Պասանդայի բաղադրիչները | |
Ենթատեսակ | սննդամթերք, գառան մսով կերակուր և Indian curry? |
Առաջացման երկիր | Մեծ Մողոլների կայսրություն |
Պասանդա, տարածված մսային ուտեստ, որը ծագում է Հնդկական ենթամայրցամաքից, մասնավորապես` Հյուսիսային Հնդկաստանից, Հայդարաբադից և Պակիստանից։ Ծագել է մեծ մողոլների կայսրերի պալատում մատուցվող ուտեստից։ Ճաշատեսակի անունը կապված է «պասանդե» բառի հետ, որը ուրդու լեզվով նշանակում է «ընտրյալ», «լավագույն», «սիրելի»։ Ըստ մի աղբյուրի՝ սա վերաբերում է մսի մի տեսակի, որն ավանդաբար օգտագործվել է պասանդայի համար, ըստ մեկ այլ աղբյուրի` վերաբերում է հենց ուտեստին։ Կարող նշանակել նաև քարի[1]։
Պասանդան ի սկզբանե պատրաստվել է ոչխարի ոտքերից (գառան մսից) և այծի մսից։ Միսը կտրատվում էր շերտերով, թթու դրվում և տապակվում մեծ քանակությամբ համեմունքների հետ։ Այսօր այդ ճաշատեսակը պատրաստվում է հավի մսից և արքայական ծովախեցգետիններից։ Պակիստանում պասանդան սովորաբար պատրաստում են շերտերով կտրտած տավարի մսով[2]։
Միսը կտրտելուց հետո այն մարինացնում են յոգուրտի, չիլիի փոշու, պղպեղի, սխտորի և հիլի մեջ։ Մարինացվելուց մի քանի ժամ հետո միսն այլ բաղադրատարրերի` սոխի, գինձի, չիլիի, երբեմն` դարչինի ու սև պղպեղի հետ դնում են կաթսայի մեջ։ Եփում են կես ժամից մինչև 1 ժամ։ Ուտեստը զարդարում են լոլիկով կամ նուշով (այդ դեպքում այն անվանում են բադամ պասանդա)։ Այն հաճախ մատուցվում է սպիտակ բրնձի կամ նաան հացիկների հետ։
Պասանդայի նման ճաշատեսակ հիշատակվել է հանրագիտարանային Manasollasa տրակտատում, սանսկրիտ լեզվով (12-րդ դար)։ Բաղադրության մեջ նշվում էր պատրաստմա եղանակը, ըստ որի յոգուրտի հետ պատրաստելուց առաջ միսը պետք էր բարակ կտրտել[3]։
Չնայած նրան, որ պասանդան սովորաբար մատուցվում է որպես առանձին մսային ուտեստ, այն կարող է պատրաստվել նաև որպես քաբաբ։ Պասանդան հաճախ անվանում են քարի` սերուցքից, կոկոսի կաթից կամ յոգուրտից և նուշից պատրաստված սոուսի պատճառով։