Չնքուշ

Քաղաք
Չնքուշ
Վարչական տարածքԱրևմտյան Հայաստան
ՎիլայեթԴիարբեքիրի վիլայեթ
ԳավառակՉնքուշի գավառակ
Այլ անվանումներՇենքուշ, Շնքուշ, Շունգուշ, Շունղուշ, Չանկուշ, Չենկոշ, Չնգուշ, Չնքուզ, Չունքուշ, Ցնքուշ, Ցնքուս
ԲԾՄ1049 մետր
Պաշտոնական լեզուՀայերեն
Բնակչություն14 000 մարդ (XX դարասկիզբ)
Ազգային կազմՀայեր (մինչև Մեծ եղեռնը)
Ժամային գոտիUTC+3
Փոստային ինդեքսներ21870
Չնքուշ (Աշխարհ)##
Չնքուշ (Աշխարհ)

Չնքուշ, գյուղ, գյուղաքաղաք, ավան, քաղաք Արևմտյան Հայաստանում, Չնքուշի գավառակում[1]։ Գտնվում էր Եփրատ գետի ձախ ափին` ապառաժոտ լեռան լանջին։

Հանդիսանում էր Չնքուշի գավառակի կենտրոնը։

Պատմություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տեղի հայությունը համառ դիմադրություն են ցույց տվել 1895 և 1915 թվականների կոտորածի ժամանակ։ Հայերը դիմադրում էին լեռներում և կարողացան փրկվել վերահաս մահից։ Իսկ քաղաքում մնացած 5700 հայերը քշվեցին Տիտան կոչվող կիրճը և իրենց մահը գտան անդունդում։

Հայրենադարձ չնքուշցիների մի մասը բնակվել է Երևան քաղաքի փողոցներից մեկում, որը ստացել է Չնքուշ անունը։

Բնակչություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

XX դարի սկզբին ուներ մոտ 14 000 հայ բնակիչ։

Տնտեսություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բնակչության հիմնական զբաղմունքը այգեգործություն, անասնապահություն, արհեստներն ու առևտուրն էր։ Արհեստավորական ապրանքի մի մասը վաճառվում էր Դիարբեքիրում, Խարբերդում և Մալաթիայում։

Օգտակար հանածոներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հնագույն ժամանակներից ի վեր շահագործվել են տեղի երկաթահանքերը։

Պատմամշակութային կառույցներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Չնքուշն ուներ Ս. Կարապետ, Ս. Պողոս և Ավետարանական եկեղեցիներ։

Կրթություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

3 եկեղեցիներին կից գործում էին դպրոցներ։ Բացի այդ կար ընդհանուր երկսեռ վարժարան։

Անվանի մարդիկ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Չքնուշում են ծնվել.[2]

  • Պավլոս Բորոյան (1905 -?) - դերասան
  • Գ. Գևորգյան (1894 - 1972) - խմբագիր
  • Լ. Դատեմյան (1894 - 1926) - խմբագիր

Տես նաև

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ «Դիարբեքիրի նահանգի Չնքուշի գավառակ». Վերցված է 2015 ապրիլի 14-ին.
  2. ↑ «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ 4, էջ 262

Աղբյուրներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]