Պիեռ Քիյառ (ֆր.՝ Pierre Quillard, հուլիսի 14, 1864 — փետրվարի 4, 1912), ֆրանսիացի բանաստեղծ, հասարակական գործիչ։ Տարբեր հավաքներում բազմիցս հանդես է եկել Օսմանյան կայսրությունում ճնշված ժողովուրդների, հատկապես հայերի և մակեդոնացիների իրավունքների պաշտպանությամբ, քննադատել այդ հարցում մեծ տերությունների պասսիվ դիրքորոշումը։ Ֆրանսիացի հայասերների շարժման հիմնադիրը։ Լինելով Կ. Պոլսում 1895 թ-ի հայերի կոտորածների ականատեսը՝ այդ մասին թղթակցություններ է ուղարկել ֆրանսիական մամուլին։
1902 թ. Քիյառի նախաձեռնությամբ հրավիրվել է հայասերների եվրոպական կոնգրեսը, որը դատապարտել է խաղաղ հայ բնակչության նկատմամբ սուլթան, վարչակարգի վայրագությունները։ Քիյառը Մարդկային իրավունքների լիգայի գլխավոր քարտուղարն էր, 1900-14 թթ. Փարիզում հրատարակվող «Պրո Արմենիա» ամսագրի խմբագիր։ Հեղինակ է հայկական հարցի վերաբերյալ բազմաթիվ աշխատությունների («Հայկական հարցը և Եվրոպան», 1896, «Նկատառումներ և փաստաթղթեր ի պաշտպանություն հայերի», 1902 և այլն)։ Սուր քննադատության է ենթարկել ֆրանսիական կառավարության քաղաքականությունը հայկական հարցում։
- La question armAnienne at ГEurope. MAmoire, P., 1896։
- MAmoire et documents pour ta dAfensddes ArmAniens, P., 1902։
- La question d՝ Orient et ta politique personnetie de M. Henotaux, P., 1897 (համահեղինակ L Margery).
- Jean Maitron (dir.), Dictionnaire biographique du mouvement ouvrier français. Troisième partie, 1871-1914, de la Commune à la Grande Guerre, t. XIV, Éditions ouvrières, Paris, 1976
- Edmond Khayadjian, Archag Tchobanian et le mouvement arménophile en France, CNDP, Marseille, 1986. 2e édition ։ Sigest, Alfortville, 2001.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբանական տարբերակը վերցված է «Հայկական հարց» հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։
|