Տալլինֆիլմ

Տալլինֆիլմ
Տեսակ	բիզնես ձեռնարկություն և կինոստուդիա
Հիմնադրված է	1931
Վայր	Տալլին, Էստոնիա
Երկիր	Էստոնիա
Արդյունաբերություն	կինոարդյունաբերություն
Կայք	filmi.ee​(էստոներեն)​(անգլ.)

Տալլինֆիլմ (էստ․՝ Tallinnfilm), գեղարվեստական ու վավերագրական ֆիլմերի կինոընկերություն, Էստոնիայի` մինչև օրս գործող ամենահին կինոստուդիան։

Պատմություն

Էստոնիայի մշակույթի նախարարության կողմից 1931 թվականին հիմնադրվել է վավերագրական ու ժամանակագրական ֆիլմերի «Էստոնական մշակութային ֆիլմ» (էստ․՝ Eesti Kultuurfilm) կինոընկերությունը^[1]։ Էստոնիայի՝ ԽՍՀՄ-ին միանալուց հետո՝ 1940 թվականին, կինոընկերությունը պետականացվում է և անվանվում Kinokroonika Eesti Stuudio (Էստոնիայի կինոխրոնիկայի ստուդիա)^[2]։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին Էստոնիան նվաճած գերմանացիները կինոընկերությունն անվանում են Kinokroonika Tallinna Stuudio (Տալլինի կինոխրոնիկայի ստուդիա)։ 1947 թ. կինոընկերությունն ստացել է Tallinna Kinostuudio (Տալլինի կինոընկերություն) անվանումը, 1954 թ.` Kunstiliste ja Kroonikafilmide Tallinna Kinostuudio (Տալլինի խաղարկային ու ժամանակագրային ֆիլմերի ստուդիա) անվանումը։ 1963 թ. կինոընկերությունն ստանում է ներկայիս անվանումը` Տալլինֆիլմ^[3]։

Տալլինֆիլմ կինոընկերությունը գեղարվեստական ֆիլմեր սկսել է նկարահանել 1954 թվականից։ Նկարահանվում են նաև մուլտիպլիկացիոն ու վավերագրական ֆիլմեր։

Տալլինֆիլմ կինոընկերության՝ Խորհրդային տարիներին նկարահանած ֆիլմերից ամենամեծ հաջողությանն արժանացել է Viimne reliikvia (Վերջին մասունքը) ֆիլմը, որ նկարահանվել է 1969 թվականին։ Ֆիլմը դիտել են շուրջ 44,9 միլիոն մարդ^[4][5]։ Ֆիլմը ցուցադրվել է նաև արտասահմանյան երկրներում։ «Գարուն» (էստ․՝ Kevade, ռեժ. Արվո Կրուուսեմենտ, 1969) ֆիլմն Էստոնիայում դիտել է 558,000 մարդ (երկրի ընդհանուր բնակչությունը՝ 1.34 միլիոն)^[6], ԽՍՀՄ-ում՝ 8,100,000 մարդ^[7]։

Ֆիլմեր

1947 «Elu tsitadellis» 1951 «Լույս Կոորդիում» 1955 «Անդրուսի երջանկությունը» 1955 «Զբոսանավեր ծովում» (էստ. "Jahid merel") 1959 «Չար շրջադարձեր» 1959 «Հեծանիվ սանձողները» 1959 «Ստորջրյա խութեր» (էստ. "Veealused karid") 1965 «Նոր Անմաքուր դրոխքից» 1965 «Նրանք տասնութն էին» 1967 «Կեսօրյա լաստը» 1967 «Ի՞նչ պատահեց Անդրես Լապետեուսի հետ» 1968 «Զինվորական շինելներով մարդիկ» 1968 «Խենթություն» 1969 «Վերջին մասունքը» 1969 «Գարուն» 1969 «Գլադիատոր» (էստ. "Gladiaator") 1971 «Գողացել են Ծեր Թոմասին» 1973 «Ափ իջնել» 1974 «Կարմիր ջութակ» 1975 «Ինդռեկ» 1975 «Ադամանդներ պրոլետարիատի բռնապետության համար»

1976 «Ֆավորիտ» 1976 «Ամառ» 1978 «Մահվան գինը հարցրու մեռածներից» 1979 Հյուրանոց «Զոհված լեռնագնացի մոտ» (էստ. ""Hukkunud Alpinisti" hotell") 1979 «Բույնը քամու բերանին» 1979 «Օդաչու Պիրկսի հարցումը» 1980 «Անտառային մանուշակներ» 1980 «31 բաժնի անկումը» 1982 «Ինչ ցանես…» 1983 «Արկածներ որոնողը» 1983 «Արաբելան` ծովահենի դուստրը» (էստ. «Arabella, mereröövli tütar») 1984 «Ռեքվիեմ» 1985 «Գայլերի օրենքի օրոք» 1986 «Խաղեր դպրոցահասակ երեխաների համար» 1987 «Հարյուր տարի անց` մայիսին» 1987 «Օձերի հովտի անեծքը» 1990 «Ռեգինա» 1990 «Աշուն»

Ծանոթագրություններ

1. Culture and Customs of the Baltic States
2. Historical Dictionary of Russian and Soviet Cinema
3. «The Estonian Film Archives». Արխիվացված է օրիգինալից 2002 թ․ մարտի 28-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 6-ին.
4. Bridging the Cultural Divide By Sigrid Rieuwerts; p. 325
5. Box office for Viimne reliikvia @ IMDB
6. «2008 census». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ նոյեմբերի 23-ին. Վերցված է 2013 թ․ դեկտեմբերի 26-ին.
7. Kevade business @IMDB