Սեդա Տատոյան

Սեդա Տատոյան
Ծնվել է1950[1]
Հալեպ, Սիրիա
Քաղաքացիություն Սիրիա
Մասնագիտությունպատմաբան, հայագետ, միջնադարի պատմաբան և նկարչուհի
Հաստատություն(ներ)Բեյրութի ամերիկյան համալսարան, Չիկագոյի համալսարան, Հայկազյան համալսարան և Կոլումբիայի համալսարան
Գործունեության ոլորտհայագիտություն, Արաբագիտություն, թյուրքագիտություն, Փիլիսոփայությունը Հայաստանում, բանասիրություն և Մտավոր պատմություն
Ալմա մատերԲեյրութի ամերիկյան համալսարան (1969)
Գիտական աստիճանփիլիսոփայության դոկտոր և բանասիրական գիտությունների դոկտոր
Տիրապետում է լեզուներինանգլերեն[2], հայերեն և արաբերեն
Պարգևներ
Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոցի շքանշան

Սեդա Տատոյան (1950[1], Հալեպ, Սիրիա), հայ գիտնական, որը մասնագիտացած է Մերձավոր Արևելքի հետ Միջնադարյան Հայաստանի քաղաքական և մտավոր պատմության փոխազդեցության ոլորտում։ Նա 1986-2005 թվականներին եղել է Բեյրութի ամերիկյան համալսարանի Մշակութագիտության, փիլիսոփայության և արվեստի պրոֆեսոր[3]։ Դասավանդել է նաև այլ համալսարաններում, որոնցից են՝ Հայկազյան համալսարան (1981-1986), Կոլումբիայի համալսարան (2002, 2006), Նյու Ռոշել-Նյու Յորքի Սուրբ Ներսես ընծայարանում (2007-2010), Չիկագոյի համալսարանում[4]։ Նա հեղինակել է ավելի քան քառասուն հոդված և տասը գիրք[5]։ Տատոյանն առաջին հայ կինն է, որը ստացել է փիլիսոփայական գիտությունների դոկտորի կոչում հայկական փիլիսոփայության պատմության ոլորտում[6]։ Նրա աշխատությունների առանցքում Միջնադարյան Հայաստանի պատմությունն է, որում առանձնապես շեշտված են հայերի և մուսուլմանների հարաբերությունները[7]։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սեդա Տատոյանը ծնվել է Սիրիայի Հալեպ քաղաքում, հայկական ընտանիքում[3][8]։ Նա տեղափոխվել է Բեյրութ (Լիբանան), որտեղ 1969 թվականին Բեյրութի ամերիկյան համալսարանում ստացել է փիլիսոփայության մագիստրոսի կոչում։ 1986 թվականին Տատոյանը դարձել է Բեյրութի ամերիկյան համալսարան պրոֆեսոր և մնացել այնտեղ մինչև 2005 թվականը[8][9]։ Տատոյանը նկարչական արվեստ է ուսանել Բեյրութում և Լոնդոնում, նկարիչ է։

Նրա դասախոսությունները դրական են ընդունել բազում գիտնականներ, որոնից Մայքլ Մորոնին նշել է, որ նրանք պետք է բարձրացնեն «մարդկանց գիտակցությունը Մերձավոր Արևելքի հիմնական պատմության մեջ հայերի մասնակցության հանդեպ»[10]։ Ջեյմս Ռասելը նրանց կոչել է «ինտելեկտուալ տոն»[10]։ 1999 թվականին Տատոյանը պարգևատրվել է Դավիթ Անհաղթ մեդալով[11] հայկական փիլիսոփայության ուսումնասիրության մեջ ներդրումների համար[12]։

Աշխատություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրքեր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տատոյանը հեղինակել է 9 գիրքը, եղել է 2 գրքի համահեղինակ։

  • 2015 – The Armenian Condition in Hindsight and Foresight- A Discourse / 2015 – Հայ Վիճակը Յետահայեցութեամբ և Նախահայեցութեամբ – Վերլուծում մը. Ottawa, Canada: 2015, 214 էջ 978-1-4951-7994-5
  • The Catholicosate of Cilicia - History, Mission, Treasures. Editor, Co-Author. Antelias, Lebanon: Catholicosate Publications, 2015, 400 էջ, 978-9953-0-3164-4
  • The Armenians in the Medieval Islamic World – Paradigms of Interaction Seventh to Fourteenth Centuries . Volume Three: Medieval Cosmopolitanism and Images of Islam-Thirteenth to Fourteenth Centuries. New Brunswick: U.S.A. & London, UK: Transaction Publishers, 2013, 208 էջ, 978-1-4128-4577-9
  • The Armenians in the Medieval Islamic World – Paradigms of Interaction Seventh to Fourteenth Centuries. Volume Two: Armenian Realpolitik in the Islamic World and Diverging Paradigms - The Case of Cilicia - Eleventh to Fourteenth Centuries. New Brunswick, U.S.A. & London, UK: Transaction Publishers, 2012, 318 էջ, 978-1-4128-4782-7
  • The Armenians in the Medieval Islamic World – Paradigms of Interaction - Seventh to Fourteenth Centuries. Volume One: The Arab Period in Armīnyah - Seventh to Eleventh Centuries. New Brunswick (U.S.A.) & London (UK): Transaction Publishers, 2011, 290 էջ, 978-1-4128-5189-3
  • The Armenian Catholicosate from Cilicia to Antelias − An Introduction. Antelias, Lebanon: Catholicosate Publications, 2003, 115 էջ
  • The Contribution of the Armenian Church to the Christian Witness in the Middle East. Editor, Co-Author. Antelias, Lebanon: Catholicosate Publications, 2001, 212 էջ
  • The Fatimid Armenians - Cultural and Political Interaction in the Near East. Islamic History and Civilization Series. Leiden: E. J. Brill, 1997, 215 էջ, 90-04-10816-5
  • Յովհաննէս Երզնակացիի 'Ի Տաճկաց Իմաստասիրաց'ը և Իմաստատիրական Արձակը Իսլամական Աղբիւրներուն Լոյսին Տակ [John of Erznka: 'Views from the Writings of Islamic Philosophers' and Philosophical Treatises in the Light of their Islamic Sources – Ikhwān al Ṣafā’]. Beirut: 1991, 230 էջ
  • Էջեր Արևմտահայ Մտածումէն – Ե. Տէմիրճիպաշեան, Տ. Չրաքեան-Ինտրա, Շ. Պէրպէրեան, Գ. Գավաֆեան, Դանիէլ Վարուժան [Pages of West Armenian Philosophical Thought – E. Temijibashian, T. Chrakian-Indra, Sh. Perperian, G. Gavafian, Daniel Varujan]. Beirut: A.G.B.U., 1987. (Winner of H. Uzunian Award for Best Armenian Book of 1987), 246 էջ
  • Լիբանանահայ Նկարչութիւնը Ինքնութեան Տագնապին Լոյսին Տակ [Armenian Painting in Lebanon in the Light of the Crisis of Identity]. Antelias, Lebanon: Catholicosate Publications, 1984, 100 էջ

Հոդվածներ գիտական ամսագրերում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տատոյանն ունի ավելի քան հիսուն գիտական էջեր ակադեմիական ամսագրերում, որոնցից են՝

  • "The Move of the Armenian Catholicosate from Armenia to Antelias”, The Armenian Catholicosate of Cilicia: History, Treasures, Mission. Edited by Seta B. Dadoyan. Beirut: Catholicosate Publications, 2015, 22-67.
  • “Matt‘ēos Jułayec‘i”, Christian-Muslim Relations - A Bibliographical Historical Bibliography. Leiden: Brill, 2013, 309-313.
  • “Yovhannēs Erznkac‘i Bluz”, Christian-Muslim Relations - A Bibliographical Historical Bibliography. Leiden: Brill, 2012, vol. IV (1200-1350), 572-578.
  • “The Fatimid Armenians”, Christian-Muslim Relations - A Bibliographical Historical Bibliography. Leiden: Brill, 2011, vol. II (900-1050), 25-27.
  • “Badr al-Jamālī”, Encyclopedia of Islam Three. Leiden: Brill, 2010. 133-134.
  • “Bahrām al-Armani”, Encyclopedia of Islam Three. Leiden: Brill, 2011. 63-64.
  • “Cilicia: The Philosophical Legacy between East and West”, Hask Armenological Yearbook, vol. XI, (2009), 349-384.
  • “A Phenomenology of Armenian Studies: The Discipline and the ‘National’ Meta-Polis”, Le Muséon, vol. 121-Fasc. 1-2 (2008), 213-229.
  • “The Year of Armenian Studies: NAASR Oct. 2002, Erevan, Sep. 2003, AIEA Venice/ Lecce Oct. 2003, Journal of Armenian Studies, Vol. VIII, 2, Fall(2006), 3-15.
  • “The Chronicle of Michael the Syrian and the Armenian Version of 1248: A Textual Comparison”, Hask Armenological Yearbook, X(2003-2006), 257-275.
  • “The Nāṣirī Futuwwa Literature and the Brotherhood Poetry of Yohannēs and Konstandin Erzenkac‘i – Texts and Contexts”, Redefining Christian Identity: Cultural Interaction in the Middle East since the Rise of Islam.(eds.) J. J.Van Ginkel, H. L.Murre - Van Den Berg, T. M. Van Lint, (Leuven: Peeters, 2005), 237-264.
  • “The Constitution of the Brotherhood of Erzinjān (1280): An Armenization of the Futuwwa Reform Project and Literature of ‘Abbāsid Caliph al-Nāṣir lī-dīn Allāh”, Revue des Études Arméniennes, NS, vol. 29 (2003-2004), 117-165.
  • “Armenian Persistence: National Identity between Myth and Reality”, Journal of Armenian Studies, vol. VII, 1 (Fall-Winter 2002-2003), 77-98.
  • “The Armenian Catholicosate from Cilicia to Antelias”. The Contribution of the Armenian Church to the Christian Witness in the Middle East (Editor, Co-Author) S. B. Dadoyan. Antelias Beirut: Catholicosate Publications, 2001, 21-80.
  • “The Spirituality of the Armenian Church in Armenian Miniatures: Unity of Spirit and Vision”, The Contribution of the Armenian Church to the Christian Witness in the Middle East. Edited and co-authored by S. B. Dadoyan, Antelias Beirut: Catholicosate Publications, 2001.147-155.
  • “Islam and Armenian Polemical Strategies at the End of an Era: Matt‘ēos Ĵułayec'i and Grigor Tat‘evac‘i”, Le Muséon, October(2001), 305-326.
  • “Feminism in Armenian History: Origins in Medieval Heresies”, Armenian Mind- Journal of the Philosophical Academy - National Academy of Sciences of Armenia, V, 1-2(2001), 18-31.
  • “The Problematic of Dissidence and Heresy in the Making of the National: The Armenian Case in the Medieval Middle East”, Hask Armenological Yearbook of the Catholicosate of Cilicia, 9(1997- 2000), 101-113.
  • “The Armenian Meta-System and the Near Eastern Diaspora” (Paper presented at the Workshop on Cultural Resistance and Globalization). Orientwissenschaftliche Hefte, 2(2001) of Orientwissenschaftliches Zentrum, 1-18.
  • “The Armenian Intermezzo in Bilād al-Shām: 10th to 12th Centuries”. In Syrian Christians under Islam: The First Thousand Years. Leiden: E. J.Brill, 2001.159-183
  • “Armenians in contact with Islam - Seventh to Fourteenth Centuries”. In Het Christelijk Oosten (The Christian East), Periodical of the Institute of Eastern Christian Studies at Nijmegen, the Netherlands, Special Issue on Armenia, December 52(2000), 175-199.
  • “Yānis”, Encyclopedia of Islam – 2nd Ed. Leiden: E. J. Brill.[13]
  • “Technology and Women in the ESCWA Region: Strategies between Local Actuality and Global Virtuality”, Proceedings of the ESCWA Expert Group Meeting of the Technology Section of the United Nations- November 1–3, 2000, Beirut: 2001.
  • “Die Armenier und die islamische welt Paradigmen sozio-politischer Interaktion”, Armenisch-Deutsche Korrepondenz, 2(2000 - No.108), 33-35
  • “Grigor of Tat‘ew: Treatise against the Tajiks”, Islam and Christian-Muslim Relations, 7, 2(1996).
  • “The Phenomenon of the Fatimid Armenians”, Medieval Encounters, 2.3(1996), E. J. Brill, 193-213.
  • “Data for the History of Medieval Arab-Armenian Relations”, Haigazian Armenological Review, XII(1992), 339-355.
  • “Footnotes to an Unwritten History of Arab-Armenian Relations”. In: Studies in History and Literature. Festschrift in honor of N. A. Ziadeh, London: 1992. 108-119.
  • “A Thirteenth Century Armenian summary of the Epistles of the Brethren of Purity (Rasā’il Ikhwān al-Ṣafā’)”, Al-Abḥāth Journal of the American University of Beirut, XXXX(1992). 3-18.
  • “The Epistles of the Brethren of Purity: As the Sources of John of Erzenka’s ‘Views’ “, Journal of Erevan State University, I(1991), 63-78.
  • “The Problem of the sources of John of Erzenka’s Views”, Journal of the Dept. of Humanities of the Academy of Sciences of Armenia, II(1991), 22- 43.
  • “A Unique phenomenon in Arab-Armenian Cultural Relations during the 13th Century”, Journal of Erevan State University, II(1990), 11-26.
  • “A Comparative Study of the Texts of John of Erzenk’s Views and Rasā'il Ikhwān al-Ṣafā’”, Shirak Literary Journal, 10-12(1990). 135-160.
  • “A Concise philosophical Glossary in the West Armenian Dialect”, Hask Armenological Yearbook of the Catholicosate of Cilicia, IV-V(1983-1984), 219-234.
  • “Indra – Tiran Č‘rakean: The ‘Pallid Atlas’ of West Armenian thought”, Hask Armenological Yearbook of the Catholicosate of Cilicia, IV-V(1983-1984),179-218.
  • “Šahan Berberean: Philosophy of art”, Hask Armenological Yearbook of the Catholicosate of Cilicia, II-III (1982), 85-110.
  • “David Invictus: Refutation of Pyrrhonian Skepticism”, Hask Armenological Yearbook of the Catholicosate of Cilicia, I(1980), 73-90.
  • “T‘oros Ṙoslin and Sargis Picak”, Haigazian Armenological Review of Haigazian University, VIII(1981), 235-252.
  • “A Survey of the History of Armenian Painting in Lebanon”, Haigazian Armenological Review of Haigazian University, VII(1981),315-352.
  • “Rasā’il Ikhwān al- Ṣafā’: The Source of John of Erznka’s 'Views from the Writings of Islamic Philosophers’”, Haigazian Armenological Review, VI(1977–78), 51-70.

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 Record #22305853 // Միջազգային նույնականացման վիրտուալ նիշք(բազմ․) — [Dublin, Ohio]: OCLC, 2003.
  2. ↑ Identifiants et Référentiels (ֆր.) — ABES, 2011.
  3. ↑ 3,0 3,1 Tchilingirian, Hratch (February 2000). «Medieval Lobbyists» (PDF). Armenian International Magazine. 11 (2): 54–6.
  4. ↑ «Sipan Armenian School and Yerevan State University (2011-2012). Sponsors Armenian Studies Forum». Armenian Reporter. 2006 թ․ սեպտեմբերի 9. էջ 6.
  5. ↑ «Seta Dadoyan» (PDF). ARPA Institute Newsletter. 19: 18. December 2012. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014 թ․ ապրիլի 17-ին.
  6. ↑ «Prof. Seta B. Dadoyan to Speak at Middle East & Middle Eastern American Center, City University of New York». Armenian Reporter. 2006 թ․ մարտի 18.
  7. ↑ «دادويان حاضرت في هايكازيان عن "تجربة الارمن في الشرق». Lebanon Files (Arabic). 2012 թ․ մարտի 30.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  8. ↑ 8,0 8,1 Speetjens, Peter (1999 թ․ ապրիլի 25). «AUB Professor Sheds Light on Early Flourish of Inter-Faith Relations». The Daily Star. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 16-ին.
  9. ↑ Avakian, Florence (2002 թ․ հունիսի 15). «Prof. Seta Dadoyan Tackles Myth Vs. Reality of Armenian Identity at Columbia University Lecture». Armenian Reporter.
  10. ↑ 10,0 10,1 «New Ground in Near Eastern Studies». AUB Bulletin. 1 (5). January 2000. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 2-ին.
  11. ↑ «Grand Medal of David the Invincible». International Progress Organization.
  12. ↑ «Professors Broutian And Mirzoyan Discuss Challenges Confronting Armenian Studies in Panel Discussion Held at Haigazian University». Armenian Reporter. 1999 թ․ հունվարի 30. էջ 28. «After the end of panel discussion, Broutian thanked the President of Haigazian University and presented the first four issues of Armenian Mind as a gift to the University's Armenian Library. He later decorated Prof. Seta B. Dadoyan of the American University of Beirut with the "David the Invincible" medal of the Armenian Philosophical Society.»
  13. ↑ Yānis

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
 ⛭ 
  Բառարաններ և հանրագիտարաններ