Ջաբալ ալ-Դրուզի պետություն

Ջաբալ ալ-Դրուզի պետություն
դրոշ Խմբագրել Wikidata
պատմական պետություն, Մանդատային տարածքներ Խմբագրել Wikidata
Ստեղծում16 մարտի 1921 Խմբագրել Wikidata
Պաշտոնական լեզուարաբերեն, ֆրանսերեն Խմբագրել Wikidata
ՄայրցամաքԱսիա Խմբագրել Wikidata
ՄայրաքաղաքԱլ-Սուեյդա Խմբագրել Wikidata
Located in the present-day admi­nis­tra­ti­ve ter­ri­to­rial entityՍիրիա Խմբագրել Wikidata
ՀաջորդողՍիրիայի առաջին հանրապետություն Ֆրանսիայի մանդատի ներքո
 • Սիրիայի առաջին հանրապետություն
  • Սիրիայի երկրորդ հանրապետություն Խմբագրել Wikidata
ՆախորդողըԹշնամական օկուպացված տարածքների վարչակազմ
 • Դամասկոսի պետություն Խմբագրել Wikidata
Օգտագործվող լեզուարաբերեն, ֆրանսերեն Խմբագրել Wikidata
Լուծարման ամսաթիվ2 դեկտեմբերի 1936 Խմբագրել Wikidata

Ջաբալ ալ-Դրուզի պետություն (ֆր.՝ État de Djebel Druze, արաբ․՝ دولة جبل الدروز‎‎՝ դաուլաթ ջաբալ ադ-դրուզ) մեկն է այն վեց պետություններից, որոնք ստեղծվել են ֆրանսիացի գեներալ Անրի Գուրոյի կողմից Սիրիայի ֆրանսիական մանդատում, որը հետևել է 1920 թվականի Սան Ռեմոյի կոնֆերանսին և Ֆեյսալ թագավորի պարտությանը և կարճատև միապետությունը Սիրիայում։ Գոյություն է ունեցել 1921-1936 թվականներին, որը նախատեսված էր Ֆրանսիայի վերահսկողության տակ գտնվող տեղական դրուզ բնակչության համար որպես կառավարություն գործելու համար[1][2]։

Մյուս պետություններն էին Դամասկոսը (1920), Հալեպը (1920), Ալավիները (1920), Ալեքսանդրետի սանջակը (1921), Մեծ Լիբանանը (1920), որը հետագայում դարձավ ժամանակակից Լիբանան։

Arrete No. 1343, որը սահմանում էր Ջաբալ ալ-Դրուզի պետության սահմանները, 1922 թվականի մարտ
Ջաբալ ալ-Դրուզի պետության ստատուտ, 14 մայիսի 1930 թվական
Դրուզները նշում են անկախության տոնը

1922 թվականի մարտի 4-ին այն հռչակվեց Սուեյդայի պետությունը՝ մայրաքաղաք ալ-Սուեյդայի անունով, սակայն 1927 թվականին այն վերանվանվեց Ջաբալ ալ-Դրուզի կամ Ջաբալ Դրուզի պետության։ Անվանումն առաջացել է Ջաբալ ալ-Դրուզ լեռնազանգվածից[2]։

Դրուզների պետությունը ձևավորվել է 1921 թվականի մայիսի 1-ին նախկին օսմանյան տարածքում, մինչդեռ այլ պետություններ տեղադրվել են Սիրիայի մանդատի այլ մասերում (օրինակ՝ Ալավիների պետությունը Լաթակիայի շրջանում): Ջաբալ ալ-Դրուզում ապրում էր մոտ 50000 դրուզ[1][2]: Այն առաջինն էր և մնում է միակ ինքնավար միավորը, որը բնակեցված և կառավարվում էր դրուզներով: 1925 թվականի սիրիական հեղափոխությունը սկսվեց Ջաբալ ալ-Դրուզում Սուլթան ալ-Ատրաշի գլխավորությամբ և արագ տարածվեց Դամասկոսում և Ջաբալ ալ-Դրուզի շրջանից դուրս գտնվող այլ ոչ դրուզական շրջաններում: Սիրիայի տարածքը պետությունների բաժանելու դեմ բողոքի ցույցերը սիրիական հակագաղութատիրական ազգայնականության հիմնական թեման էին, որն ի վերջո հաղթանակ տարավ՝ վերամիավորելով ամբողջ Ֆրանսիայի մանդատով տարածքը, բացառությամբ Լիբանանի (որն անկախացել էր) և Ալեքսանդրետի սանջակից, որը Թուրքիային միացվել է որպես Հաթայի մարզ։

Սիրիական ազգայնականների ճնշման արդյունքում 1936 թվականի ֆրանս-սիրիական պայմանագրով Ջաբալ ալ-Դրուզը դադարեց գոյություն ունենալ որպես ինքնավար միավոր և ներառվեց Սիրիայի կազմում:

Կառավարիչներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բնակչության ընդհանուր բաշխումը Դամասկոսի պետությունում ըստ ֆրանսիական մարդահամարի 1921-22 թվականներին[3]
Կրոն Բնակիչներ Տոկոս
Դրուզներ 43,000 84.8%
Քրիստոնեություն 7,000 13.8%
Սուննի իսլամ 700 1.4%
Ընդհանուր 50,700 100%
  • Ամիր Սալիմ փաշա ալ-Ատրաշ (1 մայիսի 1921 - 15 սեպտեմբերի 1923)
  • Թրենգա (ժամանակավոր) (սեպտեմբեր 1923 - 6 մարտի 1924)
  • Գաբրիել Մարի Վիկտոր Կարբիլե (6 մարտի 1924 - 14 հոկտեմբերի 1925), ժամանակավոր մինչև 1 հոկտեմբերի 1924 թ.
  • Սուլթան փաշա ալ-Ատրաշ (18 հուլիսի 1925 - 1 հունիսի 1927), պետության ղեկավար; այլախոհության մեջ
  • Չարլզ Անդրեա (15 հոկտեմբերի 1925 - 1927)
  • Մարի Ժոզեֆ Լեոն Օգուստին Հենրի (1927)
  • Աբել Ժան Էռնեստ Կլեման-Գրանկուր (1927–1932)
  • Կլոդ Գաբրիել Ռենո Մասիե (3 փետրվարի 1932 - 28 հունվարի 1934)
  • Ջասթին-Անտուան ​​Դևիկ (1934–1935)
  • Պիեռ-Ժոզեֆ-Ֆրանսուա Տարրի (1935 – 2 դեկտեմբերի 1936)

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 «Phersu Atlas». content.phersu-atlas.com. Վերցված է 2024-09-15-ին.
  2. 2,0 2,1 2,2 «11. French Syria (1919-1946)». uca.edu (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2024-09-15-ին.
  3. E. J. Brill's first encyclopaedia of Islam, 1913-1936, Volume 2, page 301

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ջաբալ ալ-Դրուզի պետություն» հոդվածին։