վկայականները՝ ինսայդերական տեղեկատվության չարաշահման և շուկայի մանիպուլյացիայի դեմ պայքարի կանոնակարգը խախտելու համար[6]։ Համաձայն Ռուսաստանի Բանկի 2020 թվականի հունվարի 13-ի թիվ 201-I հրահանգի 9.1 կետի, եթե Ռուսաստանի Կենտրոնական Բանկը ստուգման արդյունքում կամ ստուգման ընթացքում հայտնաբերել է ինսայդերական տեղեկատվության չարաշահման և շուկայի մանիպուլյացիայի դեմ պայքարի օրենսդրական խախտումներ, ապա նա կարող է տալ հետևյալ հրահանգները՝

  1. իրավաբանական և ֆիզիկական անձանց կողմից թույլ տրված խախտումները վերացնելու մասին,
  2. նման խախտումների հետևանքները վերացնելու մասին,
  3. ապագայում նմանատիպ խախտումներ գրանցելիս ֆինանսական գործիքների, արտարժույթի և (կամ) ապրանքների առևտուրը կասեցնելու մասին։

Իրավական վերահսկողություն

Եթե բաժնետոմսերի մանիպուլյացիան վերաբերում է ֆոնդային շուկային, ապա «շուկայական մանիպուլյացիան» կարող է վերաբերել նաև էլեկտրաէներգիայի շուկային։ Շուկայական մանիպուլյացիան օրենքով արգելված է շատ երկրներում։ Մասնավորապես, Միացյալ Նահանգներում այն ​​արգելված է 1934 թվականի Արժեթղթերի բորսայի մասին օրենքի 9(a)(2)[1] բաժնի համաձայն[7], Եվրոպական միությունում՝ Շուկայի չարաշահման կանոնակարգի 12-րդ հոդվածի համաձայն[8], Ավստրալիայում՝ 2001 թվականին կորպորացիաների մասին օրենքի 1041A բաժնի համաձայն[9][10], իսկ Իսրայելում՝ 1968թ. արժեթղթերի ակտի 54(ա) բաժնի համաձայն, Էլեկտրաէներգիայի և բնական գազի արժեքի մասին օրենքը մեծածախ շուկաներում ՝ համաձայն Բնական գազի ակտի 4Ա բաժնի[11]։

ԱՄՆ Արժեթղթերի բորսայի մասին օրենքը շուկայական մանիպուլյացիան սահմանում է որպես «գործարքներ, որոնք ստեղծում են արհեստական ​​գին կամ արհեստական ​​գին պահպանում առևտրային արժեթղթի համար»։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ «Противодействие недобросовестным практикам | Банк России». www.cbr.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 10-ին. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 9-ին.
  2. ↑ «Россия стала официальным подписантом меморандума IOSCO». информационное агентство «Интерфакс». 2015 թ․ փետրվարի 16. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 16-ին. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 9-ին.
  3. ↑ Федеральный закон от 27 июля 2010 г. N 224-ФЗ «О противодействии неправомерному использованию инсайдерской информации и манипулированию рынком и о внесении изменений в отдельные законодательные акты Российской Федерации»
  4. ↑ «Правовые акты | Банк России». www.cbr.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 9-ին. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 9-ին.
  5. ↑ Перов В. А. О квалификации действий лиц, неправомерно использующих инсайдерскую информацию в банковской сфере // Российский следователь. 2018. N 2. С. 39 — 42.
  6. ↑ «Перечень выявленных случаев неправомерного использования инсайдерской информации и манипулирования рынком | Банк России». cbr.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 9-ին. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 9-ին.
  7. ↑ «The Laws That Govern the Securities Industry | Investor.gov». www.investor.gov.
  8. ↑ «EUR-Lex - 02014R0596-20210101 - EN - EUR-Lex». eur-lex.europa.eu.
  9. ↑ 16 U.S.C. § 824v
  10. ↑ 15 U.S.C § 717c-1
  11. ↑ Mahoney, Paul G., 1999. The Stock Pools and the Securities Exchange Act.Journal of Financial Economics 51, 343-369.